روابط ساختاری سبکهای دلبستگی و نشانههای افسردگی اساسی نوجوانان با واسطهگری تحمل پریشانی و انعطافپذیری شناختی
الموضوعات :نگار قدیمی باویل علیائی 1 , منصور بیرامی 2
1 - گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
2 - گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران .
الکلمات المفتاحية: سبکهای دلبستگی, نشانههای افسردگی اساسی, تحمل پریشانی, انعطافپذیری شناختی, نوجوانی,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر بهمنظور تعیین روابط ساختاری سبکهای دلبستگی و نشانههای افسردگی اساسی نوجوانان با واسطهگری انعطافپذیری شناختی و تحمل پریشانی انجام گرفت. روش پژوهش از نوع همبستگی بوده که از طریق الگویابی معادلات ساختاری بر روی 352 نفر نوجوان 13-18 ساله که به روش نمونهگیری در دسترس از جامعه نوجوانان منطقه 1 شهر تبریز انتخاب شدند، انجام گرفت. دادهها با استفاده از مقیاس سبک دلبستگی کولینز و رید، مقیاس افسردگی کوتچر، سیاهه انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال و مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر گردآوری شدند. دادههای پژوهش با استفاده از تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شدند. یافتههای پژوهش بیانگر برازش مطلوب مدل فرضی پژوهش بود. بهعلاوه، نتایج نشان داد تحمل پریشانی میتواند بهعنوان عامل میانجی در رابطه بین سبکهای دلبستگی ایمن و ناایمن اجتنابی با نشانههای افسردگی نوجوانان در نظر گرفته شود. از طرفی نتایج نشان داد انعطافپذیری شناختی میتواند رابطه بین سبکهای دلبستگی ایمن، ناایمن اجتنابی و ناایمن اضطرابی با نشانههای افسردگی نوجوانان را میانجیگری نماید. نتایج این پژوهش نشان داد که تحمل پریشانی و انعطاف پذیری شناختی میتوانند رابطه بین سبکهای دلبستگی و نشانه افسردگی اساسی نوجوانان را میانجیگری کنند. از نتایج این پژوهش، میتوان در جهت شناسایی علل افسردگی نوجوانان و تدوین مداخلات درمانی آنان استفاده کرد از جمله مؤلفههای تحمل پریشانی و انعطافپذیری شناختی را به نوجوانان آموزش داد.
آقایی، آلاله؛ موسوی، سیده مریم. (1399). رابطه سبکهای دلبستگی با تمایز یافتگی خود، انعطافپذیری شناختی و صمیمیت زناشویی در دانشجویان. نشریه رویش روانشناسی، 9(47)، 109-116.
صفری موسوی، سید سینا؛ ندری، مجتبی؛ امیری، میثم؛ رادفر، فرهاد؛ فرخچه، مهدی. (1398). نقش پیشبینی کنندگی انعطافپذیری روانشناختی و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان بر افسردگی و اضطراب و استرس مبتلایان به دیابت نوع دو. مجله مطالعات ناتوانی،9(50).
فتحیآشتیانی، مینا؛ شیخ الاسلامی، راضیه. (1398). رابطه بین سبک دلبستگی و بهزیستی روانشناختی: نقش واسطهای انعطافپذیری شناختی. مجله روانشناسی،23(90)، 134-147.
مختارنیا، ایرج؛ حبیبی، مجتبی؛ خلقی، حبیبه؛ محمدی، عفت؛ کلانتری، فاطمه. (1397). ویژگیهای روانسنجی مقیاس خودسنجی افسردگی کودکان و نوجوانان. نشریه رویش روانشناسی، 7(25).
Amani, R., Majzoobi, M. R., & Azadi Fard, S. (2017). Mother-infant attachment style as a predictor of depression among female students. Journal of Midwifery and Reproductive Health, 5(1), 834-841. doi: 10.22038/JMRH.2016.7440
Beyderman, I., & Young, M. A. (2016). Rumination and overgeneral autobiographical memory as mediators of the relationship between attachment and depression. Personality and Individual Differences,98,37-41. doi: 10.1016/j.paid.2016.03.077
Bowlby, J. (1969). Attachment and los. vol I Attachment.
Brophy, K., Brähler, E., Hinz, A., Schmidt, S., & Körner, A. (2020). The role of self-compassion in the relationship between attachment, depression, and quality of life. Journal of affective disorders, 260, 45-52. doi: 10.1016/j.jad.2019.08.066
Bryan, C. J., Ray-Sannerud, B., & Heron, E. A. (2015). Psychological flexibility as a dimension of resilience for posttraumatic stress, depression, and risk for suicidal ideation among Air Force personnel. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(4), 263-268. doi: 10.1016/j.jcbs.2015.10.002
Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. Journal of personality and social psychology, 58(4), 644. doi: 10.1037//0022-3514.58.4.644
Cummings, J. R., Bornovalova, M. A., Ojanen, T., Hunt, E., MacPherson, L., & Lejuez, C. (2013). Time doesn’t change everything: The longitudinal course of distress tolerance and its relationship with externalizing and internalizing symptoms during early adolescence. Journal of abnormal child psychology, 41(5), 735-748. doi: 10.1007/s10802-012-9704-x
Dajani, D. R., & Uddin, L. Q. (2015). Demystifying cognitive flexibility: Implications for clinical and developmental neuroscience. Trends in neurosciences, 38(9), 571-578. doi: 10.1016/j.tins.2015.07.003
Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive therapy and research, 34(3), 241-253. doi: 10.1007/s10608-009-9276-4
Elhai, J. D., Levine, J. C., O’Brien, K. D., & Armour, C. (2018). Distress tolerance and mindfulness mediate relations between depression and anxiety sensitivity with problematic smartphone use. Computers in Human Behavior, 84, 477-484. doi:10.1016/j.chb.2018.03.026
Fahs, S. C., Ulberg, R., Dahl, H. S. J., & Høglend, P. A. (2022). Parental Bonding and Relationships with Friends and Siblings in Adolescents with Depression. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(11), 6530. doi: 10.3390/ijerph19116530
Fallucco, E. M., Seago, R. D., Cuffe, S. P., Kraemer, D. F., & Wysocki, T. (2015). Primary care provider training in screening, assessment, and treatment of adolescent depression. Academic Pediatrics, 15(3), 326-332. doi: 10.1016/j.acap.2014.12.004
Felton, J. W., Collado, A., Havewala, M., Shadur, J. M., MacPherson, L., & Lejuez, C. W. (2018). Distress tolerance interacts with negative life events to predict depressive symptoms across adolescence. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology. doi: 10.1080/15374416.2017.1405354
Gunduz, B. (2013). The Contributions of Attachment Styles, Irrational Beliefs and Psychological Symptoms to the Prediction of Cognitive Flexibility. Educational Sciences: Theory and Practice,13(4), 2079-2085. doi: 10.12738/estp.2013.4.1702
Hankin, B. L., Oppenheimer, C., Jenness, J., Barrocas, A., Shapero, B. G., & Goldband, J. (2009). Developmental origins of cognitive vulnerabilities to depression: Review of processes contributing to stability and change across time. Journal of clinical psychology, 65(12), 1327-1338. doi: 10.1002/jclp.20625
Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications. Lallukka, T., Mekuria, G. B., Nummi, T., Virtanen, P., Virtanen, M., & Hammarström, A. (2019). Co-occurrence of depressive, anxiety, and somatic symptoms: trajectories from adolescence to midlife using group-based joint trajectory analysis. BMC psychiatry, 19(1), 1-8. doi: 10.1186/s12888-019-2203-7
Lass, A. N., Winer, E. S., Collins, A. C., & Rokke, P. D. (2020). The associations among distress tolerance, unhelpful coping behaviors, and symptoms of depression: A network analysis. Cognitive Therapy and Research, 44(6), 1077-1090. doi.org/10.1007/s10608-020-10131-2
Leventhal, A. M., & Zvolensky, M. J. (2015). Anxiety, depression, and cigarette smoking: A transdiagnostic vulnerability framework to understanding emotion–smoking comorbidity. Psychological bulletin, 141(1), 176. doi: 10.1037/bul0000003
Mazza, J. J., Catalano, R. F., Abbott, R. D., & Haggerty, K. P. (2011). An examination of the validity of retrospective measures of suicide attempts in youth. Journal of Adolescent health, 49(5), 532-537. doi: 10.1016/j.jadohealth.2011.04.009.
Moitra, E., & Gaudiano, B. A. (2016). A psychological flexibility model of medication adherence in psychotic-spectrum disorders. Journal of Contextual Behavioral Science, 5(4), 252-257. doi.org/10.1016/j.jcbs.2016.10.003
Nolen-Hoeksema, S. (1991). Responses to depression and their effects on the duration of depressive episodes. Journal of abnormal psychology, 100(4), 569. doi: 10.1037//0021-843x.100.4.569.
Norberg, M. M., Crone, C., Kwok, C., & Grisham, J. R. (2018). Anxious attachment and excessive acquisition: The mediating roles of anthropomorphism and distress intolerance. Journal of Behavioral Addictions, 7(1), 171-180. doi.org/10.1556/2006.7.2018.08
Otte, C., Gold, S. M., Penninx, B. W., Pariante, C. M., Etkin, A., Fava, M.,... & Schatzberg, A. F. (2016). Major depressive disorder. Nature reviews Disease primers, 2(1), 1-20. doi.org/10.1038/nrdp.2016.65
Rette, D. N., Arnold, M. S., McDonald, E. M., Hoptman, M. J., Collins, K. A., & Iosifescu, D. V. (2021). Influences on childhood depressive symptoms: The effects of trauma and distress tolerance across age and sex groups. Journal of Affective Disorders, 283, 373-376. doi.org/10.1016/j.jad.2021.01.064
Rottenberg, J. (2017). Emotions in depression: What do we really know. Annual Review of Clinical Psychology, 13(1), 241-263. doi.org/10.1146/annurev-clinpsy-032816-045252
Sajjadi, H., Kamal, S. H. M., Rafiey, H., Vameghi, M., Forouzan, A. S., & Rezaei, M. (2013). A systematic review of the prevalence and risk factors of depression among Iranian adolescents. Global journal of health science, 5(3), 16. doi: 10.5539/gjhs.v5n3p16.
Shore, L., Toumbourou, J. W., Lewis, A. J., & Kremer, P. (2018). Longitudinal trajectories of child and adolescent depressive symptoms and their predictors–a systematic review and meta‐analysis. Child and Adolescent Mental Health, 23(2), 107-120. doi.org/10.1111/camh.12220
Simons, J. S., & Gaher, R. M. (2005). The Distress Tolerance Scale: Development and validation of a self-report measure. Motivation and emotion, 29(2), 83-102.
Stern, J. A., Jones, J. D., Nortey, B. M., Lejuez, C. W., & Cassidy, J. (2022). Pathways linking attachment and depressive symptoms for Black and White adolescents: do race and neighborhood racism matter?. Attachment & human development, 24(3), 304-321.doi.org/10.1080/14616734.2021.1976924
Wang, T., Li, M., Xu, S., Liu, B., Wu, T., Lu, F., & Wang, J. (2019). Relations between trait anxiety and depression: A mediated moderation model. Journal of Affective Disorders, 244, 217-222. doi.org/10.1016/j.jad.2018.09.074
Weinberger, A. H., Gbedemah, M., Martinez, A. M., Nash, D., Galea, S., & Goodwin, R. D. (2018). Trends in depression prevalence in the USA from 2005 to 2015: widening disparities in vulnerable groups. Psychological medicine, 48(8), 1308-1315. doi.org/10.1017/S0033291717002781
Yoon, S., Dang, V., Mertz, J., & Rottenberg, J. (2018). Are attitudes towards emotions associated with depression? A conceptual and meta-analytic review. Journal of Affective Disorders, 232, 329-340. doi.org/10.1016/j.jad.2018.02.009