نقد ادله فمینیستی بر «آزادی سقط جنین به دلیل حقوق اخلاقی مادر و جنین » بر اساس روش شناسی بنیادین در فلسفه اخلاق
الموضوعات :
1 - مدیرگروه فلسفه و عرفان اسلامی جامعه المصطفی العالمیه
2 - دانشگاه باقرالعلوم ع
الکلمات المفتاحية: آزادی سقط جنین , فمینیسم سوسیال , کیفیت مادری, روش شناسی بنیادین , فلسفه اخلاق,
ملخص المقالة :
آزادی سقط جنین یکی از مطالبات جدی فمینیستی است که در گرایشات مختلف با استدلال های مختلف پی گیری می شود. در بعضی از استدلال های فمینیستهای سوسیال به این مطالبه در جهت احراز حقوق اخلاقی مادر و جنین پرداخته می شود. لزوم آزادی سقط جنین به دلیل حق جنین در خصوص برخورداری از شرایط زیستی مطلوب یا به دلیل توجه به کیفیت مادری ، همچنین به دلیل منع الزام زن به فداکاری به عنوان حق اخلاقی زن ،همچنین حق زن به انتخاب آگاهانه ، از جمله ادله ای است که برخی فمینیستهای سوسیال مطرح کرده اند. براساس روش شناسی بنیادین هر نظریه علوم انسانی متأثر از بنیادهای نظری بستر تکون خود است و بدون لحاظ آنها قابل فهم نیست . در نتیجه ارزیابی صحیح نظریه ، منوط به بازشناسی و بررسی بنیادهای مذکور است. ادله فمینیستی مذکور نیز با دعاوی خود مبنی برحق اخلاقی مادر و جنین ، در بنیادهای ناظر در مکاتب فلسفه اخلاق بستر خود شکل گرفته است.این مقاله با بررسی این ادله طبق روش شناسی بنیادین ، مبانی فلسفه اخلاقی ادله مذکور را مشخص و ازاین طریق نقد بنیادین آنان را میسر نموده است.
قرآن کریم
ابن سینا، الاشارات و التنبیهات ،ج 1، دفتر نشر کتاب ، چ 2، بیجا، 1403 ق.
ابوت، پاملا ؛ والاس، کلر(1376)، در آمدی بر جامعه شناسی نگرش های فمینیستی، ترجمه مریم خراسانی و حمید احمدی، تهران، دنیای مادر.
آل بویه، علیرضا (1390)، «حق زن بر کنترل بدن خویش»، در: فصلنامه پژوهشی نقد ونظر، سال16، شماره 62.
بورک ، رابرت اچ ، لیبرالیسم در سراشیبی به سوی گومورا.(1399 )، نشرمرکز، چ سوم ، م عباس فجر، تهران .
پارسانیا ، حمید، (1392)نظریه و فرهنگ . روش شناسی بنیادین تکوین نظریه های علمی ،راهبرد فرهنگ .
پارسانیا ،حمید،(1390) روش شناسی انتقادی حکمت صدرایی ، قم :کتاب فردا .
تانگ، روزمری (1387)، در آمدی جامع بر نظریه¬های فمینیستی، ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران، نشر نی.
جگر، آلیسون (1378)، «چهار تلقی از فمینیسم»، ترجمه س. امیری، در: بولتن مرجع(4): گزیده مقالات و متون درباره فمینیسم، مدیریت مطالعات اسلامی و مرکز مطالعات فرهنگی بین المللی ، انتشارات بین المللی الهدی، تهران.
دایانا، پاسنو(1387)، فمینیسم راه یا بی راه؟ کشف دوباره خواست خدا برای آزادی زنان، مترجم محمد رضا مجیدی، چاپ سوم، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و معارف و قم، دفتر نشر معارف.
دوبوار، سیمون (1382)، جنس دوم، ج2، ترجمه قاسم صنعوی، تهران، توس.
رودگر،نرجس،فمینیسم تاریخچه ،آموزه ها نقد،قم:مرکز تحقیقات زن و خانواده ،1388.
شرت،ایوون،(1395) فلسفه علوم اجتماعی قاره ای،نشرنی:1395
طباطبایی ،(1396) بررسی های اسلامی، به کوشش سید هادی خسروشاهی ، مرکز انتشارات دارالتبلیغ ،ج 1، قم.
طباطبایی،(1339) المیزان، ج5، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان ، چ3، قم، 1339.
طباطبایی، سید محمد حسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، مرکز بررسی های اسلامی، قم :1356.
طوسی ، (1363)جوهر النضید ، انتشارات بیدار، قم .
طوسی،(1326) اساس الاقتباس ، انتشارات دانشگاه تهران .
کیت، فیگز(1383)، زنان و تبعیض(تبعیض جنسی و افسانه¬ی فرصت های برابر)، ترجمه اسفندیار، زندپور و به¬دخت، مال¬امیری، تهران، گل آذین.
گاردنر، ویلیام ( 1386)، جنگ علیه خانواده، برگردان و تلخیص معصومه محمدی، قم، دفتر مطالعات و تحقیقیات زنان.
مطهری ، مرتضی (1404)، نقدی بر مارکسیسم ، انتشارات صدرا .
مطهری، مرتضی، (1368) اسلام و مقتضیات زمان ، انتشارات صدرا، چ4.مطهری، مرتضی،(1362) تعلیم و تربیت در اسلام ، انتشارات الزهرا .
معلمی، حسن،(1384) فلسفه اخلاق، انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی .
هام، مگی؛ گمبل، سارا (1382)، فرهنگ نظریه های فمینیستی، مترجمان: فیروزه مهاجر، فرخ قره داغی، نوشین احمدی خراسانی، تهران، نشر توسعه.
Bartlett, Katharine, reviews Mackinnon’s feminism: Power on Whose Terms? Discourses on life and law, By Catharine A., Mackinnon, Cambridge and London, Harvard University Press, July, Available at: http://scholarship.law.berkeley.edu/californialawreview/volume75/issue4/ Article 7.
Branch, Alan (2004), “Radical Feminism and Abortion Rights” , in: Poyman, Louis p. and Beckwith, Francis j., The abortion controversy: 25 years after Roe v. wade a reader, Second edition, Wadsworth publishing company, an international Thomson publishing company.
Edgington, Callie (2002), “Reflection on Feminist views of Abortion and Matherhood”, Cedar Ethics on line, Cedarville university, available at: http//digitalcommons. cedarville. edu/cedar_ethics_online(part of the Bioethics and Medical Ethics Commons)
Jaggar, Alison M. (1994), “Abortion and a Woman’s Right to Decide”, in: Living with Contradictions, Controversies in Feminist Social Ethics, edited by Alison M., .Jaggar, Westview Press, United States America.
Markowitz, Sally (2004), ”A Feminist Defense of Abortion”, in: Poyman, Louis p. and Beckwith, Francis j., The abortion controversy: 25 years after Roe v. wade a reader, Second edition, Wadsworth publishing company, an international Thomson publishing company.
Wolf, Naomi (2004), “Our bodies, Our souls“, in: Poyman, Louis p. and Beckwith, Francis j., The abortion controversy: 25 years after Roe v. wade a reader, Second edition, Wadsworth publishing company, an international Thomson publishing company.
75 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 90 – 75
نقد ادله فمینیستی بر «آزادی سقط جنین به دلیل حقوق اخلاقی مادر و جنین » بر اساس روش شناسی بنیادین در فلسفه اخلاق
نرجس رودگر 1
زینب کبیری 2
چکیده
آزادی سقط جنین یکی از مطالبات جدی فمینیستی است که در گرایشات مختلف با استدلال های مختلف پی گیری می شود. در بعضی از استدلال های فمینیستهای سوسیال به این مطالبه در جهت احراز حقوق اخلاقی مادر و جنین پرداخته می شود. لزوم آزادی سقط جنین به دلیل حق جنین در خصوص برخورداری از شرایط زیستی مطلوب یا به دلیل توجه به کیفیت مادری ، همچنین به دلیل منع الزام زن به فداکاری به عنوان حق اخلاقی زن ،همچنین حق زن به انتخاب آگاهانه ، از جمله ادله ای است که برخی فمینیستهای سوسیال مطرح کرده اند. براساس روش شناسی بنیادین هر نظریه علوم انسانی متأثر از بنیادهای نظری بستر تکون خود است و بدون لحاظ آنها قابل فهم نیست . در نتیجه ارزیابی صحیح نظریه ، منوط به بازشناسی و بررسی بنیادهای مذکور است. ادله فمینیستی مذکور نیز با دعاوی خود مبنی برحق اخلاقی مادر و جنین ، در بنیادهای ناظر در مکاتب فلسفه اخلاق بستر خود شکل گرفته است.این مقاله با بررسی این ادله طبق روش شناسی بنیادین ، مبانی فلسفه اخلاقی ادله مذکور را مشخص و ازاین طریق نقد بنیادین آنان را میسر نموده است.
واژگان کلیدی
آزادی سقط جنین ،فمینیسم سوسیال ، کیفیت مادری، روش شناسی بنیادین ، فلسفه اخلاق.
[1] . استادیارگروه فلسفه اسلامی جامعه المصطفی وپژوهشگرپژوهشکده مطالعات زن و خانواده، دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، قم، ایران. (نویسنده مسئول) Email: N.roodgar@gmail.com
[2] . دکترای مدرسی معارف گرایش اخلاق اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران.
Email: zekabiry@gmail.com
تاریخ دریافت: 5/7/1400 پذیرش نهایی: 27/9/1400
