تحلیل رویکرد تقاضامحور و حقوق بشری سازمان ملل متحد در مقابله با مواد مخدر
الموضوعات :
اسماعیل بقایی هامانه
1
()
علی قاسمی فرد
2
()
الکلمات المفتاحية: مقابله با مواد مخدر رویکرد تقاضامحور سازمان ملل متحد حقوق بشر مجازات اعدام,
ملخص المقالة :
سازمان ملل متحد از دهه 1980 میلادی به بعد هم‌زمان با ادامه رویکرد مقابله با عرضه مواد مخدر، رویکرد مقابله با تقاضا را نیز در پیش گرفت. اتخاذ چنین رویکردی نتیجه بروز برخی از نتایج نامطلوب حاصل از برخورد قهرآمیز با عرضه مواد مخدر بود. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل کتابخانهای اسنادی و با بررسی رویکردها و جهت‌گیری‌های سازمان ملل متحد درخصوص مواد مخدر، به بررسی دلایل عدم موفقیت رویکرد عرضه‌محور پرداخته و سپس مؤلفههای اصلی رویکرد تقاضامحور سازمان ملل متحد را برشمرده و دلایل اتخاذ چنین رویکردی نیز بیان خواهد شد. نتایج رویکرد مقابله با عرضه مواد مخدر توسط سازمان ملل متحد، همواره مطلوب نبوده و در برخی مواقع کاملاً متضاد با هدف اصلی این سازمان بوده است. با اهمیت‌یافتن مباحث حقوق بشری در سازمان ملل متحد و در سطح جهان، حوزه مقابله با مواد مخدر نیز تحت‌الشعاع این ادبیات قرار گرفته و رویکرد سازمان ملل در نحوه مبارزه با مواد مخدر را تحت تأثیر قرار داده است.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (1395)، «کنوانسیون‌ها و پروتکل‌های بین‌المللی در زمینه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم». بازیابی‌شده در 19/12/1395، قابل دسترسی در: http://www.cbi.ir/simplelist/9308.aspx
بقایی هامانه، اسماعیل (1385)، مقابله با فساد در حقوق بین‌الملل (با تأکید بر کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد)، پایان‌نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی تهران: دانشکده حقوق.
بیابانی، غلامحسین و افسانه مظفری (1392)، «جرائم سازمان‌یافته ملي و فراملي»، کارگاه، دوره دوم، شماره 24: 46-31.
خبرگزاری پارسینه (17 بهمن، 1394)، همایش سیاست‌های جایگزین درباره مواد مخدر. بازیابی‌شده در 5/1/1396، قابل دسترسی در:
http://www.parsine.com/fa/news/273243
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (23 بهمن، 1395)، «وزیر کشور: گردش مالی قاچاق مواد مخدر یک هزار و 500 میلیارد دلار است». بازیابی‌شده در 17/12/95، قابل دسترسی در: http://www.irna.ir/fa/News/82426615
ذبحی، حسین (1394)، شرح و بررسی قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر و الحاقات بعدی آن با تکیه‌بر آرا و نظریه‌های مشورتی، جلد سوم، تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه.
رایجیان اصلی، مهرداد (1384)، «آشنایی با یکی از سازوکارهای نوین مبارزه با مواد مخدر: حمل و تحویل بر نظارت»، فصلنامه دیدگاه‌های حقوقی، سال نهم، شماره 34 و 35: 26-3.
زکریایی، محمدعلی (1392)، مقایسه تطبیقی سیاست‌ها و راهبردهای مبارزه با مواد مخدر (دو دهه اخیر)، تهران: کمیته مستقل مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام.
سلیمی، صادق (1382)، «جنایت سازمان‌یافته فراملی در کنوانسیون پالرمو و آثار آن». مجله حقوقی، شماره 29: 169-212.
شمس ناتری، محمدابراهیم (1383)، «جرائم سازمان‌یافته»، فقه و حقوق، دوره يكم، شماره 1:109-130.
صابری، بهزاد (14 مهر، 1393)، «ایران و نظام جهانی مقابله با جرائم سازمان‌یافته فراملی». بازیابی‌شده در 4/1/1396، قابل دسترسی در:
http://www.irna.ir/fa/News/81338468
صبح قزوین (20 شهریور، 1395)، «کنوانسیون پالرمو چیست و چه تهدیداتی را برای ایران به وجود می‌آورد». بازیابی‌شده در 4/1/1395، قابل دسترسی در:
http://sobheqazvin.ir/news/215267-newscontent
عباسی، اصغر (1386)، «معرفی گروه ضربت اقدام مالی علیه پولشویی»، پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی، سال دوم، شماره 5: 147-169.
کوشا، جعفر و فرهاد شایگان (1390)، «نگرشي بر قاچاق مواد مخدر و قاچاق مهاجرين در معاهدات بین‌المللی»، مجله تحقیقات حقوقی، سال چهاردهم، شماره 55: 165-211.
مؤسسه دانشنامه پلیس (17 خرداد، 1394)، «حمل و تحویل تحت نظارت». بازیابی‌شده در 8/11/1395، قابل دسترسی در:
http://police.ir/?fkeyid=&siteid=29&pageid=4546&newsview=10195
مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد (23 آذر، 1395). بازیابی‌شده در 1/10/1395، قابل دسترسی در: http://www.unic-ir.org
مشاطيان، بهناز (1389)، نظام ملل متحد در جمهوری اسلامی ايران، تهران: سازمان ملل متحد در ايران.
مقدم، علی‌اصغر (1391)، ارزیابی سیاست‌های مختلف کنترل قاچاق مواد مخدر با استفاده از سیستم‌های پویا (SD) و به‌کارگیری متدلوژی سیستم‌های نرم (SSM)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
Adams, M. (2015, may 8), The United Nations has urged the international drug rules, Retrieved January 24, 2017, from: http:// hightimes. com/news/united-nations-asked-to-change-international-drug-laws
Annan, K. (2005), In larger freedom: Towards development, security and human rights for all, UN Doc No A/59/2005. March 21.
Associated Press (US). (2016, April 14), Open letter to UN chief calls for global drug policy shift, Retrieved January 2, 2016, from: http://www.undrugcontrol.info/en/newsroom/latest-news/item/6860-open-letter-to-un-chief-calls-for-global-drug-policy-shift
Barrett, D. (2010), Security, development and human rights: Normative, legal and policy challenges for the international drug control system, International Journal of Drug Policy: 140-144.
Barrett, D. (2010), Security, development and human rights: Normative, legal and policy challenges for the international drug control system, International Journal of Drug Policy, Vol.21, No.2: 140-144.
Count The Costs, The War on Drugs: Undermining Human Rights, Retrieved April 10, 2017, from: http://www. countthecosts. org/ sites/ default/ files/Human_rights_briefing.pdf
Declaration of the International Conference on Drug Abuse and Illicit Trafficking and Comprehensive Multidisciplinary Outline of Future Activities in Drug Abuse Control. Retrieved February 1, 2017, from: http://www.nzdl.org/gsdlmod?e=d-00000-00-off-0cdl-00-0-0-10-0-0-0direct-10-4-0-0l-11-en-50-20-about-00-0-1-00-0-0-11-1-0utfZz-8-00-0-0-11-10-0utfZz-8-00&cl=CL1.12&d=HASH6756f63121ab31e2e8bfbc.5>=2
Economic and Social (1998, January 14), International cooperation on eradication of illicit drug crops and promotion of alternative development programmers and projects, Retrieved March 3, 2016, from: https://www.unodc.org/documents/commissions/CND/CND_Sessions/Other_Documents/1998_2nd-Special-Session-CND-UNGASS/E-CN7-1998-PC-7.pdf
International Narcotics Control Board, The International Narcotics Control Board, Retrieved February 5, 2017, from: https://www.incb.org/ incb/en/about.html
Jelsma, M. (2011), The Development of International Drug Control: Lessons Learned and Strategic Challenges of the Future, International Drug Policy Consortium.
Lines, R. (2007), The Death Penalty for Drug Offences: A violation of international human rights law, International Harm Reduction Association.
National Institute on Drug Abuse (2007), Monitoring the Future – national survey results on drug use, 1975-2006, Bethesda: National Institutes of Health Publication.
Open society foundations (2016, June), What Is UNGASS 2016? Retrieved February 3, 2017, from: https://www. opensocietyfoundations. org/explainers/what-ungass-2016
Pietschmann, T. (2007), A century of international drug control, Bulletin on narcotics, Vol.59, No.(1-2): 1-167.
Pietschmann, T. Tullis, M. & Leggett, T. (2010), A Century of International Drug Control, Vienna: United Nations Publications.
Piqueres, S. L. (2016, JUNE 27), International Day against Drug Abuse and Illicit Trafficking, Retrieved February 3, 2017, from: https://epthinktank.eu/2016/06/27/international-day-against-drug-abuse-and-illicit-trafficking
The United Nations Fund for Drug Abuse Control, Retrieved February 8, 2017, from: https://www.unodc.org/unodc/en/data-and-analysis/ bulletin/bulletin_1971-01-01_2_page002.html
The United Nations Treaty Collection, Multilateral Treaties Deposited with the Secretary-General. Retrieved February 1, 2017, from https:// treaties. un.org/Pages/ParticipationStatus.aspx?clang=_en
TNI (2008), 10 Years TNI Drugs & Democracy Program 1998-2008, Amsterdam: Studio Zest Publications.
Treaties Office (2007, August 9), Summary of Treaty, Retrieved February 10, 2017, from http:// ec.europa. eu/world/agreements/ prepare Create TreatiesWorkspace/treatiesGeneralData.do?redirect=true&treatyId=526
United Nadtions. (1998), Commentary on the United Nations Convention Against Illicit Traffic in Narcotic Drugs and Psychotropic substances 1988, New York: United Nation Office on Drug and Crime Publications.
United Nations (1992), The United Nations and Drug Abuse Control, New York: United Nation Office on Drug and Crime Publications.
United Nations (1999), Action Plan against Illicit Manufacture, Trafficking and Abuse of Amphetamine-type Stimulants and their Precursors, Vienna: United Nation Office on Drug and Crime Publications.
United Nations (2009), The international drug control conventions, New York: United Nation Office on Drug and Crime Publications, From: https://www.unodc.org/pdf/convention_1961_en.pdf
United Nations International Drug Control Program (1998, June 8-10), United Nations General Assembly Special Session on the World Drug Problem, Retrieved February 10, 2017, from: http://www.un. org/ga/ 20special/presskit/themes/altdev-6.htm
United Nations Office on Drugs and Crime (2015), World Drug Report 2015, Retrieved February 1, 2017, from: https://www.unodc.org/documents/ wdr2015/World_Drug_Report_2015.pdf
United Nations Office on Drugs and Crime (2016), UNODC Annual Report covers activities during 2016, Retrieved February 1, 2017, from: https://www.unodc.org/documents/AnnualReport2015/Annual_Report_2016_WEB.pdf
United Nations. (1999), Political Declaration, Guiding Principles of Drug Demand Reduction and Measures to Enhance International Cooperation to Counter the World Drug Problem Special Session of the General Assembly Developed to Countering the World Drug Problem together, Vienna: United Nation Office on Drug and Crime Publications.
Walker, R. A., & Boyer, B. (2005), A glossary of terms for UN delegates, United Nations Publications.
William, V., & McAllister, B. (2000), Drug Diplomacy in the Twentieth Century, An International History
