قربانیان صلح: مسئولیت سازمان ملل و سازوکار‌های جبران خسارت
الموضوعات :
سیدقاسم سیدقاسم زمانی
1
(دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی)
الکلمات المفتاحية: سازمان ملل, عملیات حفظ صلح, قربانیان صلح, جبران خسارت, مسئولیت بین‌المللی, مصونیت,
ملخص المقالة :
مسئولیت مهم سازمان ملل متحد در حفظ صلح و امنیت جهانی و مأموریت خطیر نیروهای حافظ صلح در ایفای آن مسئولیت، گاه به نقض قواعد حقوق بین‌الملل توسط نیروها منجر می‌شود. زمانی که اعمال نیروهای حافظ صلح در نتیجه اصول مشخصه مسئولیت بین‌المللی به سازمان ملل منتسب باشد، پیچیدگی‌هایی را در جریان سازوکار جبران خسارت شاهد خواهیم بود. از سویی مسئولیت سازمان ملل نسبت به قربانیان نقض‌های ارتکابی، سازمان را به پاسخگویی مناسب وا می‌دارد؛ و از سوی دیگر مصونیت سازمان ملل از فرایند دادگاه‌های ملی و فراملی ارائه شکایت و اقامه دعوای قربانیان را با مشکلاتی مواجه می‌سازد. اگرچه سازمان ملل به‌منظور اعاده اعتبار از دست‌رفته، در نتیجه اعمال نیروهایش و حفظ مصونیت سازمانی از انتقادات وارده با تعبیه سازوکار‌هایی سعی در پرکردن این خلأ کرده، اما چالش‌های پیش‌روی سازوکار‌های درنظر گرفته‌شده، از تیررس انتقادات در امان نمانده است. این انتقادات آن‌گاه موجه‌تر می‌نماید که در پرتو اعتلای جایگاه حقوق بشر در جامعه بین‌المللی و تعدیل مصونیت مورد توجه قرار گیرد. آنچه در مقاله حاضر به بحث گذاشته می‌شود، ضرورت تعبیه سازوکار‌هایی از سوی سازمان ملل یا اصلاحاتی است که برای کارایی و عادلانه‌تر عمل کردن سازوکار‌های موجود، باید صورت گیرد
