بررسی همتایی در کلمات ربط زبان فارسی
الموضوعات :
سیده عاطفه بقایی
1
(دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه بوعلی سینا همدان)
الکلمات المفتاحية: همتایی, صورت همتا, کلمه ربط, ربط تقابلی, ربط زمانی, زبان‌فارسی. ,
ملخص المقالة :
براساس رویکرد متعارف در صیغگان صرفی زبان ها باید، همۀ سلول های یک صیغگان با صورت های متمایز از یکدیگر پر شوند. همتایی در نتیجۀ یکسان بودن صورت دو یا تعداد بیشتری از سلول ها با یکدیگر به وجود می آید. علاوه بر این تعبیر، برخی از زبان شناسان طبق رویکردی نوین معتقدند زمانی که یک صورت در دو نقش متمایز وجود داشته باشد، با همتایی روبروییم. در این مقاله به بررسی این گونه همتایی، یعنی مشابه بودن صورت و متمایز بودن نقش، در کلمات ربط زبان فارسی پرداختیم. انواع مختلف کلمات ربط زبان فارسی، مشتمل بر کلمات ربط اتصالی، انفصالی، علّی، قصدی، شرطی، زمانی و تقابلی هستند. پس از بررسی اغلب کلمات ربط زبان فارسی، به این نتیجه رسیدیم که بیشترین میزان همتایی در بین کلمات ربط تقابلی و زمانی با دیگر انواع کلمات ربط وجود دارد.
انوری، حسن و احمدی گیوی، حسن (1386)؛ دستور زبان فارسی 2. تهران: انتشارات فاطمی.
خانلری، پرویز (1380)؛ دستور زبان فارسی. تهران: توس.
فلاحتی قدیمی فومنی، محمدرضا (1392). سامانۀ تحلیل حروف ربط و اضافۀ زبان فارسی. شیراز: تخت جمشید.
نغزگوی کهن، مهرداد (1392)؛ «بررسی کلمات ربط تقابلی فارسی و چگونگی تکوین آنها». فصلنامۀ جستارهای زبانی، د4، ش4 (پیاپی16)، تهران: صص 245-265.
همایونفرخ، عبدالرحیم (1364)؛ دستور جامع زبان فارسی. به کوشش رکن¬الدین همایونفرخ. تهران: مؤسسه مطبوعاتی علمی.
Corbett, G. (2004). The canonical approach in typology. Linguistic Diversity and Language Theories. Amesterdam: Benjamins.
Gvozdanovic, J. (1991). Syncretism and the paradigmatic patterning of grammatical meaning. In F. Plank (ed.). Paradigms: the economy of inflection. Berlin: Mouton de Gruyter. Pp. 133-160.
Haspelmath, M. (2002). Understanding morphology. Arnold: London.
Mauri, C. & Van der Auwera, J. (2012). Connectives. In Keith Allan & Kasia M. Jaszczolt (Eds.). The Cambridge Handbook of Pragmatics. Cambridge: Cambridge University Press. Pp. 377-402.
Pretorious, E. (2013). Having fun with van- a Nanosyntactic take on syncretism. SpiL Plus (42).
Ramat, G. & Mauri, C. (2011). The Grammaticalization of Coordinating Interclusal Connectives. In Heiko Narrog & Bernd Heine (Eds.). Oxford Handbook of Grammaticalization. Oxford: Oxford University Press. Pp. 653-664.
Spencer, A. (1991). Morphological theory: an introduction to word structure in generative grammar. Oxford: Blackwell.
Vangsnes, A. (2013). Syncretism and functional expansion in Germanic wh-expressions. Language Sciences. Vol 36, Pp. 47-65: Norway.
