شیوه های انعکاس آیات قرآن در دیوان ناصرخسرو
الموضوعات :دکتر آرش امرایی 1 , علی بازوند 2
1 - دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
2 - دانشگاه فرهنگیان
الکلمات المفتاحية: ناصرخسرو شیوههای انعکاس تاثیر قرآن آیات ,
ملخص المقالة :
از آنجا که قرآن کریم منبع بیپایان اندیشه های اخلاقی، انسانی و تربیتی است، بسیاری از شاعران و نویسندگان فارسی زبان، همواره در خلق آثار خود از این گنجینۀ پرفیض بهرهبردهاند.همین آميختگي ميراث مكتوب ما با آموزههاي اسلامی، موجب دشواری درك اين ميراث بدون آشنايي با قرآن و حديث شدهاست؛ ناصربن خسرو قبادیانی یکی از شاعرانی که شعر را در خدمت ترویج افکار دینی و مذهبی خود قرار دادهاست؛ وی برای پیشبرد این اهداف و به انجام رساندن ماموریت مذهبی شعر خود، اشعارش را به این آیات نورانی آراستهاست. حضور آیات در جای جای دیوان ناصر خسرو مؤید این واقعیت است که او به درک شایسته ای از کلام نورانی وحی دست یافتهاست. با توجه به آبشخور مذهبی ناصرخسرو، اشعارش در برگیرنده هدایتهای اخلاقی ونصایح فراوانی است. ناصرخسرو با تسلط مناسب بر مفاهیم قرآنی،برای اثربخشی بیشتر سخن خود، در شرایط مناسب آیاتی را چاشنی اشعار خود کردهاست. ناصرخسرو با هنرمندی تمام، گاه اصل آیه یا بخشی از آن و زمانی هم مفهوم و معنای آیه را در شعر خود به گونهای استفاده میکند که گویی بهتر از این ممکن نیست. دراین مقاله می کوشیم با استفاده از جدولهای آماری، گونه های مختلف انعکاس آیات در دیوان ناصرخسرو را تحلیل نمائیم.
قرآن کریم.
راستگو ، سيدمحمد (1374): تجلي قرآن و حديث در شعر فارسي ، تهران ، سمت .
روحانی ، رضا (1381) : «قرآن و تاویل آن از دیدگاه ناصرخسرو» ، فصلنامه الهیات و معارف اسلامی(مطالعات اسلامی)، زمستان 1381 ، شماره 58 .
سبزيان پور ، وحيد (1383): «مطالعه ي مورد پژوهانه در تاثير قرآن در ادبيات فارسي » ، پژوهشهاي قرآني ، دفتر 75 (1) .
قبادیانی بلخی ، ناصربن خسرو (1387) دیوان اشعار ، به تصحیح مجتبی مینوی و مهدی محقق ، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران .
محقق ، مهدی (1374) تحلیل اشعار ناصرخسرو ، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران.
محقق ، مهدی (1382) تعلیقات بر دیوان ناصرخسرو ، نامه ی پارسی ، شماره 29 .
مدرس زاده، عبدالرضا (1386) واژگان خاص در شعر ناصرخسرو ، زبان و ادبیات فارسی(دانشگاه آزاد اسلامی اراک) ، شماره 12 .
موسوی،سیده زهرا ، ذوالفقاری،محسن (1384) نقد شیوه های تأثیرپذیری در شعر ناصرخسرو ، زبان و ادبیات فارسی(دانشگاه آزاد اسلامی اراک) » پاییز 1384 - شماره 3
نوریان، مهدی (1382) برخی دشواریهای متن دیوان ناصرخسرو ، نامه ی پارسی ، شماره 29.
هانسبرگر ، آلیس سی (1380) ناصرخسرو لعل بدخشان ، ترجمه فریدون بدره ای ، تهران ، فرزان .
یوسفی،محمد رضا (1387) چگونگی ورود قرآن و حدیث به شعر فارسی ، پژوهش نامه قرآن و حدیث » زمستان 1387 - شماره 5