واکاوی مؤلفه‌های روايي داستان‌هاي قرآن کريم
الموضوعات :
علي اصغر حبيبي
1
(دانشگاه زابل)
الکلمات المفتاحية: قرآن داستان شخصيت پردازي پيرنگ گفتگو,
ملخص المقالة :
يكي از کارآمدترين روش‌هاي جذب مخاطب جهت تأثيرگذاري بيان موضوع، پيام و درونمايه‌ی مدنظر در قالب داستان است. قرآن کريم به عنوان کتابي آسماني که براي عبرت‌دهي، ارائه راهکارهاي تربيتي، بيان آموزه‌هاي ديني، هدايت‌گري و... بر پيامبر خاتم(ص) نازل گرديده و بخش عمده آن به روايت سرگذشت واقعي ملت‌ها و اقوام و اشخاص اختصاص دارد، شيوه داستاني را نه بعنوان هدف، بلکه به عنوان ابزاري کارآمد در بيان آموزه‌هاي خود برگزيده است؛ در اين روند به علت آنکه هدف قرآن از داستان‌سرايي سرگرمي نیست، قرآن کریم با بهره‌مندي از عناصر روایی(مقدمه، گره‌افکني، بحران‌زايي، کشمکش، گفتگو، شخصيت‌پردازي و...) شيوه‌اي خاص و منحصر بفرد از بيان روايي با هدف عبرت‌دهي و هدايت‌گري اتخاذ کرده است. در اين مقاله با هدف واکاوی ابعاد گوناگون داستان‌های قرآنی و کنکاش در اهداف و شیوه‌های پردازش آن‌ها، با ذکر نمونه‌هايي به تحقيق در جوانب مختلف روایی(فني، موضوعي و معنايي) داستان‌های قرآن پرداخته شده و با مقايسه آن با اصول داستان‌سرايي، روش يگانه روايت‌گري قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت این نتیجه حاصل گردید که علی‌رغم تفاوت اساسی هدف داستان‌پردازی قرآن با آنچه در ادبیات داستانی مدنظر است، مؤلفه‌های روایت‌گری و عناصر داستانی در قرآن از پردازشی مطلوب و بافت و ساختاری هنرمندانه برخوردار است و روش ویژه‌ای را در روایت‌گری که منحصر به قرآن است ارائه می‌دهد.
