تحلیلی بر نقش بقاع متبرکه در توسعه گردشگری مذهبی (مطالعه موردی بقاع متبرکه بخش سرفاریاب استان کهگیلویه و بویراحمد)
الموضوعات :
1 - دانشگاه ارومیه
الکلمات المفتاحية: گردشگری, گردشگری مذهبی, بقاع متبرکه, سرفاریاب و کهگیلویه و بویراحمد ,
ملخص المقالة :
گردشگری مذهبی یكی از اشكال عمده ی گردشگری است که شامل دیدار از اماکن مذهبی و انجام فرایض دینی و مذهبی است. گردشگری زیارتی، از قدیمی ترین اشکال در گذشته و از جمله پر رونق ترین گردشگری ها در زمان حاضر است. درواقع در مقوله گردشگری فرهنگی باید به گردشگری زیارتی و گردشگری مذهبی اشاره نمود که در نوع اول، گردشگر فقط با انگیزه زیارت اماکن مورد احترام و اعتقاد خویش به سفر نموده، ولی در نوع دوم، علاوه بر زیارت اماکن مقدسه به سیاحت و تفریح نیز می پردازد. به این خاطر در این پژوهش گردشگری زیارتی در مفهوم گردشگری مذهبی بیان می شود، چرا که در منطقه مورد مطالعه علاوه بر وجود مقبره امامزادگان، وجود طبیعتی بکر و زیبا در جذب گردشگران مؤثر است. در گردشگری مذهبی از یک سو باور مذهبی نقش دارد و از دیگر سو زمانی که گردشگران صرف دیدن مکان های مذهبی می کنند. جنبۀ دیگر واقعیت این است که این گردشگران قبل از اینکه قصد سفر داشته باشند، انگیزه های مذهبی برای سفر دارند. زیارت یکی از مصادیق کنش دینی است که در ادیان ومذاهب مختلف مورد تاکید قرار گرفته است. این نوع گردشگری در کشور ما به جهت بافت مذهبی و همچنین جاذبه های زیارتی که در آن وجود دارد اهمیت بیشتری می یابد و می تواند موجبات افزایش سرمایه گذاری های کلان و خرد در نواحی روستایی، خود اشتغالی روستاییان، توسعه گردشگری روستایی، شناخت جاذبه های تاریخی، طبیعی، مذهبی و خدمترسانی بهتر به روستاییان را سبب شود. هدف اين پژوهش ارائه توصیفی نو به مقوله گردشگري مذهبي و توسعه آن در استان کهگیلویه و بویراحمد و بخصوص بخش سرفاریاب می باشد. براي اين منظور ابتدا مباني نظري گردشگري مذهبي، مورد مطالعه قرار گرفته سپس، جاذبه هاي گردشگري مذهبي سرفاریاب ذکر و ظرفيت هاي گردشگري مذهبي در سرفاریاب معرفي گرديد. روش تحقيق اين مطالعه، مشاهده مستقيم ظرفيت هاي محدوده مورد بررسي و استفاده از مطالعات اسنادی و اطلاعات ثانويه است. در پايان، پيشنهادهايي براي توسعه گردشگري مذهبي در منطقه مورد مطالعه بيان شده است.
• حیدری چیانه، رحیم (1387). مبانی برنامه ریزی صنعت گردشگری، انتشارات سمت، تهران، ص85.
• بدری، سید علی و طیبی، صدرالله(1391)، بررسی عوامل موثر بر هزینه های گردشگری مذهبی مطالعه ی موردی: شهر مشهد مقدس، مجله برنامه ریزی و توسعه گردشگری، سال اول، شماره 1، تابستان 1391، ص 155.
• تقوایی، مسعود و موسوی، سید علی و غلامی بیمرغ، یونس(1398) تحلیلی بر توسعه گردشگری مذهبی مطالعه موردی: شهرستان نوراباد ممسنی، فصل نامه علمی – پژوهشی فضای جغرافیایی سال دهم شماره 31، ص42.
• نهاوندی، مریم و نعمتی، فاطمه(1398) تهدیدها و فرصت های گردشگری زیارت ایران، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال ششم، شماره20، ص146.
• تیموتی، دالن جی و السن، دنیل اچ(1392). گردشگری، دین و سفرهای معنوی. ترجمه محمد قلی پور و احسان مجیدی فر، چاپ اول، تهران: جامعه شناسان.
• مومنی، مصطفی، صراغی، مظفر و محمد قاسمی خوزانی(1387). ساختار و کاکرد گردشگری مذهبی فرهنگی و ضرورت مدیریت یکپارچه در کلانشهر مشهد، جغرافیا و توسعه، شماره 11: 3-15.
• رحماني، خليل. پورطاهري، مهدي. ركنالدين افتخاري، عبدالرضا(1392). برنامه ريزي راهبردي توسعه گردشگري مذهبي در مناطق روستايي مطالعه موردي روستاهاي داراي مكان هاي مذهبي اورامان تخت، نجار و هجيج. برنامه ريزي و آمايش فضا، دوره 17، شماره 1، 64 -43.
• ابراهیم‌زاده، عیسی و کاظمی‌زاد، شمس الله و اسکندری ثانی، محمد؛(1390)؛ برنامه ریزی استراتژیک توسعۀ گردشگری، با تأکید بر گردشگری مذهبی (مطالعۀ موردی: شهر قم)؛پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 76، 115-141.
• وارثی، حمیدرضا و حیدری سورشجانی، رسول؛ (2010) نقش گردشگری اسلامی درهمگرایی کشورهای اسلامی؛ چهارمین کنگره بین‌المللی جغرافیدانان جهان اسلام؛ زاهدان.
• نادعلی پور، مریم(1391) اثار و برکات فرهنگی زیارت بقاع متبرکه، دومین همایش بین المللی گردشگری دینی و توسعه فرهنگ زیارت، سازمان اوقاف و امور خیریه استان گلستان، 14-15
• یگانگی، کامران و باش افشار، سحر(1391) ارائه مدل مفهومی از گردشگری مذهبی، اولین همایش بین المللی مدیریت گردشگری و توسعه پایدار، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت، ص 8
• ناری ابیانه، علی اکبر، ( نام و شهرت امام زادگان با نگاهی به منابع تاریخی و جغرافیایی) مجله میراث جاویدان، سال سیزدهم. شماره 53، ص 133
• بهروان، حسین(1386) جامعه شناسی زیارت؛ با تاکید بر نیازهای زائران در حرم امام رضا علیه السلام، مجله مشکوه، شماره های 72 و 73 : 102 - 87 .
• تنکابنی ، فرید(1377)، الحدیث(روایات ترتیبی از مکتب اهل بیت(ع))؛ دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ یازدهم، جلد دوم
• رحیم پور، علی و سید حسین ، سید داوود،(1379)، سیمای جهانگردی اسلامی، محیا، تهران چاپ اول
• خبرگزاری رضوی، کد مطلب 18438،razavi.news
• وبلاگ رسمی امامزاده یحیی (ع) و سادات شیخ هابیل، yahya-maroon.blogfa.com
• پایگاه جامع امازادگان و بقاع متبرکه ایران اسلامی، www. Emamzadegan.ir
• دهکده گردشگری روح الله پوش، touristvillagepoosh.ir
