تاثیر آب و هوای سرد کوهستانی بر شکل گیری معماری همساز با اقلیم (نمونه مورد مطالعه مناطق روستایی شهرستان بویراحمد)
الموضوعات :
1 - دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج، ایران،
2 - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج
الکلمات المفتاحية: اقلیم, آب و هوا کوهستانی, مسکن روستایی, یاسوج.,
ملخص المقالة :
در طرح خانه های روستایی، شاهد تفاوت های آشکاری در آن ها هستیم. در بعضی روستاها، خانه ها دارای سقف های مدور و کروی، مسطح و دارای زاویه ی تند و شیب فراوان، که شکل غالب دارند هستند. دیوارهای ضخیم، دیوارها بسیار نازک، پنجره ها کوچک ، پنجره های بزرگ از جمله این تفاوت ها به حساب می آید. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر آب و هوای سرد کوهستانی بر شکل گیری معماری همساز با اقلیم می باشد. روش مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی - تحلیلی است و بررسی نقش آب و هوا کوهستانی در فرم دادن به مسکن روستایی مورد بررسی و آنالیز قرار می گیرد. مؤلفه‌های مورد بررسی، انواع مسکن روستایی و بافت آنها در اقلیم سرد است.گردآوری اطلاعات، از طریق متون، منابع، سایت‌های مختلف و سایر تحقیقات انجام شده مرتبط با موضوع در منطقه مورد مطالعه است. در ایران معماری مناطق سرد و کوهستانی یکی از بارزترین و مشخص ترین نمودهای تاثیر اقلیم بر فرم و کالبد اصلی روستاها است، طراحی اقلیمی و مبتنی بر اقلیم علاوه بر تاثیر بر بافت معمای می تواند با بکارگیری انرژی های تجدید شونده مصرف انرژی را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهد و نیاز به فعالیت تجهیزات گرمایشی و سرمایشی را به حداقل ممکن برسانند. استفاده از مصالح بوم آورد را پیشنهاد می شود تا از مصالح در دسترس که به درستی با خصوصیات آن آشنا بوده اند و در شرایط اقلیم مربوطه برآورد کننده نیازهای مربوطه بوده، در جاهای مختلف بنا بهره گیری کنند. با طراحي معماری مناسب و منطبق با شرایط اقلیمي و معماری بومی منطقه ضمن همراهی با معماری پایدار و صرفه جویي در مصرف انرژي از منابع رایگان یا ارزانتر و قابل تجدید می توان بهره مند شد.
1. آلپاگونو، آدریانو (۱۳۶۵). معماری بومی ، محمد مهریار و... انجمن فرهنگی ایتالیا .
2. اهلرز، اكارت. ايران (1365) مباني يك كشورشناسي جغرافيايي. ترجمه دكتر محمدتقي رهنمايي. ج1: جغرافياي طبيعي. چ1. تهران: مؤسسه جغرافيايي و كارتوگرافي سحاب.
3. پاپلی یزدی و وثوقی (۱۳۷۰)، مسکن روستایی فرهنگ و توسعه (نمونه استان خراسان)، فصلنامه ی تحقیقات جغرافیایی . تابستان ۱۳۷۰.
4. خورانی،اسداله ( 1385) نقش آب و هوا در شکل دادن به مسکن روستایی، مجله آموزش جغرافیا، دوره بیستم، شماره 3
5. رضائی، مسعود (۱۳۹۲) نقش اقلیم در شکلگیری معماری بومی مناطق کوهستانی غرب ایران، کنفرانس بین المللی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری، تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
6. رضایی، مسعود و بهزاد وثیق (1393) جایگاه الگوهای معماری پایدار در معماری بومی روستایی (مطالعه موردی: روستای هلسم، استان ایلام)، فرهنگ ایلام دوره 15 پاییز و زمستان 1393 شماره 44 و 45
7. رضایی، مسعود و بهزاد وثیق (1393) واکاوی معماری پایدار در مسکن بومی روستایی اقلیم سرد و کوهستانی ایران، انتشارات: طحان
8. رفيع زاده ، ندا (۱۳۷۵). مسکن روستایی و اصول طراحی مناسب آن . سمینار سیاست های توسعه ی مسکن در ایران.
9. زرگر، اکبر (۱۳۷۸). درآمدی بر شناخت معماری روستایی ایران . انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
10. سازمان جغرافيايي نيروهاي مسلح (1384) فرهنگ جغرافيايي رودهاي كشور (حوضه آبريز خليج فارس ودرياي عمان). ج4. چ1. تهران: سازمان جغرافياي (وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح).
11. سازمان نقشه برداري كشور(1383) اطلس ملي ايران (اطلس زمين‌شناسي). نگارش دوم. چ1. تهران: سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور (سازمان نقشه برداري كشور).
12. سعیدی، عباس (۱۳۸۱). مبانی جغرافیای روستایی. سمت. تهران.
13. علايي طالقاني، محمود(1384) ژئومرفولوژي ايران. چ3. تهران: نشر قومس.
14. قنبری، یوسف (۱۳۷۵). تحلیلی بر تغيير الگوی مساکن روستایی شمال ایران (تنکابن)، سمینار سیاست های توسعه مسکن در ایران.
15. نظری، عبدالحمید (۱۳۷۷). بررسی گسترش فیزیکی - کالبدی سکونتگاه های روستایی با تأکید بر افزایش جمعیت و تغییر کاربری اراضی (نمونه ی ناحیه ی گرگان و ترکمن صحرا). فصل نامه ی تحقیقات جغرافیایی .
