تاملی در برنامه درسی کارشناسی مهندسی بسپار در نظام آموزش عالی ایران: بهره‌گیری از رویکرد CDIO در تربیت مهندس
الموضوعات :
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
الکلمات المفتاحية: آموزش بسپار, علوم و مهندسی بسپار, اهداف یادگیری مهندسی بسپار, ابتکار CDIO, برنامه درسی یکپارچه. ,
ملخص المقالة :
شکل‌گیری رشته مهندسی بسپار در دنیا، از یک سو خاستگاه‌های صنعتی داشته و از سوی دیگر به واسطه تلاش‌های پژوهشگران دانشگاهی این حوزه بوده است. اما مسئله اصلی این است که به دلیل همین پراکندگی و فصل مشترکی که حوزه بسپار با سایر حوزه‌ها داشته، برنامه‌های آموزشی ارائه شده در دانشگاه‌ها در این حوزه عموما به صورت گرایشی از علوم دیگر بوده و تنها در چند دهه اخیر بوده است که این رشته به صورت مستقل در دانشگاه‌های دنیا ارائه شده است. همزمان مباحث دیگری نیز برای بازاندیشی رشته‌های مهندسی توسط ابتکاراتی مانند CDIO (کوته‌نوشت concieve (درک)، Design (طراحی)، Implement (پیاده‌سازی) و Operation (اجرا)) مطرح شده است که تمرکز را از پژوهش‌محوری به عملی شدن منتقل کرده است تا به این ترتیب شرایط تربیت نیروی انسانی متخصص برای صنایع فراهم شود. این مطالعه ابتدا با بررسی تاریخچه شکل‌گیری رشته مهندسی بسپار در دانشگاه‌های دنیا، حوزه‌های گوناگون آن را شفاف کرده و با بهینه‌کاوی 61 برنامه آموزش مهندسی بسپار یا گرایش‌های آن از دانشگاه‌های سراسر دنیا حوزه‌های فعلی آموزش بسپارها و همچنین اهداف یادگیری مهندسی بسپار را مشخص کرده است. سپس با انجام یک پیمایش میدانی در میان اساتید دانشکده‌های مهندسی پلیمر، شیمی و مواد دانشگاه‌های ایران، اهداف آموزش بسپار در ایران به لحاظ مطلوبیت (در نیازمندی‌های صنعت) و انطباق (با سرفصل‌های آموزشی فعلی) گردآوری شده است. در نهایت با توجه به نتایج این بررسی‌ها، پیشنهادهای لازم برای بهبود برنامه درسی یکپارچه آموزش مهندسی پلیمر در ایران، از دو منظر ساختار و گرایش‌ها و هم چنین انطباق محتوا با اهداف آموزشی ارائه شده است.
1. معصومی گودرزی ساغر، ستوده قره باغ رحمت، گرجی کندی، ارائه راهکارهایی برای بهبود برنامه آموزشی رشته مهندسی شیمی در ایران، فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 13، 99-75، 2011.
2. معماریان، بازنگری برنامه های آموزش مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 15، 85-1، 2013.
3. مقدس جعفرصادق، یثربی نعیمه، شجاع الساداتی و تقوی، بررسی و مقایسه برنامه درسی و شیوه آموزشِ رشته مهندسی شیمی در دانشگاه‌های آمریکا و ایران. فصلنامه آموزش مهندسی ایران،21، 25-45، 2019.
4. ABET Criteria for Accrediting Engineering Programs, Retrieved from: https://www.abet.org/accreditation/accreditation-criteria/criteria-for-accrediting-engineering-programs-2016-2017/
5. ABET Engineering Accreditation, College of Engineering, University of Akron, Retrieved from: https://www.uakron.edu/engineering/about-us/accreditation
6. Bachelor of Science in Material Science and Engineering Online Catalog (Polymer and Fiber Material), Georgia Tech University, Retrieved from: http://www.catalog.gatech.edu/programs/materials-science-engineering-polymer-fiber-materials/
7. Carraher Jr C.E., Droske J.P., PolyEd and IPEC: ACS and Intersociety Efforts to Promote Polymer Education in the US, Polymer Reviews, 48, 585-595, 2008.
8. Crawley E., Malmqvist J., Ostlund S., Brodeur D., Edstrom K., Rethinking engineering education,
Department of Macromolecular Science and Engineering Bulletin (Biomaterial Track), Case Western Reserve University, 2007.
9. Do C.H., Theato P., Update on Polymer Education in Korea, In Macromolecular Symposia, 355, 68-74, 2015.
10. Dos Santos C.G., Dias M.L., Canevarolo S.V., Polymer Education in Brazil: Present Situation, In Macromolecular Symposia, 355, 111-118, 2015.
11. Fellows C.M., Polymer Education in Australia, In Macromolecular Symposia, 355, 104-110, 2015.
12. IOM Criteria for Academic and Professional Accreditation, 2019. Retrieved from: https://www.iom3.org/accreditation
13. Patterson G., A prehistory of polymer science. Springer , 2012.
14. Plastic and Polymer Engineering Technology Program Educational Objectives, Pennsylvania College of Technology, Retrieved from: https://www.pct.edu/academics/icet/plastics-polymer-engineering-technology/objectives-and-outcomes
15. Plastic Technology (BSC) Program, Montan Universitat Leoben, Retrieved from: https://www.unileoben.ac.at/de/2892/
16. Polymer Engineering Syllabus, MIT World-Peace University, Retrieved from: https://mitwpu.edu.in/wp-content/uploads/2018/07/BTech-Polymer-Engineering-4yrs-structure-SYBTech-syllabus-modified-Final-copy-2018-07-18-1.pdf
17. Salamone J.C., Deanin R.D., Young M.G., Polymer Science and Engineering Education in the United States. Journal of Chemical Engineering, 50 768 – 771, 1973.
18. Theato P., Polymer Education in Germany, In Macromolecular Symposia, 355, 119-125, 2015.
