جايگاه عدالت در فقه اماميه
الموضوعات :مهدی ترکاشوند 1 , صدیقه زاهدی فر 2 , علی حسین احتشامی 3
1 - دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد محلات ، دانشگاه آزاداسلامی، محلات، ایران.
2 - کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران.
3 - دانشیار الهیات، الهیات علوم قرآن و حدیث، گروه گروه الهیات و فقه و مبانی حقوق ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد دورود، دانشگاه آزاد اسلامی، دورود، ایران.
الکلمات المفتاحية: عدالت, فقه امامیه, گناه, توبه.,
ملخص المقالة :
بررسى مسأله عدالت در فقه از اهميت بالايى برخوردار است؛ چرا كه در جاى جاى فقه از عبادات و سياست تا مسائل قضايى و مانند آنها، احكامى را مىيابيم كه با عدالت انسان گره خورده است. عدالت در تمام ابعاد زندگي انسان، بايد رعايت شود. عدالت با حسن ظاهر افراد، شيوع و شهادت دوعادل ثابت ميشود. و عدالت با ارتكاب گناه (چه كبيره مانند شرك، زنا، لواط، ارتداد و... ملاك گناه كبيره بودن اين است كه در روايات و آيات وعدهي عذاب براي آن شده است و چه گناه صغيره). از بين ميرود. البته برخي فقها معتقدند كه تمام گناهان حتي گناهان صغيره، كبيره اند؛ چون در همهي آنها معصيت خداوند ميشود. و اين نظريه قوي است. (يعني گناه هر گونه كه باشد معصيت خداوند در آن است و نيازي به تقسيم كبيره و صغيره بودن نيست). در مورد اين كه خلاف مروت باعث سقوط عدالت ميشود ميان فقها اختلاف نظر است؛ و قول صحيح اين است كه خلاف مروت باعث سقوط عدالت ميگردد. ولي با توبه كردن باز عدالت فرد محرز ميشود.
Quran Kareem
Nahj al-Balaghah
Ibn Manzur, Muhammad bin Mukarram, (1985), Lisan al-Arab, Beirut: Dar Ihya al-Turath al-Arabi.
Ansari, Morteza,(1995), Makaseb, Qom, Dehqani.
Ansari, Morteza (2001), Sighat al-Aqood wa al-Iqa'at, Qom, Majma'e Andisheh-e Eslami, Iran, vol. 1.
Ibn Idris Heli, Muhammad bin Mansur,(2010), Al-Sarair al-Hawi li Tahrir al-Fatawa, Qom, Islamic
Research Center.
Ibn Hamzeh,(2010), Al-Wasilah ila Nil al-Fadilah, Qom, Islamic Computer Science Research Center.
Ibn Barraj,(2012), Al-Muhadhdhab, Qom, Islamic Computer Science Research Center.
Ibn Abi Jumhur,(2012), Awali al-La'ali, Qom, Islamic Computer Science Research Center.
Taftazani, Saad al-Din,(1990), Sharh al-Mukhtasar, vol. 2, Qom: Allameh.
Bani Hashemi, Sayyid Mohammad Hussein,(2012), Risalah Dovvom Marja', vol. 1, Qom, Islamic
Research Center.
Bayhaqi, Sunan Bayhaqi, (2010),Qom, Islamic Computer Science Research Center.
Khomeini, Ruhollah Musavi,(2001), Tahrir al-Wasilah, Qom, Imam Khomeini's Works Publication
Office.
Hur Ameli, Muhammad bin Hassan,(2012), Wasa'il al-Shi'ah, Qom, Islamic Computer Science Research
Center.
Khouri Shertoni, Saeed, (2007),Aqrab al-Mawared, vol. 2, Tehran: Dar al-Aswah.
Halabi, Abu Salah, (2012), Al-Kafi fi al-Fiqh, Qom, Islamic Computer Science Research Center.
Dosouqi, Mohammad bin Mohammad Arfah,(2012), Hashiyat al-Dosouqi, Qom, Islamic Research
Center.
Sayyid Morteza, Ali bin Hussein Musavi,(1994), Intisar fi Enfradat al-Imamiyah, Qom, Hawzah Ilmiyah.
Sabzavari, Sayyid Abdul Ali Musavi,(2009), Mahdhab al-Ahkam, Qom: Dar al-Tafsir.
Sheikh Mufid, Muhammad bin Nu'man, (1990), Al-Muqni'ah, vol. 2, Qom: Islamic Publication
Foundation.
Sheikh Tusi, Muhammad bin Hassan,(1996), Al-Khilaf, Qom: Islamic Publication Foundation.
Sheikh Tusi, Muhammad bin Hassan (2012),، Tahdhib al-Ahkam, Qom, Islamic Research Center.
Sheikh Tusi, Muhammad bin Hassan (2012),Al-Mabsut, Qom, Islamic Computer Science Research
Center.
Sheikh Tusi, Muhammad bin Hassan(2012), Al-Nihayah, Qom, Islamic Computer Science Research
Center.
Shahid Awwal, Muhammad bin Maki,(1998), Dhikr al-Shi'ah, Qom, Al-Bayt (a) Foundation.
Shahid Awwal, Muhammad bin Maki (2012),Al-Qawaid wa al-Fawa'id, Qom, Islamic Computer Science
Research Center.
Shahid Thani, Zain al-Din bin Ali,(2004), Al-Rawdah al-Bahiyyah fi Sharh al-Luma al-Dimashqiyyah,
vol. 4, Qom: Dar al-Tafsir.