تحلیل ناخرسندی شمس از مشایخ و فقهای معاصر خویش
الموضوعات :
کبری وخشوری
1
(دانشگاه آزاد اسلامی خوی )
علی محمد رضائی هفتادر
2
(دانشکدۀ ادبیات وعلوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی واحدشهرکرد)
الکلمات المفتاحية: شمس تبریزی, مشایخ, فقها ,
ملخص المقالة :
در بستر ادبیات عرفانی، محمّد بن علی بن ملک داد تبریزی، عارف شهیر آذربایجانی میراث دار دَرد و کابوس بارِ گران معرفت است. وی در جستجوی عشق و معرفت حقیقی با مشایخ و فقهای معاصر زیادی همچون ابوبکر سله باف، رکن الدین سجاسی، شمس الدین خویی، اوحد الدین کرمانی و ... مصاحبت می گزیند، اما در آنها تجرید و تفریدی که حقیقت آن در مرحله معاملات، رد قبول خلق و توجه مطلق به خدا باشد، را ندیده است، بنابراین ضمن استفاده از مجلس درس و مصاحبت با آنها، احوال و اقوال اکثر آنها را در خور انتقاد می یابد. شمس، مشایخ و پیران مصاحب خود را چنان محو جمال جَلَوات حقیقت کرده که پیوند خود را با گذشته و مصاحبت و معاشرت با آنها گسسته و طالب دیدار اولیای مستور حق بوده است. مقالة حاضر با روش کتابخانه ای و با استناد به کتاب مقالات، به تحلیل اندیشة مسحور شمس پرنده که از مشایخ و فقهای معاصر مُنغّض گشته، پرداخته است.
1. آخرت¬دوست، وحید. (1378). مجموعه مقالات همایش بزرگداشت شمس تبریزی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
2. ابن عربی، محمد بن علی. (1385). فصوص¬الحکم. توضیح و تحلیل محمد علی موحد. تهران: نشر کارنامه.
3. افلاکی، شمس¬الدین احمد. (1385). مناقب¬العارفین. تصحیحات و حواشی و تعلیقات تحسین یازیچی. تهران: دنیای کتاب.
4. دانش فروز، غلامرضا. (1378). تذکره شبگرد. ادیبان ارومیه.
5. زرین¬کوب، عبدالحسین. (1372). پله پله تا ملاقات خدا. تهران: انتشارات امیر کبیر.
6. سجادی، سید ضیاءالدین. (1379). مقدمه¬ای بر مبانی عرفان و تصوف. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه¬ها.
7. شعرانی، عبد¬الوهاب. (1388). طلای سرخ. ترجمه احمد خالدی. تهران: انتشارات سروش.
8. شمس تبریزی، محمد بن علی. (1369). مقالات شمس. تصحیح و تعلیق محمد علی موحد. تهران: انتشارات خوارزمی.
9. محقق ترمذی، برهان¬الدین. (1369). معارف. با تصحیحات و حواشی بدیع¬الزمان، انتشارات وزارت فرهنگ.
10. زرکوب شیرازی، معین الدین. (1350) شیراز نامه.جلد 1. تهران: چاپ اسماعیل واعظ جوادی.
11. ناصر¬الدین صاحب الزمانی، محمد حسین. (1387). خط سوم. تهران: عطایی.
12. نیرومند، کریم. (1363). تاریخ پیدایش تصوف و عرفان و سیر و تحول و تطوّر آن. زنجان: انتشارات ستاره.
13. وفائی، محمد. (1375). احوال و آثار اوحد¬الدین کرمانی. تهران: انتشارات «ما».
