حق بر زندگی خانوادگی کودکان در پرتو نظام حقوق بشر
الموضوعات :مهری توتونچیان 1 , مینا سرشار 2
1 - دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری، مدیریت بازرگانی-گرایش بازاریابی، گروه مدیریت، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
الکلمات المفتاحية: کودکان, حقوق بشر, خانواده, حق بر زندگی,
ملخص المقالة :
خانواده نقش بی بدیلی در تأمین سلامت فرد و جامعه دارد؛ از این رو کودکان باید تحت مراقبت والدین و در چارچوب خانواده رشد و نمو یابند. منظور از مراقبت والدین، حفظ ارتباط و تداوم تماس کودک با خانواده است. پژوهش حاضر با مروری بر اسناد بین‌المللی به ضرورت حق زندگی خانوادگی کودکان در پرتو نظام حقوق بشر پرداخته است. خانواده به مثابه یگانه زیربنای استوار جامعه و نخستین نهاد اجتماعی، واحد طبیعی و بنیادی است که در طول تاریخ همواره در جایگاه حامی و تأمین کننده نیازهای اساسی اعضای خود عمل کرده است. عوامل متعدد و متنوع در چند قرن گذشته و به ویژه دهه‌های اخیر موجبات تغییرات چشمگیری در تعریف و ساختار و کارکرد خانواده و نقش دولت در این نهاد را فراهم آورده است. نظام بین‌المللی حقوق بشر نیز با امعان نظر به متغیر بودن مفهوم خانواده و اینکه این مفهوم از یک مکان به مکان دیگر و از یک زمان به زمان دیگر و بسته به شرایط تاریخی، اجتماعی و فرهنگی متغیر است ضمن تصدیق وجود اشکال مختلفی از طبقات اجتماعی در سراسر دنیا، هیچ تعریف خاصی از خانواده و انواع آن ارائه نمی‌دهد. با وجود این، حق بر زندگی خانوادگی کودکان در نظام بین‌المللی حقوق بشر به عنوان حق بنیادین به رسمیت شناخته شده است؛ و علاوه بر اقرار به حق بر زیستن در خانواده برای کودک، حق ازدواج و تشکیل خانواده و حمایت از نهاد خانواده مورد مداقه قرار گرفته است که این حقوق ریشه در شأن و کرامت و آزادی انسان دارد.
1. Hosseini NS. The Right to Marriage and Family Formation. MA Dissertation. Tehran Iran: Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran; 2015. [Persian]
2. Asadi LS.The Right of the Child to be with Parents and Relatives. Two quarterly journals of jurisprudence and family law (Nedaye Sadegh). 2010; 14(51):5-31. [Persian]
3. Bigdeli S. Legal Problems and Gaps of the Entity of Custody in the Iranian Legal System. Two quarterly journals of jurisprudence and family law (Nedaye Sadegh). 2011; 16(55):5-24. [Persian]
4. Wexler LP. Street children and US immigration law: What should be done. Cornell Int'l LJ. 2008; 41: 545.
5. Gustafsson-Wright E, Pyne HH. Gender dimensions of child labor and street children in Brazil. Available at SSRN 636260. 2002 Oct.
6. Beeckman V. Human Rights Watch: Children Rights, Development and Socio- Economic Progress. 24(2/3); May/Dec 2020. pp. 32
7. Vafaei F, Bahreini MJ. Fall of Child Custody. Tahora Quarterly. 2012; 2(13): 113-144. [Persian]
8. Foley EP. Liberty for all: Reclaiming Individual Privacy In a New Era Of Public Morality.Yale University Press; 2018.
9. Willekens H. Rights and duties of underage parents: a comparative approach. International Journal of Law, Policy and the Family. 2004; 18(3): 355-70.
10. Clark B. Competing custody rights: new concepts of 'family' and the best interests of the child. Comparative and International Law Journal of Southern Africa. 1998; 31(3): 288-306.
11. Poorasadi M, Hashemi M. The study of the phenomenon of divorce and how to custody of children after separation. Bimonthly Quarterly Journal of Women Police Studies. 2012; 6(16): 54-81. [Persian]
