مدل ساختاری خودتوسعهای رهبری مدیران دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی (مورد: دانشگاه تهران)
الموضوعات :خدایار ابیلی 1 , ابراهیم مزاری 2 , جواد پورکریمی 3
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
3 - دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: خودتوسعهای, رهبری, مدیران دانشگاهی, دانشگاه تهران.,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی معادلات ساختاری خودتوسعهای رهبری مدیران دانشگاه تهران بوده است. برای این منظور از روش پژوهش توصیفی- همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران دانشگاهی دانشگاه تهران به تعداد حدود 524 نفر بوده است. نمونه پژوهش با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با اختصاص متناسب، و جدول مورگان 217 نفر از مدیران دانشگاهی انتخاب شدند. منظور از مدیران دانشگاهی در پژوهش حاضر، مدیران گروه‌های آموزشی، معاونین و رؤسای دانشکده‌ها، مدیران کل، معاونین و رؤسای دانشگاه بوده است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه محقق ساخته با پایایی(97/0=α) استفاده شد که 56 مؤلفه را در قالب 112 سؤال مورد ارزیابی قرار می‌دهد. نتایج مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان داده است که عوامل زمینهای فردی با ضریب مسیر (97/0=γ)، بر فرایند خودتوسعهای رهبران دانشگاهی تأثیرگذار بوده است. فرایند خودتوسعهای نیز با ضریب مسیر(92/0=β) بر راهبردهای خودتوسعهای تأثیرگذار بوده است. همچنین راهبردها بر دستاوردهای خودتوسعهای با ضریب مسیر (91/0=β) تأثیرگذار بوده است. با این وجود، در پژوهش حاضر، عوامل زمینهای سازمانی با ضریب مسیر (09/0=γ) بر فرایند خودتوسعهای رهبران دانشگاهی تأثیرگذار نبوده است با این وجود در بسیاری از پژوهش‌ها عوامل زمینهای سازمانی در خودتوسعهای نقش مؤثری داشته است.
ابیلی، خدایار، مزاری، ابراهیم (1397). نظریه‌های پشتیبان خودتوسعهای منابع انسانی. فصلنامه توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 13(50)، 137-111.
ابیلی، خدایار؛ مزاری، ابراهیم (1397). فرایند روانشناختی خودتوسعهای رهبران دانشگاهی (یک مطالعه فراترکیب). فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 9(3)، 34-15.
اسدزاده، فرشته؛ اکرامی ،محمود؛ افتخارزاده، فرهاد؛ خورشیدی، عباس (1397). رهبری دانشگاهی بر پایه مدیران کارآفرین. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 11(41)، 190-165.
پورکریمی، جواد؛ مزاری، ابراهیم (1396). نقش واسطه‌ای خودتوسعهای در رابطه رهبری تحول‌آفرین و چابکی سرمایه انسانی. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 6(2): 126-103.
جعفری، مهرنوش؛ ابدال‌بیگی، ایوب؛ قیومی، عباس‌علی (1397). همبستگی سرمایه فرهنگی با نگرش خودتوسعهای (مورد مطالعه: شبکه بهداشت و درمان شهرستان دره شهر. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 7(2)، 56-51.
عسکری‌نژاد، منیره؛ سلیمان‌بیگی، شیوا (1397). بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری با خودتوسعهای کارکنان دانشگاه‌های پیام نور تهران. کنفرانس تحقیقات جدید ایرانی و جهانی در روان‌شناسی، علوم آموزشی، قانون و علوم اجتماعی. تهران. ایران.
فروتنی، زهرا؛ آذر، عادل؛ احمدی، علی‌اکبر؛ عسکری‌نژاد، منیره (1392). طراحی و تبیین مدل خودتوسعهای منابع انسانی. فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، 1(4)، 76-60.
گودرزی، محمدعلی؛ مزاری، ابراهیم (1397). تبیین یادگیری سازمانی از طریق رفتارهای خودتوسعهای مدیران. دوفصلنامه آموزش در علوم انسانی، در نوبت چاپ.
گودرزی، محمدعلی؛ مزاری، ابراهیم؛ خباره، کبری (1398). نقش واسطه‌ای خودتوسعهای در رابطه خودآگاهی و عملکرد شغلی. مدیریت فرهنگ سازمانی، 17(4)، 548-531.
مزاری، ابراهیم؛ زمانی، مهسا (1395). تأثیرپذیری سرمایه انسانی از سازوکارهای روانشناختی-رفتاری خودتوسعهای: خودنظم‌دهی، خودمدیریتی، خودرهبری و خودراهبری یادگیری. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 7(3): 54-39.
مقدم‌زاده، علی؛ علی‌اکبری، زهرا؛ مزاری، ابراهیم (1397). رابطه یادگیری خودراهبر و یادگیری سازمانی در سازمان‌های آموزشی. مدیریت فرهنگ سازمانی، 16(4)، 850-827.
میرکمالی، سیدمحمد (1389). رهبری و مدیریت آموزشی. تهران: یسطرون.
میرکمالی، سیدمحمد؛ مزاری، ابراهیم (1396). نقش خودتوسعهای بر آمادگی برای تغییر کارکنان مراکز آموزش عالی؛ با میانجی‌گری بهسازی سازمانی. مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی، 10(2): 60-33.
Afsar, B., & Saeed, B. B. (2010). Subordinate's trust in the supervisor and its impact on organizational effectiveness. The Romanian Economic Journal, 38, 3-25.
Ajzen, I. (1985). From intentions to actions: A theory of planned behavior. In J. Kuhl & J. Beckman (Eds.), Action-control: From cognition to behavior (pp. 11-39). Heidelberg: Springer.
Al-Moamary, M.S., Al-Kadri, H.M., Al-Moamary, S.M., Tamim, H.M. (2019). The leadership authenticity of women in the academic setting. Health Professions Education, 1-6.
Ashforth, B. E., Harrison, S. H., & Corley, K. G. (2008). Identification in organizations: An examination of four fundamental questions. Journal of Management, 34, 325–374.
Berman, A.B. (2015). Academic leadership development: A case study. Journal of Professional Nursing, 31 (4), 298-304.
Boschi, H. (2004). A new model for self-directed learning and self-development. Dissertation, University of Manchester.
Boyce, L.A., Zaccaro, S.J., and Wisecarver, M.Z. (2005). Understanding Predicting and Supporting Leader Self-Development. United States Army Research Institute for the Behavioral and Social Sciences
Brief, A. P., & Motowidlo, S. J. 1986. Prosocial organizational behaviors. Academy of Management Review, 11: 710- 725.
Burgoyne, J., (2008). Learning Theory and the Construction of Self: What Kinds of People Do We Create through the Theories of Learning that We Apply to Their Development?. Learning Theory and the Construction of Self, 1-16.
Deosthali, K.V. (2012). An empirical examination of self-development activities: Integrating social exchange and motivational lens. Dissertation, State University of New York.
Deosthali, K.V. (2012). An empirical examination of self-development activities: Integrating social exchange and motivational lens. Dissertation, State University of New York.
George, J. M., & Jones, G. R. (1997). Organizational spontaneity in context. Human Performance, 10, 153–170.
Hill, T., Smith, N., Mann, M. (1987). Role of efficacy expectations in predicting the decision to use advanced technologies: The case of camputers. Journal of Applied Psychology, 72, 307-311.
Hoffman, B.J., Woehr, D.J., Maldagen-Youngjohn, R.., Lyons, B.D. (2011). Great man or great myth? A quantitative review of the relationship between individual differences and leader effectiveness, J. Occup. Organ. Psychol. 84, 347–381.
Hurtz, G. M., & Williams, K. J. (2009). Attitudinal and motivational antecedents of participation in voluntary employee development activities. Journal of Applied Psychology, 94(3), 635-653.
Katz, D. 1964. The motivational basis of organizational be- havior. Behavioral Science, 9: 131-146.
Koka, S., Baba, K., Ercoli, C., Fitzpatrick, B., Jiang, X. (2019). Leadership in an academic discipline. Journal of Dentistry,87, 40-44.
Maurer, T. J., & Palmer, J. K. 1999. Management development intentions following feedback: Role of perceived out- comes, social pressures, and control. Journal of Manage- ment Development, 18: 733-7.
Maurer, T. J., & Tarulli, B. A. 1994. Investigation of perceived environment, perceived outcome, and person variables in relationship to voluntary development activities by employees. Journal of Applied Psychology, 79.
Maurer, T. J., Pierce, H. R., and Shore, L.M. (2002). Perceived Beneficiary of Employee Development Activity: A Three-Dimensional Social Exchange Model. The Academy of Management Review, 27 (3), 432-444.
Maurer, T. J., Weiss, E. M., & Barbeite, F. G. (2003). A model of involvement in work-related learning and development activity: The effects of individual, situational, motivational, and age variables. Journal of Applied Psychology, 88(4), 707–724.
McCray, C. R., Grant, C. M., & Beachum, F. D. (2010). Pedagogy of self-development: The role the black church can have on african american students. Journal of Negro Education, 79(3), 233-248.
Mensch, K. G., & Rahschulte, T. (2008). Military leader development and autonomous learning: Responding to growing complexity of warfare. Human Resource Development Quarterly, 19(3), 263-272.
Morton, P. (2014). Preparing the next generation of academic chief nurse administrators. Journal of Professional Nursing, 30, 279–280,
Noe, R. A., & Wilk, S. L. )1993(. Investigation of the factors that influence employees' participation in development ac- tivities. Journal of Applied Psychology, 78:
Northouse, P. G. (2010). Leadership: Theory and practice. London: SAGE Publications Ltd.
Ployhart, R. E., & Bliese, P. D. (2006). Individual adaptability (I-DAPT) theory: Conceptualizing the antecedents, consequences, and measurement of individual differences in adaptability. United Kingdom: Elsevier.
Putter, S.E. (2010). Leader in nonprofit sector: Leader and organizational level predictor engagement in self-development activities. Ph.D. thesis, Colorado State University.
Rahimaghaee F, Nayeri ND, Mohammadi E, Salavati S. Organization-based self-development prescriptive model for the promotion of professional development of Iranian clinical nurses. Iranian J Nursing Midwifery Res, 20, 604-12.
Ramsden, P. (1994). Describing and explaining research productivity. Higher Education, 27: 207-226.
Reichard, R.J., Johnson, S.K. (2011). Leader self-development as organizational strategy. The Leadership Quarterly,22, 33-42.
Roberts, M.K., Haplin, S., Brunner, J. (2012). Leader Identity, individual differences, and leader self-development. United States Army Research Institute for the Behavioral and Social Sciences.
Rowely, J. (1997). Academic Leaders: Made or Born. Journal of Industrial and Commercial Training. 29(3).
Schermerhorn,J.R., Hunt, J.G., & Osborn, R.N. (2007). Organizational Behavior. University of Phoenix, Wiley Publication.
Tracey, J. B., Hinkin, T. R., Tannenbaum, S., & Mathieu, J. E. (2001). The influence of individual characteristics and the work environment on varying levels of training outcomes. Human Resource Development Quarterly, 12, 5-23.
Vroom, V. (1964). Work and motivation. New York: Wiley
Waller, M. J., Conte, J. M., Gibson, C. B., & Carpenter, M. A. )2001(. The effect of individual perceptions of deadlines on team performance. Academy of Management Review. 26(4): 586-600.
Walumbwa, F., Cropanzano, R., and Hartnell, C.H. (2009). Organizational justice, voluntary learning behavior, and job performance: A test of the mediating effects of identification and leader‐member exchange. Journal of Organizational Behavior, 30, 1103-1126.
Xu, Q. (2007). A Predictive Model of Employee Self Development: The Effects of Individual administrators in thiland.. Dissertation, Sardar Patel University
