سبک دلبستگی، غذاخوردن ذهن آگاهی و باورهای مادر با غذا خوردن هيجانی کودک: نقش واسطه ای تنظيم هيجان کودک
الموضوعات :مهدیه سرشار 1 , شیرین زینالی 2
1 - گروه روانشناسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
2 - گروه روانشناسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
الکلمات المفتاحية: سبک دلبستگی, غذاخوردن ذهن آگاهی, باورهای مادر, تنظيم هيجان, غذا خوردن هيجانی,
ملخص المقالة :
مشکلات غذاخوردن کودکان، به عنوان يکي از عوامل مؤثر در رشد و عملکرد، از عوامل متعدد محيطي و ارتباطي تاثير ميپذيرد. از جمله اين عوامل مي توان به مؤلفه هاي روانشناختي مادر و تنظيم هيجانات کودک اشاره نمود. بنابراين هدف اصلي اين پژوهش مدلسازي غذاخوردن کودکان هيجاني براساس متغيرهاي سبک دلبستگي، غذاخوردن ذهن آگاهي و باورهاي مادر با نقش واسطه اي تنظيم هيجان کودک بود. در اين پژوهش 250 نفر (150 نفر دختر و 100 نفر پسر) 12 و 13 ساله مدارس شهر اروميه به همراه مادرانشان انتخاب شدند و مادران پرسشنامه هاي غذاخوردن ذهن آگاهي، سبک دلبستگي و باورها را تکميل نمودند. همچنين کودکان نيز پرسشنامه هاي تنظيم هيجان و غذاخوردن هيجاني را تکميل نمودند. نتايج در بخش تحليلي داده ها با نرم افزار SPSS و Lisrel نشان داد سبک دلبستگي، غذاخوردن ذهن آگاهي و باورهاي مادر و تنظيم هيجان کودک پيش بين کننده معناداري براي غذاخوردن هيجاني کودک هستند. شاخص برازندگي تطبيقي (016/0=RMSEA) و متوسط باقيمانده استاندارد شده (95/0=CFI) مطلوب شدند. اين مدل مشخص مي کند سبک دلبستگي، غذاخوردن ذهن آگاهي و باورهاي مادر با نقش واسطه اي تنظيم هيجان کودک پيش بين کننده معناداري براي غذا خوردن هيجاني کودک است. با توجه به نتايج بدست آمده مؤلفههاي مادر و کودک در مشکلات غذاخوردن هيجاني کودک تأثير گذار است و در زمينه علل يابي و درمان غذاخوردن کودکان بايد به اين مؤلفه ها نيز توجه نمود.
بشارت، محمدعلی. گلی نژاد، محمد. احمدی، علی اصغر.(1382).بررسی رابطه سبک های دلبستگی و مشکلات بین شخصی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران. 8(4): 81-74.
پاکدامن، شهلا (1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانان. پایان نامه دکتری روانشناسی دانشگاه تهران.
پونده نژادان، علی اکبر. عطاری، یوسفعلی. دردانه، حسین. (1397). پیش بینی کیفیت زندگی بر اساس خوردن ذهن آگاهانه با میانجیگری تصویر بدنی و رفتارهای خوردن در زنان متأهل دارای اضافه وزن و چاقی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی. 9 (43)، 141-170.
زینالی، شیرین. پورشریفی، حمید. باباپور، جلیل. محمدعلیلو، مجید. خانجانی، زینب (1399). رابطه سوگیری شناختی، حساسیت اضطراب و باورهای مادر با نشانه های اضطراب کودکان: نقش واسطه ای راهبردهای مقابله. مجله سلامت روان کودک. 99(2)، 66-53.
علی بخشی، سیده زهرا. علیپور، احمد. فرزاد، ولی اله. علی اکبری دهکردی، مهناز (1394). نقش واسطه ای افسردگی در رابطه بین دلبستگی و سبک فرزند پروری با چاقی و اضافه وزن دختران نوجوان. فصلنامه علمی ـ پژوهشی روانشناسی سلامت. 4 (1)، 41-51.
فتحی آشتیانی، مینا؛ شیخ الاسلامی، راضیه. (1397). رابطه بین سبک دلبستگی و بهزیستی روانشناختی: نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی. مجله روانشناسی. 23(2)، 134-147.
لطفی. مژگان . بهرام پوری، لیلا. امینی، مهدی. فاطمی تبار، ریحانه. بیرشک، بهروز. انتظاری، محمد. شیاسی، یاسمن. (1398). انطباق پرسشنامه تنظیم هیجان برای کودکان و نوجوانان (ERQ-CA)به زبان فارسی. مجله علوم پزشکی مازندارن. 29 (175)، 118-137.
میرزا محمد علائینی، امیلیا. علیپور، احمد. نوربالا، احمد. علی. آگاه هریس، مژگان. (1392). اثر بخشی مداخله تعدیل غذا خوردن هیجانی روی اصلاح غذاخوردن هیجانی و مدیریت وزن زنان چاق و دارای اضافه وزن. فصلنامه روانشناسی سلامت.2(7).21-31.
Berge, J. M., Tate, A., Trofholz, A., Fertig, A. R., Miner, M., Crow, S., et al. (2017). Momentary parental stress and food-related parenting practices. Journal of Pediatrics, 140 (6) .2017-2295
Birch, L. L. & Fisher, J. A. (1995). Appetite and eating behavior in children. In G. E. Gaull (Ed.), The pediatric clinics of North America: pediatric nutrition. pp. 931±953, Philadelphia, PA: W. B. Saunders Company.
Birch , L.L., Fisher , J. A., Grimm-Thomas , K., Markey , C.N., Sawyerc, R. and S. Johnson, L. (2001). Confirmatory factor analysis of the Child Feeding Questionnaire: A measure of parental attitudes, beliefs and practices about child feeding and obesity proneness. Journal of Appetite, 36, 201-210.
Braden, A., Musher-Eizenman, D., Watford, T., & Emley, E. (2018). Eating when depressed, anxious, bored, or happy: Are emotional eating types associated with unique psychological and physical health correlates? Journal of Appetite, 125, 410–417.
Braden, A., Rhee, K., Peterson, C. B., Rydell, S. A., Zucker, N., & Boutelle, K. (2014). Associations between child emotional eating and general parenting style, feeding practices, and parent psychopathology. Journal of Appetite, 80, 35-4.
Cassidy, J., Shaver, P. R. (2008). Handbook of Attachment, The Guilford press, New York London. pp. 23-811
Cebolla, A., Barrada, J. R., van Strien, T., Oliver, E., & Banos, R. (2014). Validation of the Dutch eating behavior questionnaire (DEBQ) in a sample of Spanish women. Journal of Appetite,73, 58–64
Collins، V.L.& Read, S.J. (1990). Adult attachment ؛ Working models a relationship quality in dating couples. Journal of personality and social psychology, 58(4), 46-63.
Couch, S. C., Glanz, K., Zhou, C., Sallis, J. F., & Saelens, B. E. (2014). Home food environment in relation to children’s diet quality and weight status. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 114(10), 1569–1579.
Davison, K. K., & Birch, L. L. (2001). Childhood overweight: A contextual model andrecommendations for future research. Journal of Obesity Reviews, 2(3), 159–171.
Deroost, N., Cserjési, R. (2018). Attentional avoidance of emotional information in emotional eating. Journal of Psychiatry Research. 269, 172–177
Duncan, L. G., Coatsworth, J. D., & Greenberg, M. T. (2009). A model of mindful parenting: Implications for parent-child relationships and prevention research. Journal of Clinical Child and Family Psychology Review, 12(3), 255–270.
Emley, E. A., Taylor, M. B., & Musher-Eizenman, D. R. (2017). Mindful feeding and childdietary health. Journal of Eating Behaviors, 24, 89–94.
Farrow, C. V., Haycraft, E., & Blissett, J. M. (2015). Teaching our children when to eat: How parental feeding practices inform the development of emotional eating—a longitudinal experimental design. The American Journal of Clinical Nutrition, 10,37-83.
Fatemi, M. (2014). Exemplifying a Shift of Paradigm. The Wiley Blackwell Handbook of Mindfulness, first edition, 115-135.
Ferrell, E, L., Watford, T. S., Braden, A. (2020). Emotion regulation difficulties and impaired working memory interact to predict boredom emotional eating. Journal of appetite. 144,104-114
Framson, C., Kristal, A. R., Schenk, J. M., Littman, A. J., Zeliadt, S., & Benitez, D. (2009). Development and validation of the mindful eating questionnaire. Journal of the American Dietetic Association, 109(8), 1439-1444
Galloway, A. T., Farrow, C. V., & Martz, D. M. (2010). Retrospective reports of child feeding 19 practices, current eating behaviors, and BMI in college students. Journal of Obesity, 18(7), 1330-1335
Gross, J. J., & Thompson, R. A. (2007). Emotion regulation: Conceptual foundations. In JJ. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation. New York: Guilford Press. 3-24
Goossens, L., Bosmans, G., & Braet, C. (2013). Loss of Control over Eating in Pre-adolescent Youth: The role of Attachment and Self-esteem. Journal of EatingBehaviors. 12(4), 289-295.
Gouveia, M.J., Canavarro, M.C., Moreira, H. (2019). How can mindful parenting be related to emotional eating and overeating in childhood and adolescence? The mediating role of parenting stress and parental child-feeding practices. Journal of Appetite. 138, 102–114.
Grimm, E. R., & Steinle, N. I. (2011). Genetics of eating behavior: Established and emerging concepts. Journal of Nutrition Reviews, 69(1), 52–60.
Gross, J.J., John, O.P. (2003). Individual differences in two emotion regulation processes: implications for affect, relationships, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology. 85(2), 348-362.
Harrist , A., Hubbs-Tait, L., Topham, G.L., Shriver, L.H., Page, M.C. (2013). Emotion regulation is related to children’s emotional and external eating. Journal of Development and Behavior pediatric. 34(8), 557-567
Heatherton, T. F., & Baumeister, R. F. (1991). Binge eating as escape from self-awareness.Psychological Bulletin, 110(1), 86–108.
Höppener, M. M., Larsen, J. K., van Strien, T., Ouwens, M. A., Winkens, L. H., & Eisinga, R. (2018). Depressive symptoms and emotional eating: Mediated by mindfulness?Mindfulness, 1–9
Kaplan, H. I., & Kaplan, H. S. (1957). The psychosomatic concept of obesity. The Journalof Nervous and Mental Disease, 125(2), 181–201
Litwin, R., Goldbacher, E. M., Cardaciotto, L., & Gambrel, L. E. (2017). Negative emotionsand emotional eating: The mediating role of experiential avoidance. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 22(1), 97–104
Macht Rodgers, R. F., Paxton, S. J., Massey, R., Campbell, K. J., Wertheim, E. H., Skouteris, H., & Gibbons, K. (2013). Maternal feeding practices predict weight gain and obesogenic eating behaviors in young children: A prospective study. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 10(1), 24.
Meers, M. R. (2013). The assessment of mindful food parenting and its relation to parental feeding practices and child food intake. Doctor of Philosophy. Bowling Green State University.
Orzolek-Kronner, C., (2002). The Effect of Attachment Theory in the Development of Eating Disorders: Can Symptoms be Proximity-Seeking? Child and Adolescent Social Work Journal, 19(6),421-435.
Oshri, A., Sutton, T, E., Clay-Warner, J., Miller, J. D. (2015). Child maltreatment types and risk behaviors: Associations with attachment style and emotion regulation dimensions. Journal of Personality and Individual Differences. 73, 127-133
Potharst, E. S., Aktar, E., Rexwinkel, M., Rigterink, M., & Bögels, S. M. (2017). Mindful with your baby: Feasibility, acceptability, and effects of a mindful parenting grouptraining for mothers and their babies in a mental health context. Journal of Mindfulness.8(5), 1236–1250.
Tan, C. C., & Holub, S. C. (2015). Emotion regulation feeding practices link parents’ emotional eating to children’s emotional eating: A moderated mediation study. Journal of Pediatric Psychology, 40(7), 657–663.
Tan, C.C., Ruhl, H., Chow, C.M. & Ellis, L. (2016). Retrospective reports of parental feeding practices and emotional eating in adulthood: The role of food preoccupation, Journal of Appetite. 105,410-415.
Tanofsky-Kraff, M., Theim, K. R., Yanovski, S.Z., Bassett1, A.M., Burns1, N. P., Ranzenhofer, L.p., Glasofer, D.R., Yanovski, J. R. (2007). Validation of the Emotional Eating Scale Adapted for Use in Children and Adolescents (EES-C). International Journal of Eating Disorder. 40(3), 232–240.
Webber, L., Cooke, L., Hill, C., & Wardle, J. (2010). Child adiposity and maternal feeding practices: A longitudinal analysis. The American Journal of Clinical Nutrition, 92(6), 10 1423-1428.
Zarychta, K., Kulis, E., Gan, Y., Chan, C. Y., Horodyska, K., Luszczynska, A. (2019). Why are you eating, mom? Maternal emotional, restrained, and external eating explaining children’s eating styles. Journal of appetite. 141, 104335.
Zhang, W., Wang, M., Ying, L. (2019). Parental Mindfulness and Preschool Children’s Emotion Regulation: The Role of Mindful Parenting and Secure Parent-Child Attachment. s 10, 2481–2491.
mediating role of marital satisfaction. Pers Individ Diff 2014; 69: 135-9.
