مدلی برای تعامل نهادهای ناظر و موسسات گزارش دهنده قیمت به منظور ارتقای کارایی نظام قیمت گذاری نفت خام در بازارهای نفت با استفاده از تئوری داده-بنیاد کلاسیک
الموضوعات :محمدمهدی حاجیان 1 , عاطقه تکلیف 2 , حامد سلطانی نژاد 3
1 - گروه حقوق و علوم سیاسی،دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2 - دانشگاه علامه طباطبایی ره
3 - دانشگاه علامه طباطبایی ره
الکلمات المفتاحية: موسسات گزارش دهنده قیمت, نهادهای ناظر, قیمت گذاری نفت, تئوری داده-بنیاد,
ملخص المقالة :
موضوع قیمت گذاری در بازار نفت به تبع تحولات این بازار در گذر زمان، دستخوش تغییراتی شده است. امروزه، موسسات گزارش دهنده قیمت (PRA) به نهادهای خصوصی که اقدام به انتشار اطلاعات و به ویژه قیمت در بازار جهانی نفت می کنند، نقش مهمی در تعیین قیمت نفت در بازارهای فیزیکی و کاغذی دارند. نگرانی از فعالیت این موسسات، موجب شکل گیری نهادهای ناظر بر این موسسات شده است. با این حال، همچنان این سوال مطرح است که الگوی مناسب برای تعامل موسسات گزارش دهنده قیمت و نهادهای ناظر به نحوی که نتیجه آن کارایی بیشتر مکانیزم قیمت گذاری نفت باشد چیست؟ هدف پژوهش حاضر، آن است که ضمن مرور مبانی نظری فعالیت موسسات گزارش دهنده قیمت و نهادهای ناظر، با استفاده از تئوری داده-بنیاد و با بهره گیری از نظرات خبرگان بازارهای جهانی نفت، مدلی را برای ارتباط این بازیگران ارائه دهد. پس از پیاده سازی استراتژی داده بنیاد، 60 مفهوم برساخت سازی شد که این تعداد در 7 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی دسته بندی شد. در مرحله کدگذاری نظری، مدل مفهومی برای ارتباط میان نهادهای ناظر و موسسات گزارش دهنده قیمت ارائه شد.
- اسفندیاری¬، خشایار (1394). حقوق بورس انرژی. مجمع علمی فرهنگی مجد.
- امین¬زاده، الهام (1392). حقوق انرژی: نخستین همایش ملی. انتشارات دادگستر.
- آئين نامه اجرايي قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران، مصوب 3/4/ 1386.
- بورس انرژی ایران (1392). گزارش طبقه¬بندی انواع حامل¬های انرژی. اداره تحقیق و توسعه و مطالعات ریسک، اداره پذیرش و بازاریابی،R11-28192.
- تکلیف، عاطفه (1387). بررسی رابطه حجم معاملات با تغییرات قیمت نفت خام در بورس¬های نفتی با استفاده از مدل تصحیح خطای برداری VECM، فصلنامه پژوهش¬ها و سیاست¬های اقتصادی، شماره 48.
- دستورالعمل پذيرش كالا و اوراق بهادار مبتني بر كالا در بورس انرژي، مصوب 29/7/1391.
- دستورالعمل معاملات كالا و اوراق بهادار مبتني بر كالا در بورس انرژي، مصوب 10/7/1391.
- دستورالعمل ثبت و سپرده گذاري كالا و اوراق بهادار مبتني بر كالا و تسويه و پاياپاي معاملات در بورس انرژي، مصوب 17/10/1391.
- عبادی، جعفر (1392). اقتصاد اطلاعات. انتشارات دانشگاه تهران.
- قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران.
- قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران، مصوب 2/9/1384.
- کاتوزیان، ناصر (1378)؛ مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقي ايران. چاپ بيست و چهارم، تهران: شركت سهامي انتشار.
- مصوبه مربوط به تشكيلات سازمان بورس و اوراق بهادار، مصوب 8/9/1385.
- مصوبه مربوط به چارچوب اجرايي كميتة تدوين مقررات، مصوب 28/4/1385.
- مرکز پژوهشی آرا (1396)؛ بررسی نقش بازار سرمایه و بورس¬های دنیا در تعیین قیمت نفت؛ اندیشکده سیاست¬های راهبردی اقتصاد و مدیریت، دپارتمان نفت و انرژی؛ گزارش 31.
- ملکی، عباس (1392). ایران، امنیت انرژی و سیاست خارجی. اولین همایش ملی حقوق انرژی.
- منظور، داوود: کهن هوش نژاد، روح¬اله (1392)؛ مقررات گذاری و نظارت در بازار اتی¬های انرژی: جلوگیری از دستکاری قیمت¬ها، نشریه انرژی ایران، دوره 16، شماره 4.
- موسی¬پور، میثم: صادقی¬مقدم، محمد حسن: تقی¬زاده، ابراهیم (1395). فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی، دوره 46، شماره 4.
- هاشمی، سید محمد (1383)؛ حقوق اساسي جمهوري اسلامي ايران - حاكميت و نهادهاي سياسی، جلد2، چاپ هشتم، تهران، نشر میزان.
- Amuzegar, (1999), Managing the Oil Wealth: OPEC's Windfalls and Pitfalls, London: I.B. Tauris.
- Baer, Julius B.( 2008); Commodity Exchanges and Futures Trading - Principles and Operating Methods, Baer Press.
- Coase (1937). the nature of the firm. Economica.
- Cremer: Isfahani (1980). theory of competitive pricing in the oil market.
- Dahl, Carol (2015). International Energy Market Understanding pricing, policies and profits.
- Durbin, Michael (2011); All about Derivatives, the McGraw-Hill Companies. Rechtschaffen, Alan N.( 2009) Capital markets, derivatives and the law, Oxford.
- Fattouh, Bassam (2011); An Anatomy of The Crude Oil Pricing System, The Oxford Institute For Energy Studies, University of oxford, WPM40.
- Hatch, Thomas B, et al. Beyond Supply & Demand: Manipulation in the Commodities Markets, Bloomberg Finance L.P. in the Vol. 5, No. 13 edition of the Bloomberg Law Report.
- Hull, John C.(2008); Options, Futures and Other Derivatives, 7th edition, Prentice Hall.
- IOSCO (2010), Task Force on Commodity Futures Markets: Report to the G20, November.
- Kaminski, Vincent (2016); Managing Energy Price Risk, Risk Books, ISBN-10: 1782722092.
- Ilie, Livia, et al ,(2007) LIBERALIZATION AND REGULATION IN THE EU ENERGY MARKET, university “Lucian Blaga’ of Sibiu, Academy of Economic Studies, MPRA paper. No.6419
- Mabro, R. et al (ed.) (1986), The Market for North Sea Oil, Oxford: Oxford University Press.
