نگرشی نوین در تبیین نظری حکمرانی و توصیف ویژگی‌های ج.ا.ا
الموضوعات :
بهروز طهماسب کاظمی
1
(دانشگاه عالی دفاع ملی)
الکلمات المفتاحية: اداره امور عمومی حکمرانی, قانون اساسی سند چشم انداز سیاست‌های کلی,
ملخص المقالة :
در دهه های اخیر مطالعات وسیعی در زمینه تدوین الگوی مطلوب حکمرانی در کشورها در جهت شناسایی و سنجش کمیت، کیفیت و نحوه اداره امور جوامع صورت گرفته است که هر یک با رویکردی خاص این حوزه را مورد بررسی قرار داده است. در نظام ج.ا.ا (ج.ا.ا) با وجود بیش از سه دهه انباشت تجربیات دانشی در باب تدوین اسناد بالادستی حاکمیتی و سیاستگذاری کلان مدیریتی کشور، متأسفانه هنوز الگویی متناسب و در طراز اصول و آرما ن های ج.ا.ا برای اداره امور عمومی کشور تبیین نشده است. مقاله حاضر با هدف شناسایی و ترسیم الگوی مفهومی حکمرانی ج.ا.ا تدوین شده است. براین اساس، یک الگوی نظری مطالعه امور عمومی که پس از تلفیقی از نظریه های مختلف که با شرایط و اقتضائات کشور نیز بومی سازی شده، انتخاب و براساس آن الگوی مطالعه حکمرانی ج.ا.ا اقتباس شده است. در ادامه، با مطالعه اسناد بالادستی نظام شامل قانون اساسی، سند چشم انداز و سیاست‌های کلی برنامه‌های اول تا ششم توسعه (ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری مدظله‌العالی)، ابعاد، مؤلفه‌ها، شاخص ها و ویژگی‌های الگوی حکمرانی ج.ا.ا تبیین شده است. بررسی نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد اسناد بالادستی نظام نه تنها موضوعات و شاخص های الگوهایی مانند الگوی حکمرانی خوب را مورد توجه قرار می دهد بلکه بسیار گسترده تر از این الگو به تبیین نظریه حکمرانی پرداخته است. جامعیت یافته های حاصل از چارچوب نظری ارائه شده نقص آشکار قیاس تام حکمرانی را در چارچوب حکمرانی خوب به نمایش می گذارد. در نهایت، پیشنهاد می شود محققان کشور با استفاده از این تجربیات و با به کارگیری این روش ها تلاش اندک محققان ادامه داده و نظریه حکمرانی ج.ا.ا را روز به روز بلوغ بخشیده و کامل کنند تا بتوان آن را در عرصه عمل به کار گرفت و به اهداف عالیه نظام دست یافت.
بیگی نیا، عبدالرضا؛ صفری، سعید؛ مرشدی زاد، علی؛ پولادرگ، عبدالحمید (1391). شناسایی و اولویت¬بندی شاخص¬های حکمرانی خوب، فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی، شماره 12، زمستان، صص:65-86.
پور عزت، علی اصغر(1382). طراحی سیستم خط مشی گذاری حق¬مدار برای تحقق عدالت اجتماعی؛ برمبنای مدل حکومت حق¬مدار علوی (در نهج¬البلاغه). رساله دکتری، تهران دانشگاه تربیت مدرس.
پور عزت، علی اصغر(1385). طراحی و تبیین سیستم خط مشی گذاری حق¬مدار برای تحقق عدالت اجتماعی (براساس نهج¬البلاغه)، دوماهنامه دانشور رفتار (دانشگاه شاهد)، شماره 17، تابستان؛ صص:31-56
حافظ‌نيا، محمدرضا(1382)، مقدمه‌اي بر روش تحقيق در علوم انساني، انتشارات سمت، تهران، چاپ هشتم#
خوش چهره،محمد؛ حبیبی،نیک بخش(1391). اصول پایه ای و عناصر کلیدی الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت از منظر اسناد فرادستی نظام ج.ا.ایران ، فصلنامه راهبرد، شمارة 62، بهار، صص:219-244.#
ذاکری فر، سید جمال(1389)، طراحی و تعیین شاخص‌های اندازه‌گیری عملکرد بر پایه مفاهیم حکمرانی خوب با رویکرد ارزیابی متوازن، رساله، دانشگاه شاهد.#
رهنورد، فرج الله،(1388)، مؤلفه ها و ابعاد مدیریت دولتی مطلوب برای تحقق چشم انداز توسعه 1404، دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام.#
