بررسی تاثیر سبک حل مساله شهودی بر رفتار نوآورانه کارشناسان فناوری اطلاعات با نقش تعدیلگر رفتار تسهیم دانش
الموضوعات :سید مرتضی غیور 1 , امیر غفوریان شاگردی 2 , یحیی کاتب 3
1 - دانشگاه بین المللی امام رضا
2 - دانشگاه بین المللی امام رضا
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
الکلمات المفتاحية: سبک حل مساله شهودی, فناوری اطلاعات, رفتار نوآورانه, رفتار تسهیم دانش,
ملخص المقالة :
نوآوری در دنیای رقابتی و محیط متغیر امروز، نه تنها برای رشد سازمان‌ها، بلکه برای بقای آن‌ها نیز ضروری است. شرکت‌های فناوری اطلاعات، به دلیل سرعت بالای تغییرات در این حوزه، بیش از سایرین به نوآوری مستمر نیاز دارند و اگر نوآور نباشند، در صنعت پررقابت فناوری اطلاعات، به سرعت از گردونه خارج می‌شوند. کلید نوآوری نیز در رفتار نوآورانه کارکنان سازمان است. عوامل مختلفی بر رفتار نوآورانه تاثیر دارند. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سبک حل مساله شهودی بر رفتار نوآورانه و نقش تعدیلگر رفتار تسهیم دانش پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش، کارشناسان و متخصصان فناوری اطلاعات شرکت‌های عضو سازمان نظام صنفی رایانه ای استان خراسان رضوی می‌باشند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از سه مقیاس سبک حل مساله جبری، رفتار تسهیم دانش مورا و رفتار نوآورانه جانسن ، با طیف 5 گزینه ای لیکرت (جمعا شامل 26 سوال)، استفاده گردید. نمونه گیری به روش خوشه ای صورت پذیرفت و شامل 290 نفر از کارشناسان فناوری اطلاعات استان خراسان رضوی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شده است. این تحقیق نشان داد سبک حل مساله شهودی بر تولید ایده، ترویج ایده و پیاده سازی ایده (ابعاد رفتار نوآورانه)، دارای تاثیر مثبت و معنادار می‌باشد و نیز رفتار اشتراک دانش رابطه میان سبک حل مساله شهودی و رفتار نوآورانه را در سه بعد تولید ایده، ترویج ایده، پیاده سازی ایده تعدیل می‌کند
احمدی، ع؛ مصلح، م؛ تاجیک، م. (1391). رابطه میان مهارتهاي خودرهبري با رفتار نوآورانه در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی (عسلویه). اثر ارائه شده در نخستين اجلاس مديران تحقيق، توسعه و فناوري، دانشگاه بوشهر، بوشهر.
اعتباریان، ا؛ خیرمند، م؛ صادقی، آ. (1393). بررسی رابطه بین هوش هیجانی و سبکهای تصمیمگیری مدیران کارخانه پلی اکریل اصفهان. مدیریت توسعه و تحول، 19، 19-30.
بابایی، م. (1379). خودشناسی مدیران. تهران: مؤسسه تحقیقات و آموزش مدیریت (وابسته به وزارت نیرو)
پارسا، ع؛ عبدالوهابی، م. و ظریف، س. (1390). بررسی تأثیر شیوه‌های حل مساله بر شخصیت كارآفرینانه (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز). توسعه كارآفرینی، شماره 14، 145-164.
تابش، فهیمه؛ زارع، حسن(1391). تاثیر آموزش مهارت‌های هوش هیجانی بر سبکهای تصمیم گیری عقلایی، شهودی، اجتنابی، وابسته و آنی. علوم رفتاری، شماره 6 (4)، 1-18.
تاریان درونکلا، اعظم. (1392). استخراج میزان تاثیر ابعاد نوآوری سازمانی در عملکرد نوآورانه سازمان در صنعت ساخت و ساز. مقاله ارائه شده به دومین کنفرانس ملی حسابداری، مدیریت مالی و سرمایه گذاری.
حسین زاده، د. و وثوقی، ب. (1391). ارتباط میان روش حل مساله شهودی با رفتار نوآورانه و كارآفرینی سازمانی(مطالعه موردی:شركت رانیران). مقاله ارائه شده به چهارمین كنفرانس ملی مهندسی و مدیریت نوآوری.
سرلک، محمدعلی؛ اسلامی، طاهره (1390). تسهیم دانش در دانشگاه صنعتی شریف: رویکرد سرمایه اجتماعی. مدیریت دولتی، دوره 3، شماره 8، 1-18.
قلیچ لی، بهروز (1388). مدیریت دانش (فرایند خلق، تسهیم و کاربرد سرمایه فکری در کسب و کارها). چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
كوراتكو، دانلد اف .هاجتس، ريچارد دام (1383). نگرشي معاصر بر كارآفريني، ترجمه ابراهيم عامل محرابي و محسن تبرائي . جلد اول، مشهد : انتشارات دانشگاه فردوسي مشهد.
مانیان، امیر؛ میرا، سید ابوالقاسم؛ کریمی، احسان (1390). بررسی شاخص‌های موثر بر تسهیم دانش در میان دانشجویان دوره آموزش الکترونیکی (مطالعه موردی: مرکز آموزش‌های الکترونیکی دانشگاه تهران). علوم و فناوری اطلاعات، دوره 27، شماره 1، 47-65.
مرادی، محمدعلی؛ زالی، محمدرضا؛ محمدی، فریبا. (1393). بررسی نقش میانجی سبک شناختی بر رابطه سرمایه انسانی و قصد کارآفرینانه (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران). توسعه کارآفرینی، شماره 1 (7)، 113-131.
مرادی، محمود؛ ولی پور، محمدعلی؛ یاکیده، کیخسرو؛ صفردوست، عاطیه؛ عبداللهیان، فرزانه. (1392). بررسی نقش ظرفیت جذب دانش بر عملکرد نوآورانه سازمان‌ها (مطالعه موردی: شرکت‌های داروسازی و شرکت‌های بیمه حاضر در بورس اوراق بهادار تهران). چشم انداز مدیریت بازرگانی، شماره 13، 79-102.
مرتضوی، سعید؛ لگزیان، محمد؛ سیدحسینی، سیده سمیرا. (1392). نقش واسط حسادت در تاثیر سبک رهبری تبادل رهبر-عضو بر تسهیم دانش و رفتارهای غیرشهروندی پرستاران. نشریه پرستاری ایران، شماره 83 (26). 68-77.
مقیمی، م؛ خنیفر، ح؛ عربی خوان، م. (1387). بررسي ارتباط بين سبك شخصيت و اثربخشي مديريت در مديران سازمان هاي دولتي. مدیریت دولتی، شماره 1، 87-104.
نعامی، ع. و افشاری، ع. (1389). رابطه سبک رهبری تبادل رهبر - عضو، سبکهای حل مساله، و روابط گروه کاری با جو سازمانی نوآورانه و رفتار نوآورانه در کارکنان. پژوهش‌های روانشناختی، شماره 25، 124-137.
Adams, J.P, Kaczmarczyk, S. (2007). Improving problem solving & encouraging creativity. Coimbra, Portugal.
Alavi , M. and Leidner, D. E. (2001). Review:Knowledge management and knowledge management systems: conceptual foundations and research issues. MS Quarterly, 25(1), 107-32.
Alguezaui, S., & Filieri, R. (2010). Investigating the role of social capital in innovation: Sparse versus dense network. Journal of Knowledge Management, 14(6), 891-909.
Amabile, T. M., Conti, R., Coon, H., Lazenby, J. & Herron, M. (1996). Assessing the work environment for creativity. Academy of Management Journal, 39 , 1154-1184.
Argote, L.,Ingram, P., Levine, J. M., & Moreland, R. L. (2000). Knowledge transfer in organizations: Learning from the expertise of others. Organisational Behavior and Human Decision Processes, 82(1), 1–8.
Baer, M., Frese, M. (2003), Innovation is not enough: climates for initiative and psychological safety, process innovations, and firm performance, Journal of Organizational Behavior, 2: 45-68.
Bhirud, S., Rodrigues, L. (2015). Knowledge Sharing Practices in Km: A Case Study in Indian Software Subsidiary. Journal of Knowledge Management Practice, 6. Retrieved April 02, 2006, from http://www.tlainc.com/articl103.htm
Bock, G.W.& Kim, Y.G. (2002). Breaking the myths of reward: an exploratory study of attitude about Knowledge sharing. Information resource management journal. Vol 25, No2, pp 14-21.
Bouthillier, F and Shearer, K. (2002).Understanding knowledge management and information management: The need for an empirical perspective, Information Research. 8(1).
Carmeli A. Meitar R and Weisberg J.(2010), “Self- Leadership Skills A nd Innovative Behavior At Work”, International Journal of Manpower,Vol. 27.1
Carmeli, A., & Weisberg, J. (2006). Exploring turnover intentions among three professional groups employees. Human Resource Development International, 9(2), 191-206.
Cervone. HF. (2015). Making Decisions, international digital library perspectives. 21:1. The current issue and full text archive of this jourrnal is available at: http://www.emeraldinsight.com.
Cheng, M., Luckett, P., Schulz, A. (2014). The effect of cognitive style diversity on dicision- making dyads: An empirical analysis in the context of a complex task. Behavioral Research In Accounting. (15), 39-62.
Dane, E. (2011). Rational Versus Intuitive Problem Solving: How Thinking "Off the Beaten Path" Can Stimulate Creativity. Psychology of Aesthetics Creativity and the Arts, 5(1), 3-12.
De Jong, J., & Den Hartog, D. (2010). Measuring innovative work behaviour. Creativity and Innovation Management, 19(1), 23-36.
Dutta, B., & Madalli, D. P. (2015). Fostering knowledge sharing behaviour among public sector managers: a proposed model for the Malaysian public service. Journal of Knowledge Management, 19(1), 121-140.
Farh, J. L., Zhong, C. B., & Organ, D. W. (2004).Organizational citizenship behavior in the People’s Republic of China. Orga- nization Science, 15(2), 241–253.
Gray, J. (2001). A new measure of entrepreneurial decision-making style, Academy of Entrepreneurship Journal, 7(2), pp. 1-16.
Hakanen, J. J., Perhoniemi, R., & Toppinen-Tanner, S. (2008). Positive gain spirals at work: From job resources to work engagement, personal initiative and work-unit innovativeness. Journal of Vocational Behavior, 73(1), 78-91.
Hicks, R., Dattero, R. and Galup, S. (2013).A Metaphor for Knowledge Management: Explicit Islands in a Tacit Sea. Journal of Knowledge Management, Vol. 11, No. 1, pp. 5-16.
Hill, W. L. C. and Jones, G. R. (2014), Strategic Management: An Integrated Approach, Houghton Mifflin Company, Eighth Edition, Boston, 50-62.
Holsapple, C. W., and Joshi, K. D. (2004). A formal knowledge management ontology: Conduct, activities, resources, and influences. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 55(7), 593-612.
Hung, R. Y. Y., Lien, B. Y. H., Yang, B., Wu, C. M., & Kuo, Y. M. (2011). Impact of TQM and Organizational Learning on Innovation Performance in the High-Tech Industry. International Business Review, 20(2), 213-225.
Ipe, M. (2013). Knowledge Sharing in Organizations: A Conceptual Framework, Human Resource Development Review, 2(4): 337-359.
Isaksen, S. G. (1987). Frontiers of creativity research: Beyond the basics. Buffalo, NY: Bearly.
Jabri, M. (1991). The development of conceptually independent subscales in the measurement of modes of problem solving. Journal of Organizational Behavior. (51), 975-983.
Jacobides, M. G. Billinger, S. (2006). Designing the boundaries of the firm: From ”make, buy, or ally” to the dynamic benefits of vertical architecture. Organization Science, 17(2): 249-261.
Janssen, O. (2000). Job demands, perceptions of effort-reward fairness and innovative work behaviour. Journal of Occupational and organizational psychology, 73(3), 287-302.
Janssen, O. (2004). How fairness perceptions make innovative behavior more or less stressful. Journal of Organizational Behavior, 25(2), 201-215.
Jessup, C. M. (2013). Applying psychological type and "gifts differing" to organizational change. Journal of Organizational Change Management 15 (5): 502-511.
Ji, L. M., Houng, J., Chen, S. W. , Jou C. (2009). Fostering the determinants of knowledge sharing, virtual communities. Computers in Human Behavior, 25 (4), 929-939.
Jung, D. I., & Sosik, J.J. (1998). Understanding group potency and collective efficacy: Measurement, level of analysis, and performance feedback. National meetings of Academy of Management conference, 1998 conference, San Diego, CA.
Kang, J. H., Solomon, G. T., & Choi, D.Y. (2015). CEOs' Leadership Styles and Managers' Innovative Behaviour: Investigation of Intervening Effects in an Entrepreneurial Context, Journal of Management Studies, 52(4), 531-554.
Kim, S., Lee, H. (2005). Employee Knowledge Sharing Capabilities in Public & Private Organizations: Does Organizational Context Matter? in: Proceedings of the 38th Annual Hawaii International Conference on System Sciences.
Lai.M,(2007). The role of Culture and Personality in Choice of conflict management strategy. International Journal of Intercultural Relations, No. 30, PP. 579-603.
Lee,H.& Choi,B(2003). Knowledge management enablers process and organizational performance:an integrative view and empirical examination. Jornal of management information sestem, 2(1), 179-228.
Liao, S. H., Chang, J. C., Cheng, S. C., & Kuo, C. M. (2004). Employee relationship and knowledge sharing: A case study of a Taiwanese finance and securities firm. Knowledge Management Research & Practice, 2(1), 24–34.
Liebowitz, J. (2001). Knowledge management and its link to artificial intelligence. Expert Systems with Applications, 20(1), 1–6.
Longo, M., & Mura, M. (2011). The effect of intellectual capital on employees' satisfaction and retention. Information & Management, 48(7), 278-287.
Medellin, R. A. (2004). Ecological, taxonomic, and physiological correlates of cave use by mexican bats. Journal of Mammalogy, 85(4), 675-687.
Mintz, Alex, Karel De Rouen (2010); Understanding Foreign Policy Decision Making, Cambridge University Press.
Mintzberg, H; Raisinghani, D; Theoret, A. (1976). The structure of unstructured” decision processes. Administrative Science Quarterly , (21), 246-274.
Mogotsi, I.C. (2009). An empirical investigation into the relationships among knowledge sharing behavior, organizational citizenship behavior, job satisfaction and organizational commitment.University of Pretoria. ProQuest Dissertations andTheses.
Montes, F. J. L., Moreno, A. R., & Fernández, L. M. M. (2004). Assessing the organizational climate and contractual relationship for perceptions of support for innovation. International Journal of manpower, 25(2), 167-180.
Mosley, D., Obrien, F., Pietri, P. (1991). Problem solving styles determine manager’s approach to making decisions. Industrial Management , 10, 300-318.
Mura, M., Lettieri, E., Radaelli, G., & Spiller, N. (2013). Promoting professionals' Innovative Behaviour through Knowledge Sharing: the moderating role of Social Capital. Journal of Knowledge Management, 17(4), 527-545.
Organ, D. W. (1988). Organizational citizenship behavior: The good soldier syndrome. Lexington, MA: Lexington Books.
Patton, JR. (2014). Intuition in Decisions. Journal of Management Decision, 12(2), 253-278.
Radaelli, G., Mura, M., Spiller, N., & Lettieri, E. (2011). Intellectual capital and knowledge sharing: the mediating role of organisational knowledge-sharing climate. Knowledge Management Rescarch & Practice, 9(4), 342-352.
Renzel , B.(2008). Trust in management and knowledge sharing: The meditating effect of fear and knowledge documentation. Omega, Vol 36, pp 206-220.
Riege, A. (2005). Three-dozen knowledge sharing barriers managers must consider. Journal of Knowledge Management; 9(3), 18-35.
Robbins.S.(2009). Organizational behavior. Muhammad Ali's translation Parsayyan and Arabs. Tehran: Cultural Research Bureau.
Runco, M.A. (2007), Creativity, Theories and Themes. California, Norwegian School of Economics.
Scott, W. E., Bruce, R. A. (1994). Determinants of innovative behavior: A path model of individual innovation in the workplace. Academy of Management Journal, 37, 580-607.
Selby, E. C., Treffinger, D. J., & Isaksen, S. G. (2002). VIEW: An assessment of problem solving style. Sarasota, Fl: Center for Creative Learning.
Senge, P. M. (2012). The fifth discipline: The art and practice of the learning organization. New York: Currency.
Sharif, A., Naziret ,M. (2005). Preliminary Study: Knowledge Management (KM) Practices in the Small Medium Software Companies. Journal of Knowledge Management Practice, 6. Retrieved April 02, 2006, from http://www.tlainc.com/articl92.htm
Sheng, T. F. (2005). Composite Diversity, Social capital, and Group Knowledge Sharing: A Case Narration, Operational Research Society Ltd.
Sohail, M, S. (2009). Knowledge sharing in higher education institutions: Perspectives from Malaysia, VINE: The journal of information and knowledge management systems, 39(2): 125-142.
Szulanski, G. (1996). Exploring international stickiness: Impediments to the transfer of best practice within the firm. Strategic Management Journal, 17, 27-43.
Tsai, C. H. (2011). Innovative behaviours between Employment Modes in Knowledge Intensive Organizations. International Jornal of Humanities and Social Science,1(6).
Van de Ven, A. H., Poole, M. S., & Angle, H. L. (1989). Research on the Management of Innovation. Oxford Univ. Press.
Verona, G., Prandelli, E., & Sawhney, M. (2006). Innovation and virtual environments: Toward virtual knowledge brokers. Organization Studies, 27(6),765–788.
Wah, C. Y., Menkhoff, T., Loh, B., & Evers, H. D. (2005). Theorizing, measuring, and predicting knowledge sharing behavior in organization – A social capital approach. In Proceedings of the 38th Hawaii International Conference on System Sciences –2005. Big Island, HI.
Wasko, M. M., & Teigland, R. (2004). Public goods or virtual commons? Applying theories of public goods, social dilemmas, and collective action to electronic networks of practice. Journal of Information Technology Theory and Application, 6(1), 25–41.
Woodman, R. W., Sawyer, J. E., & Griffin, R. W. (1993). Toward a theory of organizational creativity. Academy of Management Review, 18, 293-321.
Xu, J., Li, Y., (2009) .An empirical investigation of knowledge management and innovative performance: The case of alliances, Research Policy, 38: 358-368.
Yeoung, D. (2007). Locally Smooth Metric Learning with Application to Image Retrieval. Computer Vision, 40(2), 1-7.
Yousefi, S.; Moradi, M., & Tishevarz, M. (2010). Role of organizational commitment in knowledge sharing. Human development; 30, 23–36.
Yu, C., Chu, T. (2013). Exploring knowledge contribution from an OCB perspective. Information Management, 44(3), 321-331.
