تحلیل نظریه سامانه ها از دیدگاه تطبیقی مولوی و کنت بولدینگ میلر
الموضوعات :الکلمات المفتاحية: نظریه سامانه ها مولانا جلال الدین محمد بلخی کنت بولدینگ میلر,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: نظریه سیستمی بافلسفه و حکمت سیستم آغاز می شود و مهندسی سیستم با اندیشه و تفکر سیستمی؛ این رویکرد علی رغم شاکله سیستم از اجزای متعامل هدفمند، نگرشی کلی نگرانه است که نحوه ارتباط اجزاء ابر سیستم، با خود سیستم و سیستمهای فرعی را تبیین می نماید.اندیشمندانی چند به نظریه پردازی در خصوص سامانه ها پرداخته اند که کنت بولدینگ میلر (1932)یکی از برجسته ترین تئوری پردازان سامانه ها محسوب می گردد. در این تحقیق به پنج نوع طبقه بندی سیستمها از منظر اساتید فن اجمالاً پرداخته شده است. نگرش نظام مند مولانا جلال الدین محمد بلخی شاعر، عارف و نظریه پرداز قرن هفتم هجری قمری به مقولات و پدیده های زمان خود از جمله "نظام هستی" بسیار قابل تأمل و تعمق است. در دیدگاه مولانا- که هشتصد سال قبل از بولدینگ میلر می زیسته- نظام هستی، از عدم آغاز و پس از طی طریق از جماد، نبات، حیوان، انسان و ملائک، در نهایت به خداوند متعال که خالق همه نظام هاست می رسد.هدف این پژوهش مطالعه تطبیقی و مرور دیدگاه این دو اندیشمند در خصوص طبقه بندی سیستمها، مقایسه و تجزیه و تحلیل آن می باشد. روش شناسی: در این پژوهش از یک سوی، ضمن معرفی طبقه بندی سیستم ها از دیدگاه نظریه پردازان غربی، به تعاریف، ویژگیها و... در این نگرش پرداخته شده است واز سوئی دیگر نظام هستی در آئینه شعر عرفانی مولوی با نگرش غربی در مورد سیستم ها به مقایسه گذاشته شده است. نوع تحقیق مطالعات تطبیقی با گرداوری اطلاعات بصورت، متن کاوی با روش کتابخانه ای می باشد. نتیجه گیری: در مکتب حکمت محور مولانا، چرخه حیات نظام ها، الگوئی حلقوی دارد که وجود از عدم و سرمنشأ هستی از "انا الیه راجعون" آغاز می گردد. در این دیدگاه توحیدی نظام هستی خود گردونه ای است که محور آن خداوند است و قابلیت ارتقاء تا اعلی علیین را داراست ؛ حال آنکه در طبقه بندی " صرفاً خطی میلر"، سامانه ها از سطح یک شروع و تا سامانه نهم ادامه می یابد و پس از آن دیگر نظامی وجود ندارد. این وجه تفوق، تمایز و تفاوت نگرش یک عارف مسلمان به نظام ها نسبت به نگاه سیستمیک یک متفکر غربی صرفاً علمی اثبات گرا می باشد. ای که از دفتر عقل آیت عشق آموزی ترسم این نکته به تحقیق ندانی دانست
