بررسي مسئلة فقر وجودي در حكمت متعاليه
الموضوعات :
سيدحميد طالب‌زاده
1
(دانشگاه تهران )
مرضيه افراسيابي
2
(دانشگاه تهران )
الکلمات المفتاحية: اصالت وجود فقر وجودي مناط نياز معلول به علت امكان ذاتي وجود رابط ,
ملخص المقالة :
در اين مقاله، مسئلة فقر وجودي با توجه به سير مفهومي آن از آغازين مراحل شكلگيري فلسفة‌اسلا‌مي تا زمان صدرالمتألهين مورد بررسي قرار گرفته و در اين راستا تلا‌ش شده علا‌وه بر تبيين معناي موردنظر صدرالمتألهين از فقر ذاتي موجودات، نشانه‌هايي از اين بحث كه در فلسفة پيش صدرايي نيز مطرح شده مورد بررسي قرار گيرد. از اينرو ابتدا با برجسته كردن برخي اشارات در كلا‌م فيلسوفان بزرگ پيش از ملاصدرا همچون فارابي، ابن‌سينا و سهروردي در مباحثي همچون مناط نياز معلول به علت و دوام احتياج معلول به علت، تلا‌ش شده تا نكات مرتبط با اين بحث استخراج شود و در نهايت به بيان ديدگاه ملاصدرا در خصوص اين بحث و نتايج و لوازم آن در فلسفة صدرايي و تمايز آن با فلسفة پيش‌صدرايي پرداخته شده است. بنابرين هدف اينست كه هم سير بحث نشان داده شود و هم تحولي كه با فلسفة صدرايي در اينباره اتفاق افتاده مورد توجه قرار گيرد و بدين ترتيب اهميت و جايگاه والا‌ي اين مسئله در نظام فلسفي حكمت متعاليه بيش از پيش آشكار گردد.
ابراهيمي ديناني، غلامحسين، قواعد كلي فلسفي در فلسفه اسلامي، ج2، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي، 1380.#
ابراهيمي ديناني، غلامحسين، وجود رابط و مستقل در فلسفه اسلامي، تهران، موسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران، 1383.#
ابراهيمي ديناني، غلامحسين، شعاع انديشه و شهود در فلسفه سهروردي، تهران، موسسه انتشارات حكمت، 1383.#
ابن‌سينا، الهيات شفا، قم، نشر مكتبه آيت الله مرعشي،1404ق.#
ابن‌سينا، التعليقات، بيروت، مكتبه الاعلام الاسلامي، 1404ق.#
ابن‌سينا، رسائل ابن‌سينا، قم، انتشارات بيدار، 1404 ق.#
ابن‌سينا، اشارات و تنبيهات، قم، نشر البلاغه، چاپ اول، 1375.#
حكاك، سيدمحمد، «امكان فقري»، فلسفه، دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران، ش6 و 7، زمستان 1381.#
سهروردي، مجموعه مصنفات شيخ اشراق، تصحيح و ترجمه هانري كربن، سيدحسين نصر و نجفقلي حبيبي، تهران، موسسه تحقيقات و مطالعات فرهنگي، 1375.#
ملاصدرا، الحكمة المتعالية في الاسفار العقلية الاربعة، ج1، تصحيح و تحقيق دكتر غلامرضا اعواني، به اشراف و مقدمه آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي، تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا، 1383.#
ملاصدرا، الحكمة المتعالية في الاسفار العقلية الاربعة، ج2، تصحيح و تحقيق مقصود محمدي، به اشراف آيت‌الله سيدمحمد خامنه‌اي، تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا، 1380.#
ملاصدرا، الحكمة المتعالية في الاسفار العقلية الاربعة، ج3، تصحيح و تحقيق مقصود محمدي، به اشراف آيت‌الله سيدمحمد خامنه‌اي، تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا، 1383.#
ملاصدرا، الشواهدالربوبية في المناهج السلوكيه، تصحيح، تحقيق و مقدمه دكتر سيد مصطفي محقق داماد، به اشراف آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي، تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا، 1391.#
ملاصدرا، مفاتيح الغيب، تصحيح محمد خواجوي، تهران، موسسه تحقيقات فرهنگي، 1363.#
ملاصدرا، المبدا و المعاد، تصحيح تحقيق و مقدمه دكتر محمد ذبيحي، دكتر جعفر شاه نظري، به اشراف آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا، 1381.#
ملاصدرا، ايقاظ النائمين، تصحيح تحقيق مقدمه و تعليق دكتر محمد خوانساري، به اشراف آيت‌الله سيد محمد خامنه‌اي تهران تهران، بنياد حكمت اسلامي صدرا، 1386.#
عبوديت، عبدالرسول، درآمدي بر نظام حكمت صدرائي، تهران، انتشارات سمت، 1388.#
فارابي، «رسائل فلسفي فارابي»، ترجمه سعيد رحيميان، تهران، انتشارات علمي فرهنگي، 1387.#
فارابي، فصوص الحكمه، تهران، نشر انجمن آثار و مفاخر فرهنگي، 1381.#
مطهري، مرتضي، مجموعه آثار، ج6، تهران، نشر صدرا، 1389.#
