نسبت زيبايي و خير در هستيشناسي افلاطون
الموضوعات :
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: خير زيبايي وحدت وجود هستيشناسي زيباييشناسي,
ملخص المقالة :
بنابر تفاسير گوناگون، نسبت ميان خير و زيبايي در انديشه افلاطون در طيفي ميان تساوي و تغاير نوسان دارد و هرکدام از اين تفاسير سرنوشت متفاوتي را براي زيباشناسي و اخلاق افلاطوني و نسبت آنها با مابعدالطبيعه او رقم ميزند. بسياري از مفسران، حقيقت و خير در نظر افلاطون را يکي ميدانند، در حالي که نسبت زيبايي و خير دقيقاً روشن نيست. با بررسي ويژگيهاي هريک از اين دو در محاورات مختلف و زمينه ها و دلايل توصيف اين رابطه از زبان خود افلاطون، ميتوان علاوه بر يافتن اين نسبت، حدود زيباشناسي افلاطوني را ترسيم نمود و به جايگاه زيبايي بمثابه حقيقت وجود در هستيشناسي افلاطون پيبرد. در اين جستار براساس روش تجويزي افلاطون در نامه هفتم براي معرفت نسبت به هر موضوع، به رابطه زيبايي با مفاهيم مترادفش يعني لذت، هماهنگي، تناسب، نظم و وحدت ميپردازيم و ميکوشيم با پاسخگويي به دلايل مغايرت خير و زيبايي نشان دهيم که ساير تعاريف و معاني زيبايي به وحدت تأويلپذيرند و حقيقت زيبايي همان خير بمثابه وحدت است. در نتيجه، زيبايي علت وجود و غايت همه چيز است و بر اين اساس، اخلاق و زيباشناسي دو وجه هستيشناسي واحد افلاطون محسوب ميشوند.
بيردزلي، مونروسي؛ هاسپرس، جان، تاريخ و مسائل زيباشناسي، ترجمه محمدسعيد حنايي کاشاني، تهران، انتشارات هرمس، چ3، 1391. #
تاتارکويچ، ولاديسلاو، «تاريخ زيباشناسي»، ترجمه محمود عباديان، ضميمه فصلنامه هنر، ش71، زمستان 1385. #
ريتر، يواخيم؛ کارلفريد، گروندر؛ گتفريد، گابريل؛ فرهنگنامه تاريخي مفاهيم فلسفه، ترجمه محمدرضا حسيني بهشتي و بهمن پازوکي، تهران، مؤسسه پژوهشي حکمت و فلسفه ايران، مؤسسه فرهنگي پژوهشي نو ارغنون، ج1، 1389. #
گاتري، دبليو. کي. سي، تاريخ فلسفه يونان، ترجمه مهدي قوام صفري و حسن فتحي، انتشارات فکر روز، ج15، بيتا. #
گادامر، هانس گئورگ، مثال خير در فلسفه افلاطوني ارسطويي، ترجمه حسن فتحي، انتشارات حکمت، 1382. #
گمپرتس، تئودور، متفکران يوناني، ترجمه محمدحسن لطفي، تهران، انتشارات خوارزمي، 1376. #
Aristotle, The Complete Works of Aristotle, Edited by J. Barnes, Bollingen Series, Princeton University Press, 1995. #
Ferrary, G.R.F., Essay: Platonic Love, Cambridge Companion to Plato, edited by R. Kraut, Cambridge University Press, 1992. #
FriedLander, Paul., Plato, Second printing, Princeton University Press, 1970. #
Mortimer, J. Adler., “Great Books of The Western World”, The Syntopicon1, NewYork, 1993. #
Plato, Complete Works, edited by John M., Cooper, Indianapolis Cambridge, 1997. #
Wood, Robert E., Placing Aesthatics, Athens,Ohio University Press, 1999. #