ضرورت «فلسفه و کودک» در ترازوی اندیشه اسلامی با تأکید بر ظرفیتهای موجود در فرهنگ اسلامی
الموضوعات :ایمان دیندار اصفهانی 1 , مهدی منصوری 2
1 - دانشگاه قم
2 - دانش آموختة دكتري و مدرس فلسفه حوزة علميه قم
الکلمات المفتاحية: فلسفه و کودک فرهنگ ایرانی اسلامی تربیت فکری تربیت اسلامی,
ملخص المقالة :
برنامۀ «فلسفه و کودک» یکی از روشهای نوینی است که امروزه در حوزة آموزش مورد استقبال و استفاده جوامع مختلف قرار گرفته است. هدف از این برنامه شکوفا نمودن تفکر انتقادی و خلاق کودکان است؛ هدفي كه مورد تأكيد دين مبين اسلام نيز هست. بر اساس مبانی و اصول تربیت اسلامی و از منظر متون ديني، تربیت فکری باید از سن کودکی آغاز شود، يعني دقيقاً همان هدفِ برنامة «فلسفه و کودک». اين برنامة که اکنون مطرح است، از فرهنگ و اندیشة جامعة غربی رنگ پذیرفته است و بعنوان نمونه ميتوان ردّ پاي اندیشه پراگماتیسمی، کثرت‌گرایی و... را در آن مشاهده نمود. با توجه به اين ریشه‌هاي فکری از يكسو، و وجود ظرفیتهای فراوان در حوزه‌ها، مبانی، اصول، روش، محتوا و... در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی، از ديگر سو، شایسته و بایسته است برنامة «فلسفه و کودک» متناسب با فرهنگ ایرانی‌ـ اسلامی بومی‌سازی شود.
قرآن‌کریم.
نهج البلاغه (1414ق) قم: هجرت.
مصباح الشریعة (1400ق) بيروت: اعلمى.
ابن شعبه حرانى، حسن بن علي ( 1404 ق) تحف العقول، قم: جامعة مدرسين.
امامی، مرضیه (1392) «نقش تفکر در رشد شخصیت کودک» فصلنامه فلسفه و کودک، شمارة 2، ص 86ـ 71.
باقری، خسرو (1380) نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، تهران: مدرسه.
تهرانی، آقا مجتبی (1395) ادب الهی (تربت فرزند)، تهران: مصابیح الانس.
طبرسی، حسن بن فضل (1370) مکارم الاخلاق، قم: شریف رضی.
فائق، مجتبی (1392) «آئین خردورزی فرزندان از دیدگاه قرآن و روایات معصومین (ع)، فصلنامه فلسفه و کودک، شمارة 3، ص76ـ 63.
کبیر شیرازی، سیدعلی‌خان (1409ق) ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
کراجکی، محمدبن علی (1410 ق) کنز الفوائد، قم: دار الذخائر.
کریمی، عبدالعظیم (1389) تربیت طبیعی در مقابل تربیت عاریه‌ای، تهران: انجمن اولیاء و مربیان.
كلينى، محمد بن يعقوب (1407ق) اصول¬کافی، تهران: دار الكتب الإسلامية.
مصباح يزدي، محمدتقي (1390) آموزش فلسفه، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
مصباح يزدي، محمدتقي (1391) فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، تهران: مدرسه.
مطهری، مرتضی (1389) مجموعه آثار، تهران: صدرا.
موحد قمی، احمد (1407ق) عدة الداعی و نجاح الساعی، قم: دارالکتب الاسلامی.
«فلسفه براي کودک» در دائرة المعارف استنفورد؛ plato.stanford.edu/entries/children.
