بررسی سبک¬شناسی و جامعه¬شناختی«چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم» با تأکید بر رویکرد لوسین گلدمن
الموضوعات :ندا یانس 1 , کامران پاشایی فخری 2 , پروانه عادل زاده 3
1 - دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز
2 - دانشیار دانشگاه ازاد تبریز
3 - دانشیار دانشگاه ازاد تبریز
الکلمات المفتاحية: سبک¬, شناسی, جامعه¬, شناسی, زویا پیرزاد, لوسین گلدمن, ساخت¬, گرای تکوینی,
ملخص المقالة :
جامعه شناسی ادبیات شاخه ای از جامعه شناسی است که به رغم سنت دیرینة ادبی و آثار ادبی فراوان در تاریخ ایران، چندان که باید و شاید در میان خانواده علوم اجتماعی گسترش نیافته است. این عدم گسترش، هم در حوزه نظری (توریک) به چشم می خورد، هم در حوزه تحقیقات تجربی. در حوزه نظری با حدود و ثغور رشته جامعه شناسی گونه-های ادبی و رویکردهای نظری جامعه شناختی به آثار ادبی چندان روشن نیست.در عرصه پژوهش تجربی نیز تحقیقات، عمدتاً تنها به گونه (ژانر) ادبی داستان بلند (و با اندک تسامحی رمان) محدود شده و دیگر گونه های ادبی عموماً مورد غفلت قرار گرفته اند. مدعای اصلی مقاله حاضر این است که صرف نظر از رویکرد نظری ما در سبک شناسی و جامعه-شناسی ادبیات، هر گونه ی ادبی ویژگی هایی دارد که باید هنگام تحلیل مورد توجّه سبک شناسان و جامعه شناسان قرار گیرد.در اين مقاله، به بررسي اجتماعي ـ سياسي و سبکیآثار زویا پیرزاد، نویسنده معاصر ارمنی تبار، با توجّه به روش ساختگرايي گلدمن مي پردازيم. در اين شيوه، محتواي اثر ادبي و رابطه آن با جامعه اي بررسي مي شود كه اثر در آن خلق شده است و به جاي توصيف محتواي اثر ادبي، به بررسي محتوا و رابطه آن با جهان نگري در يك دوران خاص پرداخته شده است . لذا در اين رمان به اختصار به روحيات و شرايط زندگي مردم وتبيين پديده ها، رفتارها، ساخت ها و فرازونشيب هاي اجتماعي ـ سياسي زندگي شخصيّت هاي رمان اشاره شده است
برلین، آیزایا، (1388)، ریشه¬های رومانتیسم، ترجمه عبدالله کوثری، تهران، نشر ماهی
بهنویی،عباس،ابراهیمی،قربانعلی،(1387)،بررسی جامعه¬شناختی گونه¬های هویت در بین جوانان شهر بابلسر، فصل¬نامه مطالعات ملی، سال9،شماره1،بهار، ص151-127
بیسلی، کریس،(1385)، چیستی فمینیسم، ترجمه¬ی محمدرضا زمردی، تهران، روشنگران زنان
پیرزاد، زویا،(1391)، چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم، چاپ بیست و هفتم، تهران، نشر مرکز
پیرزاد،زویا، (1396)، چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم،چاپ هشتاد و هفتم، تهران، نشر مرکز
حسنی¬فرد، عبدالرحمن،(1379)، مجموعه مقالات اسلام و فمینیسم، جلد یکم، انتشارات معارف، قم
حکمت، شاهرخ، (1394)، بررسی مبانی زیبایی¬شناسی در رمان «چراغ¬ها را من خاموش می¬کنم»، نشریه زیبایی-شناسی، شماره24، ص 110-87
حمیدزاده، محدثه، (1390)، بررسی تطبیقی سبک¬شناسی آثار داستانی زویا پیرزاد، شهرنوش پارسی پور و گلی ترقی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی
دووینو، ژان، (1379)، جامعه¬شناسی هنر، ترجمه مهدی سحابی، تهران، مرکز
قائم مقامی، فرصت، (1356)، آزادی یا اسارت زن، چاپ پنجم، تهران، انتشارات جاویدان
گلدمن، لوسین، (1377)، روش ساختگرایی تکوینی در جامعه¬شناسی ادبیات، درآمدی بر جامعه¬شناسی ادبیات گردآوردی و ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: انتشارات نقش جهان
لوکاچ، جورج، (1373)، پژوهش در رئالیسم اروپایی، ترجمه اکبر افسری، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
ساعی، ایرج، (1392)، پژوهش در جای خالی سلوچ، تهران، انتشارات بهمن برنا، چاپ اول
عسگری، عسگر، شهبازی،آرزو، (1393)، نقد ساخت¬گرایی رمان همسایه¬ها، نشریه مطالعات داستانی، سال دوم، شماره3،ص67-70
گلدمن، لوسین، (1377)، درآمدی بر جامعه¬شناسی ادبیات، مترجم محمد جعفر پوینده، نقش جهان، تهران
گلدمن، لوسین، (1382)، نقد تکوینی، ترجمه محمد تقی غیاثی، تهران، موسسه انتشارات نگاه
مصباحی¬پور ایرانیان، جمشید،(1385)، واقعیت اجتماعی و جهان داستانی جامعه¬شناسی هنر و ادبیات، تهران، موسسه انتشارات امیرکبیر