نقش واسطه‌ای تمایز خود در رابطه علّی بین افسردگی و رضایت زناشویی زنان متأهل
الموضوعات :
مریم مردانی
1
(گروه روانشناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران )
سودابه بساک نژاد
2
( گروه روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران)
رضا منصوری کریانی
3
(گروه روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران)
الکلمات المفتاحية: تمایز خود, افسردگی, رضایت زناشویی,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه میان افسردگی و رضایت زناشویی با نقش واسطه‌ای تمایز خود در زنان متأهل از منطقه 2 شهرداری شهر اهواز انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی و از طریق مدلیابی معادلات ساختاری به روش همبستگی چندمتغیری انجام شد. 260 زن متأهل شهر اهواز در سال 1399 به شيوه نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزارهاي مورد استفاده سیاهه‌های تمایز خود (اسکورن و فریندلندر، 1998)، رضایت زناشویی انریچ (به نقل از سلیمانیان، 1373) و افسردگی بک (بک و همکازان، 1996) بود. برای تحلیل داده‌ها از روش الگویابی معادلات ساختاری و برای بررسی اثرات واسطه‌ای از روش بوت استراپ استفاده شد. تحلیل‌های الگویابی معادلات ساختاری تأیید کرد که برازندگی مدل پیشنهادی مناسب است. نتایج حاکی از آن بود که نشانگان افسردگی به صورت مستقیم بر متغیر رضایت زناشویی تأثیر می‌گذارد (001/0 =p) و همچنین نتایج مربوط به تحلیل مسیرهای غیر مستقیم نشان داد که نشانگان افسردگی از طریق میانجیگری تمایز خود و خرده‌مقیاس‌های آن (جدایی عاطفی، واکنش هیجانی، جایگاه من و آمیختگی با دیگران) بر رضایت زناشویی تأثیرگذار بوده است (001/0 =p). با توجه به بحث تمایزیافتگی، به‌نظر می‌رسد آشنا کردن زوجین با این متغیر در زمان ازدواج به رضایت بیشتری در ازدواج و رابطه زناشویی آنان منجر می‌شود.
آریایی آذر، افسانه، صادقی، منصوره السادات، موتابی، فرشته. (1400). بررسی تمایزیافتگی زوجین از خانواده اصلی و نقش آن در پیش‌بینی الگوهای ارتباطی و رضایت زناشویی در قومیت‌های مختلف ایران. خانواده پژوهی، 17(3)، 368- 353.
آزادی، شهدخت و ناهیدپور، فرزانه. (1395). پیش‌بینی مقدار تمایزیافتگی دختران از روی مقدار تمایزیافتگی مادران: بررسی انتقال‌های بین نسلی. زن و جامعه، 7(ویژه‌نامه)، 125-136.
بلیاد، محمدرضا، ناهیدپور، فرزانه، آزادی، شهدخت. (1396). بررسی نقش واسطه‌ای تمایزیافتگی در ارتباط میان افسردگی و رضایت زناشویی زنان. روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، 8(27)، 126-109.
جعفری، فاطمه، ضاربی، آرزو، حسینیان، سیمین، عبداللهی، عباس. (1400). ویژگیهای روانسنجی نسخه فارسی مقیاس سواد سالمت روان (MHLS) در دانشجویان ایرانی. روانشناسی، 25(3)، 328-311.
جورابچی سیده معصومه، دوایی مهدی، مردانی راد مژگان. طراحی مدل رضایت زناشویی بر اساس مؤلفه‌های سلامت روانی، ویژگیهای شخصیتی و هماهنگی شخصیتی و با میانجیگری رضایت جنسی در زوجین مراجعه‌کننده به مراکز خانه‌های سلامت شهر تهران. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت. ۱۳۹۹; ۴ () :۸۸-۷۴
رضایی والا، مرضیه، یارمحمدی واصل، مسیب. (1399). تأثیر آموزش شفقت بر صمیمیت زناشویی و خرسندی زناشویی در زنان متأهل. پژوهش های نوین روانشناختی، 15(60)، 114-101.
رضائی، مهدی و آبدار، شیرین. (1396). خشونت جنسی در خانواده: یک پژوهش کیفی. پژوهش‌نامه زنان، 8(19)، 59-35.
نجفلوئی، فاطمه (1385). نقش تمایز خود در روابط زناشویی. مجله اندیشه‌های جدید در مورد آموزش، 2(3)، 37-27.
همائی، رضوان و دشتبزرگی، زهرا (1397). همبستگی تمایز یافتگی خود و خوش‌بینی با مسئولیت‌پذیری و رضایت زناشویی در دانشجویان پرستاری. مدیریت ارتقای سلامت، 1(2)، 65-58.
کشوری، فاطمه، کربلایی محمد میگونی، احمد، رضابخش، حسین، پاشنگ، سارا. (1399). پیش‌بینی اضطراب دختران نوجوان براساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه مادران با میانجیگری تمایزیافتگی خود و طرحواره‌های ناسازگار اولیه دختران. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 11(4)، 112-93.
Arnau, R. C., Meagher, M. W., Norris, M. P., & Bramson, R. (2001). Psychometric evaluation of the Beck Depression Inventory-II with primary care medical patients. Health Psychology, 20(2), 112-119.
Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. (1996). Beck Depression Inventory II manual. San Antonio. TX: The Psychological Corporation.
Bulloch, A. G., Williams, J. V., Lavorato, D. H., & Patten, S. B. (2009). The relationship between major depression and marital disruption is bidirectional. Depression and Anxiety, 26, 1172-1177.
Choi, S. W., & Murdock, N. L. (2017). Differentiation of self, interpersonal conflict, and depression: The mediating role of anger expression. Contemporary Family Therapy, 39(1), 21-30.
Dobson, K.S., & Mohammad-Khani, P. (2006). Psychometric characteristics of the Beck Depress Inventory-II in patients with major depressive disorder in partial remission. Social Welfare and Rehabilitation Sciences, 8, 82-96.
Ertel, K. A., Rich-Edwards, J. W., & Koenen, K. C. (2011). Maternal depression in the United States: Nationally representative rates and risks. Journal of Women's Health, 20(11), 1609-1617.
Holland, K., Lee, J., Marshak, H., Martin, L. (2017). Spiritual Intimacy, Marital Intimacy, and Physical/Psychological Well-Being: Spiritual Meaning as a Mediator. Psycholog Relig Spiritual, 8(3), 218–227
. Isık, E., Ozbiler, S., Schweer-Collins, M. L., & Rodríguez-González, M. (2020). Differentiation of self predicts life satisfaction through marital adjustment. The American Journal of Family Therapy, 48(3), 235-249.
Jankowski, P. J., & Hooper, L. M. (2012). Differentiation of self: A validation study of the Bowen theory construct. Couple and Family Psychology: Research and Practice, 1(3), 226-243.
Kaleta, K. (2014). Marital satisfaction, differentiation of self and stress perceived by women. Polskie Forum Psychologiczne, 19(3), 305-319
Khaddouma, A., Gordon, K. C., & Bolden, J. (2015). Zen and the art of dating: Mindfulness, differentiation of self and satisfaction in dating relationships. Couple and Family Psychology: Research and Practice, 4(1), 1-13.
Klever, P. (2009). Goal direction and effectiveness, emotional maturity, and nuclear family functioning. Journal of Marital and Family Therapy, 35(3), 308-324.
Landis, M., Peter-Wight, M., Martin, M., & Bodenmann, G. (2013). Dyadic coping and marital satisfaction of older spouses in long-term marriage. The Journal of Gerontopsychology and Geriatric Psychiatry, 26(1), 39-47.
Laurent, H. K., Kim, H. K., & Capaldi, D. M. (2009). Longitudinal effects of conflict behaviors on depressive symptoms in young couples. Journal of Family Psychology, 23, 596-605.
McNulty, J. K., & Russell, V. M. (2010). When “negative” behaviors are positive: A contextual analysis of the long-term effects of problem-solving behaviors on changes in relationship satisfaction. Journal of Personality and Social Psychology, 98, 587-604.
Mirhashemi, M., Akbarimoghadam, Z. (2020). The prediction of infidelity upon personality characteristics, marital satisfaction and attachment styles. Journal of Woman and Family Studies, 8(2), 775-97.
Mohammadi, M., Alibakhshi, Z., & Sedighi, M. (2019). The effect of Self-differentiation Training Based on Bowen Theory on Women's Self-differentiation and Marital Satisfaction. Journal of Midwifery and Reproductive Health, 7(4), 1904-1911.
Peleg, O. (2008). The relation between differentiation of self and marital satisfaction: What can be learned from married people over the course of life?. The American Journal of Family Therapy, 36, 388-401
Peleg, O. (2013). The relationship between stressful life events and family patterns. International Journal of Psychology, 17(4), 26-37.
Peleg, O., & Rahal, A. (2012). Physiological symptoms and differentiation of self: A cross-cultural examination. International Journal of Intercultural Relations, 36, 719-727.
Raes, F. (2010). Rumination and worry as mediators of the relationship between self-compassion and depression and anxiety. Personality and Individual Differences, 48(6), 757-761.
Simon, H. L. M., DiPlacido, J., & Conway, J. M. (2019). Attachment styles in college students and depression: The mediating role of self-differentiation. Mental Health & Prevention, 13, 135-142.
Skowron, E. A., & Friedlander, M. L. (1998). The Differentiation of Self Inventory: Development and initial validation. Journal of counseling psychology, 45(3), 235-246.
Skowron, E. A., & Schmitt, T. A. (2003). Assessing interpersonal fusion: Reliability and validity of a new DSI fusion with others subscale. Journal of Marital and Family Therapy, 29(2), 209-222.
Smith, C., & Erford, B.T. (1998). Test review: Beck Depression Inventory II. Association for Assessment in Counseling Education.
Steer, R. A., Ball, R., Ranieri, W. F., & Beck, A. T. (1997). Further evidence for the construct validity of the Beck Depression Inventory-II with psychiatric outpatients. Psychological Reports, 80(2), 443-446.
Vandeleur, C.L., Jeanpretre, N., Perrez, M., & Shoebi, D. (2009). Cohesion, satisfaction with family bonds and emotional well-being in families with adolescents. Journal of Marriage and Family, 71(5), 1205-1219.
