نقش ناگویی هیجانی در پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر بر مبنای نقش واسطهای حمایت اجتماعی ادراک شده
الموضوعات :
1 - گروه روانشناسی بالینی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
الکلمات المفتاحية: رفتارهاي پرخطر, حمایت اجتماعی ادراکشده, ناگویی هیجانی,
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر پژوهشی توصیفی از نوع همبستگی است و با هدف تعیین نقش واسطهای حمایت اجتماعی ادراکشده در رابطه بین ناگویی هیجانی و گرایش به رفتارهای پرخطر در دختران دانشجوی مقطع کارشناسی یکی از دانشگاههای شهر قم اجرا شد. 470 دانشجو در دو مرحله با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای و خوشهای انتخاب شدند و مقیاس حمایت اجتماعی ادراکشدۀ چندبُعدی (MSPSS)، مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو-20 (TAS-20)، و مقیاس خطرپذیري نوجوانان ایرانی (IARS) را تکمیل کردند. تحلیل دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرمافزارهای SPSS 22 وLisrel 8/72 انجام شد. طبق نتایج، حمایت اجتماعی ادراکشده با رفتارهای پرخطر، همبستگی منفی معنادار و ناگویی هیجانی با رفتارهای پرخطر، همبستگی مثبت معنادار دارد. تحلیل مسیر نشان داد حمایت اجتماعی ادارکشده، نقش واسطهای در رابطۀ بین ناگویی هیجانی و گرایش به رفتارهای پرخطر دارد. میتوان از این یافتهها جهت شناسایی افراد در معرض خطر استفاده کرد و از طریق تقویت هوش هیجانی و مهارتهای ارتباطی و اجتماعی، همچنین، با تقویت حمایت اجتماعی در افراد مبتلا به ناگویی هیجانی، گرایش به رفتارهاي پرخطر را کاهش داد.
اسماعیلزاده، هاجر.، اسدی، مسعود.، میری، میرنادر و کرامتکار، مریم (1393). بررسی شیوع رفتارهاي پرخطر در بین نوجوانان شهر قزوین در سالهای 91-90 . مجله تخصصی اپیدمیولوژي ایران، 10 (3): 82-75.
افشار، سارا.، صدیقی ارفعی، فریبرز.، جعفری، اصغر و محمدی، حسین (1394). رابطه ابعاد هوش معنوی و گرایش به اعتیاد و مقایسه آن بین دانشجویان دختر و پسر. مجلۀ پژوهش در دین و سلامت، 1 (2). 18-10.
بشارت، محمدعلی (1392). نقش واسطهاي راهبردهای نظمدهی شناختی هیجان در رابطه بین سبکهای دلبستگی و ناگويي هيجاني. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 10 (37): 16-5.
بشارت، محمدعلی.، خواجوی، زینب و پورخاقان، فاطمه (1391). نقش واسطهاي ناگويي هيجاني در رابطه بين سبکهاي دلبستگي و عملکرد جنسي. رویش روانشناسی، 1 (4): 64-51.
بشارت، محمدعلی و گنجی، پویش (1391). نقش تعديلكنندۀ سبكهاي دلبستگي در رابطۀ بين ناگويي هيجاني و رضايت زناشويي. مجلۀ اصول بهداشت رواني، 14 (4): 335-324.
بشارت، محمدعلی.، گرانمایهپور، شیوا.، پورنقدعلی، علی.، افقی، زهرا.، حبیبنژاد، محمد و آقاییثابت، سارا (1393). رابطۀ ناگویی هیجانی و مشکلات بینشخصی: نقش تعدیلکننده سبکهاي دلبستگی. روانشناسی معاصر، 9 (1): 16-3.
بگیان کولهمرز، محمدجواد.، نریمانی، محمد.، سلطانی، ساناز و مهرابی، علیرضا (1393). مقایسه نارسایی هیجانی و کنترل عواطف در سوءمصرفکنندگان مواد و افراد سالم. فصلنامه اعتیادپژوهی سوءمصرف مواد، 8 (29): 147-131.
بيرامي، منصور و اسمعلي، احمد (1389). مقايسه عوامل و صفات شخصيتي دانشجويان داراي روابط جنسي پرخطر و فاقد روابط جنسي پرخطر. مجله پزشكي اروميه، 21 (3): 220-215.
پرپوچی، بهجت.، احمدی، مجید و سهرابی، فرامرز (1392). رابطۀ دینداری و حمایت اجتماعی با رضایت از زندگی دانشجویان دانشگاه. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 14 (3): 68-60.
حسن، جعفر.، شيخان، ريحانه.، محمودزاده، اكرم و نيكرو، معصومه (1393). نقش بهزيستي معنوي و راهبردهاي مقابلهاي در رفتارهاي پرخطر نوجوانان. انديشه و رفتار، 9 (33): 26-17.
حسینزاده، علی اصغر.، عزیزی، مرتضی و توکلی، حسین (1393). حمایت اجتماعی و رضایت از زندگی در نوجوانان: نقش واسطهای خودکارآمدی و حرمت خود. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 11 (41): 114-103.
حسینی المدنی، علی.، کریمی، یوسف و بهرامی، هادی (1391). پیش بینی عضویت نوجوانان و جوانان در گروههای معتاد و غیرمعتاد براساس حمایت اجتماعی ادراکشده، سبکهای دلبستگی، سبکهای هویتی و صفات شخصیتی. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 13 (3): 45-33.
حسینی المدنی، علی.، احدی، حسن.، کریمی، یوسف.، بهرامی، هادی و معاضدیان، آمنه (1391). مقایسۀ تابآوری، سبکهای هویتی، معنویت و حمایت اجتماعی ادراکشده در افراد معتاد، غیرمعتاد و بهبودیافته. فصلنامۀ اعتیادپژوهی سوءمصرف مواد، 6 (21): 64-47.
رحمتی نجار کلایی، فاطمه.، نیکنامی، شمس الدین.، امین شکروی، فرخنده.، فرمانبر، ربیعالله.، احمدی، فضلالله و جعفری، محمدرضا (1390). خانواده و نقش آن در بروز رفتارهای پرخطر ایدز: یک مطالعۀ کیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 20 (77): 80-69.
رضایی جمالویی، حسن.، آریاپوران، سعید.، کچویی، محسن.، مرادی، حسین و طاهری، مهدی (1394). پیش بینی کاهش مصرف مواد در دانش آموزان دبیرستانی بر اساس دلبستگی به خدا، نگرش مذهبی، حمایت اجتماعی و هیجانخواهی. روانشناسی و دین، 8 (2): 96-79.
زاده محمدی، علی و احمدآبادی، زهره (1388). بررسی رفتارهای پرخطر نوجوانان و راهکارهای پیشگیری از وقوع جرم در محیط خانواده. فصلنامۀ خانوادهپژوهی، 5 (20): 485-467.
زاده محمدي، علی.، احمدآبادي، زهره و حیدری، محمود (1390). تدوین و بررسی ویژگیهاي روانسنجی مقیاس خطرپذیري نوجوانان ایرانی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 17 (3): 225-218.
زارعی، عارف؛ باقرزاده، راضیه؛ غریبی، طیبه؛ و روانیپور، مریم (1399). گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان شهر بوشهر و عوامل مرتبط با آن، سال ۱۳۹۸. دو ماهنامه طب جنوب، ۲۳ (۶) :۵۶۸-۵۵۴.
سلیمی، عظیمه.، جوکار، بهرام و نیکپور، روشنک (1388). ارتباطات اینترنتی در زندگی: بررسی نقش ادراک حمایت اجتماعی و احساس تنهایی در استفاده از اینترنت. مطالعات روانشناختی، 5 (3):102-81 .
شجاعی مهر، پروانه؛ مؤمنی، خدامراد؛ و کرمی، جهانگیر (1399). رابطة امنیت روانی، حمایت اجتماعی و تابآوری با بروز اختلال تنیدگی پس از سانحه. مجله روانشناسی، 94 (24): 184-199.
عیسی زادگان، علی.، حسنی، محمد.، احمدیان، لیلا و امانی، جواد (1392). مقایسۀ راهبردهاي تنظیم شناختی هیجان و سلامت عمومی، در افراد با نارسایی هیجانی و بدون نارسایی. پژوهشهاي روانشناختی، 16 (1): 83-65.
فتحی، یوسف و ذاکریپور، غلامرضا (1393). شناسایی علل گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر و راهکارهای مقابله با آن. فصلنامۀ علمی- تخصصی دانش انتظامی پلیس پایتخت، 7 (1): 126-95.
گراوند، یاسر؛ آتش افروز، عسگر؛ و عنبری، علی (1399). مدل یابی رابطة ساختاری امنیت و شادکامی اجتماعی با نقش واسطهای سرمایههای روانشناختی: مورد مطالعه شهر اهواز. مجله روانشناسی، 95 (24): 334-350.
محمدعليپور، زينب.، رستمی، محمد و قائم مقامي، مریم (1389). رابطه سبكهاي دلبستگي و رفتارهاي پرخطر. فصلنامه اعتياد پژوهي سوءمصرف مواد، 4 (15): 90-83.
محمدی، لیلا.، تنها، زهرا و رحمانی، سوده (1394). رابطۀ بین راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و رفتارهای پرخطر به واسطۀ حمایت اجتماعی ادراکشده. فصلنامۀ پژوهشهای نوین روانشناختی، 10 (39): 187-161.
هاشمی، تورج.، خلیلزاد بهروزیان، سعیده و ماشینچی عباسی، نعیمه (1391). جنسیت، ناگویی هیجانی و نظریه ذهن در دانشجویان. دو فصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی. 1 (2): 13-6.
هاشمی، تورج.، محمدزاده گان، رضا.، قاسم بکلو، یونس.، ایرانی، محمد امین و وکیلی، سجاد (1393). مقایسه سلامت عمومی و حمایت اجتماعی در افراد وابسته به مواد و افراد سالم. اعتیاد پژوهی سوءمصرف مواد، 8 (31): 133-119.
Abbasi, M; Bagyan, M. J; & Dehghan, H. (2014). Cognitive Failure and Alexithymia and Predicting High–Risk Behaviors of Students With Learning Disabilities. Int J High Risk Behav Addict. 3(2): e16948. PMC – PubMed
Altaf, A. et al. (2009). High-risk behaviors among juvenile prison inmates in Pakistan. Public Health 123: 470–475.
Appleyard, K., Egeland, B., & Sroufe, L. A. (2007). Direct social support for young high risk children: Relations with behavioral and emotional outcomes across time. Journal of abnormal child psychology, 35(3): 443-457.
Averna, S., & Hesselbrock, V. (2001). The Relationship Of Perceived Social Support To Substance Use In Offspring Of Alcoholics. Journal of Addictive Behaviors, 26, 363-374.
Bagby, R.Michael, Taylor, Graeme J., & Parker, James D. A. (1994). The twenty-item Toronto Alexithymia Scale-I. ITEM SELECTION AND CROSS-VALIDATION OF THE FACTOR STRUCTURE. found of Psychosomatic Research. 38(1): 23-32,
Bahadivand S, Doosti-Irani A, Karami M, Qorbani M, Mohammadi, Y. (2021). Prevalence of High-Risk Behaviors among Iranian Adolescents: a Comprehensive Systematic Review and Meta-Analysis. J Educ Community Health. 2021; 8 (2):135-142.
Basharpoor, S., Ahmadi, S. (2020). Predicting the tendency towards high-risk behaviors based on moral disengagement with the mediating role of difficulties in emotion regulation: A Structural Equation Modeling. Journal of Research in Psychopathology, 1(1), 32-39.
Besharat, M. A. (2010). Relationship of alexithymia with coping styles and interpersonal problems. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5: 614-618.
Bowleg, L., Burkholder, G. J., Massie, J. S., Wahome, R., Teti, M., Malebranche, D. J., & Tschann, J. M. (2013). Racial discrimination, social support, and sexual HIV risk among Black heterosexual men. AIDS and Behavior, 17(1): 407-418.
Calvete, E., & Connor-Smith, J. K. (2006). Perceived social support, coping, and symptoms of distress in American and Spanish students. Anxiety, Stress, and Coping, 19(1): 47-65.
Canty-Mitchell, J., & Zimet, G. D. (2000). Psychometric properties of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support in urban adolescents. American journal of community psychology, 28(3): 391-400.
Cole, J, Logan, T.K. & Walker, R. (2011). Social exclusion, Personal control, Self-regulation, and Stress among Substance Abuse Treatment Clients, Drug and Alcohol Dependence, 113(1): 13-20.
Craparo, G., Ardino,V., Gori, A., & Caretti, V. (2014). The relationships between early trauma, dissociation, and alexithymia in alcohol addiction. Psychiatry Investigation, 11 (3): 330-335.
Costa, F. M., Jessor, R., Turbin, M. S., Dong, Q., Zhang, H., & Wang, C. (2005). The role of social contexts in adolescence: Context protection and context risk in the United States and China. Applied developmental science, 9(2): 67-85.
Cui, S., Cheng. F., Yuan, Q., Zhang, L., Wang, L., Zhang, K., and Zhou, X. (2021) Association Between Alexithymia, Social Support, and Duration of Methamphetamine Use Among Male Methamphetamine-Dependent Patients. Front. Psychiatry 12:713210.
Donovan, J. E., Jessor, R., & Costa, F. M. (1991). Adolescent health behavior and conventionality-unconventionality: An extension of problem-behavior therapy. Health Psychology, 10(1): 52-61.
Eskandari Rad, H., Hoseini, H., Bakhshipor, B. & Eskandari Rad, R. (2014). The relationship between spiritual intelligence, social support and sms addiction among student of eastern Mazandaran universities in 2011. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 4 (S4), 3696-3702.
Evren, C., Kose, S., Sayar, K., Ozcelik, B., Borckardt, J. P., Elhai, J. D., & Cloninger, C. R. (2008). Alexithymia and temperament and character model of personality in alcohol‐dependent Turkish men. Psychiatry and clinical neurosciences, 62(4): 371-378.
Fantini-Hauwel, C., Boudoukha, A. H., & Arciszewski, T. (2012). Adult attachment and emotional awareness impairment: a multimethod assessment. Socioaffective neuroscience & psychology, 2(1), 10744
. Gaggero, G., Bonassi, A., Dellantonio, S., Pastore, L., Aryadoust, V., & Esposito, G. (2020). A scientometric review of alexithymia: Mapping thematic and disciplinary shifts in half a century of research. Frontiers in psychiatry, 11, 1405.
Ghorbani, N., Bing, M. N., Watson, P. J., Davison, H. K., & Mack, D. A. (2002). Self-reported emotional intelligence: Construct similarity and functional dissimilarity of higher-order processing in Iran and the United States. International Journal of psychology, 37(5): 297-308.
Grosso, A. (2010). Social support as a predictor of HIV testing in at-risk populations: a research note. Journal of health and human services administration, 53-62.
Hamidi, S., Rostami, R., Farhoodi, F., & Abdolmanafi, A. (2010). A study and comparison of Alexithymia among patients with substance use disorder and normal people. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5: 1367-1370.
Kauhanen, J., Julkunen, J., & Salonen, J. T. (1992). Coping with inner feelings and stress: heavy alcohol use in the context of alexithymia. Behavioral Medicine, 18(3), 121-126.
Kojima, M. (2012). Alexithymia as a prognostic risk factor for health problems: a brief review of epidemiological studies. BioPsychoSocial medicine, 6(1): 1-9.
Loas, G., Fremaux, D., Otmani, O., Lecercle, C., & Delahousse, J. (1997). Is alexithymia a negative factor for maintaining abstinence? A follow-up study. Comprehensive Psychiatry, 38(5): 296-299.
Long, K. Q., Ngoc-Anh, H. T., Hong Phuong, N., Tuyet Hanh, T. T., Park, K., Takeuchi, M., ... & Van, M. H. (2021). Clustering Lifestyle Risk Behaviors among Vietnamese Adolescents and Roles of School: A Bayesian Multilevel Analysis of Global School-Based Student Health Survey 2019. The Lancet Regional Health - Western Pacific 15 : 100225.
Mazzaferro, K. E., Murray, P. J., Ness, R. B., & Bass. (2006). Depression, stress, and social support as predictors of high-risk sexual behaviors and STIs in young women. Journal of Adolescent health, 39(4): 601-603.
Nikmanesh, Z; Darvish Molla, M; Mehranfard, M. (2021). The Mediating Role of Alexithymia in the Relationship between Defense Mechanisms and Tendency to High-risk Behaviors among Adolescents. Journal of Health Research. 11(1):29-36.
Osmany, M., Ali, M. S., Rizvi, S., Khan, W., & Gupta, G. (2014). Perceived social support and coping among alcohol/cannabis dependents and non-dependents. Delphi Psychiatry Journal, 17(2), 375-382.
Panaghi, L., Mohammadi, S., Poshtmashhadi, M.; Zadehmohammadi, A. & Ahmadabadi, Z. (2013). High Risk Behaviors among Iranian Adolescents: Evaluating the Effect of Family Factors. PRACTICE In Clinical Psychology, 1(1). 33-40.
Park, S., Kim, H., & Kim, H. (2009). Relationships between parental alcohol abuse and social support, peer substance abuse risk and social support, and substance abuse risk among South Korean adolescents. Adolescence, 44(173): 87.
Parker, J. D., Taylor, R. N., Eastabrook, J. M., Schell, S. L., & Wood, L. M. (2008). Problem gambling in adolescence: Relationships with internet misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Personality and Individual differences, 45(2): 174-180.
Pickett, W., Dostaler, S., Craig, W., Janssen, I., Simpson, K., Shelley, S. D., & Boyce, W. F. (2006). Associations between risk behavior and injury and the protective roles of social environments: an analysis of 7235 Canadian school children. Injury Prevention, 12(2): 87-92.
Reininger, B. M., Pérez, A., Flores, M. I. A., Chen, Z., & Rahbar, M. H. (2012). Perceptions of social support, empowerment and youth risk behaviors. The journal of primary prevention, 33(1): 33-46.
Shishido, H., Gaher, R. M., & Simons, J. S. (2013). I don't know how I feel, therefore I act: alexithymia, urgency, and alcohol problems. Addictive Behaviors, 38(4): 2014-2017.
Tariq, N., pta, V. (2021). High Risk Behaviors. [Updated 2021 Jul 14]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2021 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560756/
Thorberg, F.A,. Young, R. M., Sullivan, K. A., & Lyvers, M. (2009). Alexithymia and alcohol use disorders : a critical review. Addictive Behaviors, 34(3): 237-245.
Todd, J., Green, G., Harrison, M., Ikuesan, B. A., Self, C., Pevalin, D. J., & Baldacchino, A. (2004). Social exclusion in clients with comorbid mental health and substance misuse problems. Social psychiatry and psychiatric epidemiology, 39(7): 581-587.
Uribe, L. (2007). Social Isolation and sexual risk behavior among recently arrived male Hispanic migrants in Durham, North Carolina. The University of North Carolina at Chapel Hill.
Wells, R; Rehman, U & Sutherland, S. (2016). Alexithymia and social support in romantic relationships. Personality and Individual Differences. 90. 371-376.
Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52: 30-41.