ویژگیهای روانسنجی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی
الموضوعات :
راضیه شیخ الاسلامی
1
,
فرزانه یزدانی
2
,
زینب السادات رضوی اصطهباناتی
3
1 - گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز
2 - گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز
3 - گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز
الکلمات المفتاحية: ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی, ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی, نظریه خودتعیینی, ویژگیهای روانسنجی ,
ملخص المقالة :
هدف از مطالعه حاضر تعیین ویژگیهای روانسنجی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی است. به این منظور 215 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی (چن و همکاران، 2015)، مقیاس نشاط ذهنی موقعیتی (ریان و فردریک، 1997)، پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) را تکمیل نمودند. برای احراز روایی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی، همبستگی مثبت ارضای نیازها با نشاط ذهنی و رضایت از زندگی، همبستگی منفی ناکامی نیازها با این متغیرها و همبستگی مثبت ناکامی نیازها با پرخاشگری تأییدکننده روایی همگرا و واگرای این مقیاس بود. اعتبار با استفاده از روش آلفا کرونباخ بررسی گردید. دامنه ضرایب از 0/86 تا 0/58 به دست آمد. نتایج نشانگر آن است که مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی یک ابزار معتبر برای استفاده در جامعة ایران است.
سامانی، سیامک (۱۳۸۶). بررسی پایایی و روایی پرسشنامه پرخاشگری باس و پری. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، ۱۳، ۳۶۵-۳۵۹.
شیخالاسلامی، راضیه (۱۳۹۰). نقش واسطهای رضایت از زندگی در رابطه بین خود تعیینی و بهداشت روانی. مجلة روانشناسی، ۵۸، ۸۹-۷۶.
شیخالاسلامی، راضیه و دفترچی،عفت (۱۳۹۴). پیشبینی نشاط ذهنی دانش آموزان بر اساس جهتگیریهای هدف و نیازهای اساسی روانشناختی. مجلة روانشناسی، ۷۴، ۱۴۷-۱۷۴.
عسکری، پرویز، دشت بزرگی، زهرا و عسکری، مهرانا (۱۳۹۵). رابطه هوش معنوی، نظم جویی هیجانی و جرئت ورزی با رضایت از زندگی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. فصلنامه علمی پژوهشی زن و فرهنگ، ۷، ۱۰۲-۸۹.
مرادی، مرتضی، شیخالاسلامی، راضیه، احمدزاده، مژده و چراغی، اعظم (1392). رابطه حمایتهای اجتماعي، ارضاء نيازهاي اساسي روانشناختی و بهزيستي روانشناختی در زنان شاغل: وارسي يك مدل علي. مجله روانشناسی تحولی، 39، 309-297.
Adie, J., Duda, J. L., & Ntoumanis, N. (2008). Autonomy support, basic need satisfaction and the optimal functioning of adult male and female sport participants: A test of basic needs theory. Motivation and Emotion, 32(3), 189–199.
Bartholomew, K. J., Ntoumanis, N., Ryan, R. M., & Thogersen- Ntoumani, C. (2011). Psychological need thwarting in sport context: Assessing the darker side of athletic experience. Journal of Sport and Exercise Psychology, 33, 75-102.
Buss, A. H., & Perry, M. (1992). The Aggression Questionnaire. Journal of Personality and Clinical Psychology, 63, 452-459.
Chen, B., Vansteenkiste, M., Beyers, W., Boone, L., Deci, E. L., el al (2015). Psychological need satisfaction and desire for need satisfaction across four cultures. Motivation and Emotion, 39, 216–236.
Chirkov, V. I., Ryan, R. M., & Willness, C. (2005). Cultural context and psychological needs in Canada and Brazil: Testing a self-determination approach to the internalization of cultural practices, identity, and well-being. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36, 423-443.
Cordeiro, P., Paixao, P., Lens, W., Lacante, M., & Luyckx, K. (2016). The Portuguese Validation of the Basic Psychological Need Satisfaction and Frustration Scale: Concurrent and longitudinal relations to well-being and ill-being. Psychologica Belgica, 56, 193–209.
Costa, S., Ntoumanis, N., & Bartholomew, K.J. (2015). Predicting the brighter and darker sides of interpersonal relationships: Does psychological need thwarting matter? Motivation and Emotion, 39 (1), 11–24.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The what and why of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry. 11, 227-268.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008). Facilitating optimal motivation and psychological well-being across life’s domains. Canadian Psychology, 49(1), 14–23.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2012). Motivation, personality, and development within embedded social contexts: An overview of self-determination theory. In R. M. Ryan (Ed.), The Oxford handbook of human motivation. New York: Oxford University Press.
Diner, M., Emmons, R. A., Larsen, R. J. & Griffin. S. (1985). The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assesment. 49, 71-75.
Gagne, M. (2003). The role of autonomy support and autonomy orientation in prosocial behavior engagement. Motivation and Emotion, 27, 199–223.
Gillet, N., Fouquereau, E., Forest, J., Brunault, P., & Colombat, P. (2011). The impact of organizational factors on psychological needs and their relations with well-being. Journal of Business and Psychology, 27, 437–450.
Gottfied, A. E. (1990). Academic intrinsic motivation in young elementary school children. Journal of Educational Psychology, 82, 525-538.
Gunnell, K. E., Crocker, P. R. E., Wilson, P. M., Mack, D. E., & Zumbo, B. D. (2013). Psychological need satisfaction and thwarting: A test of basic psychological needs theory in physical activity contexts. Psychology of Sport and Exercise, 14, 599–07.
Haerens, L., Aelterman, N., Vansteenskiste, M., Soenens, B., & Petegen, S. (2015). Do perceived autonomy-support and controlling teaching relate to physical education students’ motivational experiences through unique pathways? Distinguishing between the bright and dark side of motivation. Psychology of Sport and Exercise, 16, 26–36.
Kaplan, H., & Assor, A. (2012). Enhancing autonomy-supportive I–Thou dialogue in schools: Conceptualization and socio-emotional effects of an intervention program. Social Psychology of Education, 15(2), 251-269.
Kelman, H. C. (1958). Compliance, identification and internalization, three processes of attitude change. Journal of Conflict Resolution, 2, 51–60.
Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equcation modeling, NY: Guilford Press.
Luyckx, K., Vansteenkiste, M., Goossens, L., & Duriez. B. (2009). Basic need satisfaction and identity formation: Bridging self-determination theory and process-oriented identity research. Journal of Counseling Psychology, 56, 276–288.
Martela, F., Ryan, R. M., & Steger, M. F. (2018). Meaningfulness as satisfaction of autonomy, competence, relatedness, and beneficence: Comparing the four satisfactions and positive affect as predictors of meaning in life. Journal of Happiness Studies, 19(5), 1261-12820
Myers, D. G. (2010). Social psychology. New York: McGraw-Hill Inc.
Nishimura, T., & Suzuki, T. (2016). Basic psychological need satisfaction and frustration in Japan: Controlling for the big five personality traits. Japanese Psychological Research, 58, 320-331.
Oishi, S. (2006). The concept of life satisfaction across cultures: An IRT analysis. Journal of Research in Personality, 40-411-423.
Quested, E., & Duda, J. L. (2010). Exploring the social-environmental determinants of well- and ill-being in dancers: A test of basic needs theory. Journal of Sport and Exercise Psychology, 32, 39–60.
Ryan, R. M. (1995). Psychological needs and the facilitation of integrative processes. Journal of Personality, 63, 397-427.
Ryan, R. M., Deci, E. L., & Grolnick, W. S. (1995). Autonomy, relatedness and the self: Their relation to development and psychopathology. In Cicchetti, D., & Cohen, D. J. (Eds.), Manual of developmental psychopathology. NY: Wiley
Ryan, R. M., & Deci, E.L. (2006). Self-regulation and the problem of human autonomy: Does psychology need choice, self-determination, and will? Journal of Personality, 74, 1557– 1586.
Ryan, R. M., & Frederick, C. (1997). On energy, personality, and health: Subjective vitality as a dynamic reflection of well-being. Journal of Personality, 65, 529–565.
Sheldon, K. M., & Hilpert, J. C. (2012). The Balanced Measure of Psychological Needs (BMPN) Scale: An alternative domain general measure of need satisfaction. Motivation & Emotion, 36(4), 439-451
Van den Broeck, A., Vansteenkiste, M., DeWitte, H., Soenens, B., & Lens, W. (2010). Capturing autonomy, competence, and relatedness at work: Construction and initial validation of the work related basic need satisfaction. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 83, 981–1002.
Vansteenkiste, M., Niemiec, C., & Soenens, B. (2010). The development of the five mini-theories of self-determination theory: A historical overview, emerging trends and future directions. In T. Urdan & S. Karabenick (Eds.), Advances in motivation and achievement: The decade ahead: Theoretical perspectives on motivation and achievement, V.16A (pp. 105–166). Bingley, UK: Emerald.
Vansteenkiste, M., & Ryan, R. M. (2013). On psychological growth and vulnerability: Basic psychological need satisfaction and need frustration as a unifying principle. Journal of Psychotherapy Integration, 23, 263-280.
Verstuyf, J., Vansteenkist, M. & Soenense, B. (2012). Eating regulation and bulimic symptoms: The differential correlates of health-focused and appearance-focused eating regulation. Body Image 9(1), 108-117.
