الگوی معنوی/ مذهبی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) : مطالعه کیفی
الموضوعات :زهرا عبدخدایی 1 , شهریار شهیدی 2 , محمدعلی مظاهری 3 , لیلی پناغی 4 , وحید نجاتی 5
1 - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
3 - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
4 - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
5 - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی
الکلمات المفتاحية: مولتیپل اسکلروزیس, کیفی, معنویت, مذهب,
ملخص المقالة :
مطالعة حاضر باهدف تعیین الگوی معنوی/ مذهبی بیماران مولتیپل اسکلروزیس صورت پذیرفته است. این مطالعه که یک پژوهش کیفی است به شیوة پدیدارشناسی صورت پذیرفته است. مشارکت کنندگان در پژوهش 15 نفر بودهاند که بهصورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و تفسیر دادهها به روش کلایزی و رویکرد پدیدارشناسی انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که پنج خوشة اصلی در مواجهه بیماران با معنویت و مذهب قابل استخراج است که شامل: تعریف معنویت و مذهب، انجام رفتارهای معنوی/ مذهبی، جایگاه خدا در زندگی، راهبردهای معنوی و تغییر در نگرش نسبت به دین است. برخی از این خوشه های اصلی دارای خوشه های فرعی می باشند. با توجه به خوشههای استخراج شده پنج الگوی تعامل معنوی/ مذهبی به دست آمد که عبارتاند از: الگوی «امید، محبت و حمایت»، « قدرت، حکمت و حمایت»، «انتقام، ترس و خشم»، «قدرت، جبر، ترس و تسلیم» و «تردید، احساس گناه و اجتناب». نهایتاً می توان گفت دستیابی به یک هویت منسجم معنوی/ دینی میتواند در رفاه روانشناختی و بهبود سبک زندگی بیماران تأثیر قابل ملاحظه ای داشته باشد.
رضائی، منصور.، غلامعلی لواسانی، مسعود.، حجازی، الهه. (1394). رابطة هوش معنوی و راهبردهای مدیریت زندگی با رفتار شهروندی سازمانی معلمان. مجلة روانشناسی، 19، 3، 314-329.
رستگار، عباسعلی.، نوبری، علیرضا. (1394). مدل مفهومی معنویت قدسی مبتنی بر قرآن در سازمان، فصلنامه مطالعات تفسیری، 6، 23، 81- 102.
سام آور، عزتالله.، هزارجریبی، جعفر.، فداکار، محمدمهدی.، کرمی، محمدتقی.، شمسایی، محمدمهدی(1392). سلامت معنوی؛ چارچوب، محدوده و مؤلفههای مبتنی بر آموزههای اسلام، فصلنامه برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 14، 1- 25.
قرازیبایی، فاطمه.، علیاکبری دهکردی، مهناز.، علی پور، احمد.، محتشمی، طیبه. (1391). اثربخشی معنا درمانی به شیوة گروهی بر استرس ادراکشده و امید به زندگی در بیماران مبتلابه اماس، فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، 6، 4، 12- 20.
مطهری، مرتضی. (1374). مجموعه آثار، ج 4، تهران: انتشارات صدرا.
کشاورز، سمیه.، یوسفی، فریده. (1391). رابطة هوش عاطفی، هوش معنوی و تابآوری، مجلة روانشناسی، 16، 3، 200-318.
گلپرور، محسن.، جوادیان، زهرا،. برازنده، امین. (1394). رابطة باور به دنیای ناعادلانه با واکنش پرخاشگرانه با توجه به کارکرد تعاملی وظیفهشناسی و شناخت، مجلة روانشناسی، 19، 3، 297-313.
Backus, D. (2016). Increasing physical activity and participation in people with multiple sclerosis: A review, Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 97, 9, 210-217.
Bussing, A. Ostermann, T., & Matthiessen, PF. (2005). The role of religion and spirituality in medical patients in Germany. Journal of Religion and Health, 44, 3, 185- 193
Costa, D. C., Marques Sa´, M. J., & Calheiros, J. M. (2013). Social characteristics and quality of life of Portuguese multiple sclerosis patients, Neurology Therapy, 2, 43–56.
Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage Publication. United Kingdom. London.
Exline, J. J., Pargament, K. I., Grubbs, J. B., & Yali, A. M. (2014). The religious and spiritual struggles scale: Development and initial validation. Psychology of Religion and Spirituality, 6, 208–222.
Grubbs, J. B., Wilt, J., Stauner, N., Exline, J., & Pargament, K. I. (2016). Self, struggle, and soul: Linking personality, self-concept, and religious/spiritual struggle, Personality and Individual Differences, 101, 144–152.
Hill, P. C., & Pargament, K. I. (2003). Advances in the conceptualization and measurement of religion and spirituality. Implications for physical and mental health research. The struggles scale: Development and initial validation. Psychology of Religion and Spirituality, 6, 208–222
Hosseini, S. M. S., Asgari, A., Rassafiani, M., Yazdani, F., & Mazdeh, M. (2016). Leisure time activities of Iranian patients with multiple sclerosis: A qualitative study, Health Promotion Perspectives, 6, 1, 47-53.
Hughes, N., Locock, L., & Ziebland, S. (2013). Personal identity and the role of ‘carer’ among relatives and friends of people with multiple sclerosis, Social Science & Medicine, 96, 78-85.
Ironson, G., & Kremer, H. (2011). Coping, spirituality, and health in HIV. In S. Folkman (Ed.), The Oxford handbook of stress, health, and coping (pp. 289-318). New York, NY: Oxford University.
Lucette, A., Ironson, G., Pargament, & K. I., Krause, N. (2016). Spirituality and religiousness are associated with fewer depressive symptoms in individuals with medical conditions, psychosomatics, The Journal of Consultation and Liaison Psychiatry, 57, 5, 505–513
Lyons, E., & Coyle, A. (2008). Analyzing qualitative data in psychology, Sage Publications Ltd, London.
Metaweh, M., Ironson, G., & Barroso, J. (2016). The daily lives of people with HIV infection: A qualitative study of the control group in an expressive writing intervention, Journal of the Association of Nurses in AIDS Care, 27, 5, 608-622.
Michaelson, V., Brooks, F., Jirásek, I., Inchley, J., Whitehead, P., King, N., Walsh. S., Davison, A.M., Mazur, J., & Pickett, W. (2016). Developmental patterns of adolescent spiritual health in six countries, SSM –Population Health, 2, 294–303
Mihaljevic, S., Aukst-Margetic, B., Karnicnik, S., Vuksan-Cusa, B., & Milosevic, M. (2016). Do spirituality and religiousness differ with regard to personality and recovery from depression? A follow-up study, Comprehensive Psychiatry, 70, 17–24
Naiara, C., Moreira. O., Marques, C. B., Salome, G. M., da Cunha, D.R., Augusta, F., & Pinheiro, M.(2016). Health locus of control, spirituality and hope for healing in individuals with intestinal stoma, Journal of Coloproctology, 36, 4, 208-215.
Rosmarin, D.S., Bigda-Peyton, J.S., Kertz, S.J., Smith, N., Rauch, S.L., & Bjorgvinsson, T. (2013). A test of faith in God and treatment: The relationship of belief in God to psychiatric treatment outcomes, Journal of Affective Disorders. 146, 441–446.
Safavi, M., Oladrostami, N., Fesharaki, M., & Fatahi, Y. (2016). An investigation of the relationship between spiritual health and depression, anxiety, and stress in patients with heart failure. Health, Spirituality and Medical Ethics, 3, 2, 2-7.
World Health Organization (WHO). Atlas: Multiple Sclerosis resources in the world. Geneva: WHO and Multiple Sclerosis International Federation; 2016
Zeinalizade tari, A, Sobhi-Gharamaleki, N, Hojjati, A, & Alian, B, (2014). Relationship between religious orientation and defense mechanisms in adolescents. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 114, 287 – 290.
Zimmer, Z., Jagger, C., TsunChiu, C., BethOfstedal, M., Rojo, F., & Saito, Y. (2016). Spirituality, religiosity, aging and health in global perspective: A review. SSM –Population Health, 2, 373–381.
