روش های حمایت از کودکان بدسرپرست و بی سرپرست در حقوق ایران
الموضوعات :
1 - استادیار گروه حقوق، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
الکلمات المفتاحية: بهزیستی, حضانت, خانواده جایگزین, کودک بدسرپرست, ولایت,
ملخص المقالة :
حمایت از کودکان در معرض آسیب از مهم ترین موضوعات حقوق کودک و مورد تاکید پیمان های بین المللی و منطقه ای و قوانین داخلی کشورها می باشد. اصل پذیرفته شده در حقوق خانواده، اولویت والدین برای نگهداری از کودک است. با این حال، درصورت اقتضای مصلحت طفل، یکی از راه های حمایت از کودکان بدسرپرست و بی سرپرست، نگهداری ایشان در فضای امن خارج از خانواده توسط اشخاص، نهادها و موسسات دولتی یا خصوصی صلاحیتدار است. در این روش، هدف نهایی، بازپروی والدین و حمایت از ایشان جهت بازیابی توانایی والدینی، بازسازی روابط خانوادگی و فراهم نمودن زمینه بازگشت کودک به آغوش خانواده است. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و بررسی قوانین و مقررات و همچنین مصاحبه با کارشناسان و مسؤولین سازمان بهزیستی و مراجع قضایی، سعی در شناخت و معرفی راه های گوناگون حمایت اداری و حقوقی از کودکان بدسرپرست و بی سرپرست به منظور تامین سرپرستی و مراقبت موثر از ایشان دارد. براساس قوانین و مقررات کنونی، درصورت بی سرپرست شدن کودک یا لزوم خروج کودک بدسرپرست از خانواده اصلی، سرپرستی و نگهداری از وی توسط خانواده جایگزین و در غیر این صورت، در مراکز شبانه روزی (خانه های شبه خانواده) انجام می گیرد. درصورت بازیابی صلاحیت خانواده یا استقلال یافتن فرزند مورد حمایت، مداخله نهادهای عمومی برای حمایت از کودکان و نوجوانان فاقد سرپرست موثر پایان می یابد. بی شک، بازگشت موفق کودک به خانواده علاوه بر رفع موانع خانوادگی موجود، مستلزم طی روندی تدریجی و تحت نظارت به دور از شتابزدگی است.
. Movaghar M, Mirzahasani H, Zargham Hajabi M. Predicting Depression based on social support and cognitive factors in orphan children. Refahj. 2020; 19 (75):183-202.
. Mohseni E, Karimi A. The obstacles to the exercise of child custody in Iranian and French law, Journal of law and Islamic jurisprudence, Tehran, 2014; 47(2): 303-326.
. Salehi HR, Rezaei F, Baqeri-Motlaq N. The Role of the Welfare Organization in the Process of Guardianship of Poorly Supervised or Neglected Children and Adolescents, Family law and Jurisprudence Journal, 2020; 25(72): 77-97.
. Bigdeli S, Sahranavard A. The Conflict between Prosecuting Attorney and None Judicial Agencies Role in Protecting Incompetent’s Rights, Journal of private law research, 2013; 1(3): 95-123.
. Hedayat H, Hashemi SH. The Necessity of Family-Centered Cares for Child Victim and Its Exceptions (With Emphasis on Iranian legal System), Criminal law Journal, 2017; 5(19): 127-163.
. Statistical Yearbook of the State Welfare Organization, Department of Statistics, 2019.
. Safai H, Emami A. Brief Family Law. Tehran: Mizan publication; 2014.
. Safai H, Qasemzadeh M. Persons and incapables. Tehran: Samt publication; 2017.
. Razzaqi R. Care and empowerment of children away from home. Tehran: Arjmand publication; 2017.
. Razzaqi R. An overview of adoption. Tehran: State welfare organization of Iran; 2006.
. Rezai F, Nasr V, Alvand H. The rights of children without legal guardian. Tehran: State welfare organization of Iran; 2009.
. Katouzian N. Family law. V. 2. Tehran: Enteshar publication; 2010.
. Katouzian N. Civil Code in the current legal order. 4th ed., Tehran: Mizan publication; 2020.
. Valikhani A. Judicial administrator. Tehran: Jangal Publication; 2018.
. Attias D, Khaiat L. Le placement des enfants. éditions érès. Toulouse (France); 2014. p. 339-345.