بررسی حقوق اجتماعی و توان‌بخشی کودکان معلول در اسناد بین‌المللی و قوانین ایران
الموضوعات :منوچهر توسلی نائینی 1 , مینو طباطبایی 2 , راحله جاگیری 3
1 - دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 - استادیار علوم تربیتی، گروه علوم تربتی، دانشگاه پیام نور، فولادشهر، ایران
3 - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
الکلمات المفتاحية: معلولین, حقوق اجتماعی, فرصت برابر, كنواسیون حقوق معلولین, قواعد استاندارد,
ملخص المقالة :
توجه جامعه بین‌الملل به مسأله کودکان معلولین و لزوم توان‌بخشی آنان برای بازیافت حداکثر توانایی ممکن، در اواسط قرن نوزدهم آغاز و این روند با فراز و نشیب‌هایی همچنان ادامه داشت تا این‌که در آغاز هزاره جدید میلادی با تصویب کنوانسیون حقوق معلولین در سال 2006 به اوج خود رسید. در این میان، مسأله حقوق اجتماعی و توان‌بخشی کودکان معلول از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از مسائل مهمی‌که باعث می‌شود به حقوق اجتماعی و توان‌بخشی معلولین به طور خاص توجه شود، موقعیت متفاوتی است که معلولین در آن قرار گرفته‌اند و در طول تاریخ این تفاوت سبب شده است که از حقوق خود محروم گردند. در قرن اخیر با وضع قوانین مختلف از سوی سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی در جهت حقوق معلولین گام‌های مؤثری برداشته شده است و دولت‌ها نیز با پیوستن به این قوانین که مهم‌ترین آن‌ها کنوانسیون حمایت از معلولین می‌باشد، حقوق معلولین را پذیرفته‌اند، اما نکته‌ای که حائز اهمیت است، مبنای این قانونگذاری‌ها و نیز چگونگی اجرای آن‌هاست، این‌که قوانین به درستی اجرا می‌شوند یا فقط روی کاغذ پذیرفته شده‌اند. متأسفانه در فاصله تدوین و اجرای قوانین مذکور در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران شکاف بزرگی مشهود است و تا رسیدن به آنچه در اسناد بین‌المللی پذیرفته‌ایم، فاصله وجود دارد.
1. United Nations ESCAP (Economic Social Commission for Asia and the Pacific. Disability at a Glance. Bangkok: ESCAP Publishing; 2012. p.1.
2. Handbook for Parliamentarians on the Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Geneva: United Nations Publishing; 2007. p.1. Available at: https://www.un.org/development/desa/disabilities/ resources/handbook-for-parliamentarians-on-the-convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html.
3. Azarnoosh A. Arabic Dictionary of Contemporary Arabic-Persian Culture. 13th ed. Tehran: Ney Publication; 2011. [Persian]
4. Faraji MA. A Comparative Study of the Rights of the Disabled in the Field of Employment. Tehran: Jangal Publications; 2010. p.13. [Persian]
5. Bani Hashemi SA, Gholamzadeh SH. Education of Exceptional Children. 1st ed. Tehran: Payame Noor University Press; 2009. p.14-15. [Persian]
6. Available at: https://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cid Texte=JORFTEXT000000809647.
7. Moradzadeh Rahmatabadi H. Civil Liability and Compensation. Ph.D. Thesis. Tehran: University of Tehran; 2000. p.250. [Persian]
8. Qari Seyed Fatemi SM. Discourse Transformation: "Rights and Freedoms of the Disabled in the Mirror of Contemporary Human Rights". Bi-Quarterly Journal of Legal Research 2008; 7(13): 188. [Persian]
9. Shafiabadi A. Vocational Rehabilitation of the Disabled. Tehran: Jangal Publications; 2003. p.10.
10. Hashemi SM. Fundamental Rights in the Islamic Republic of Iran. Principles and General Foundations of the System. 1st ed. Tehran: Shahid Beheshti University; 1995. Vol.1 p.72. [Persian]
11. Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD). Art.28. 1989. Available at: https://www.un.org/development/desa/ disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html.
12. Available at: https://www.un.org/millenniumgoals/pdf/(2011_E) %20MDG%20Report%202011_Book%20LR.pdf. Accessed July 10, 2020.
13. Bakhtar SA. The Rights of Persons with Disabilities in Iranian Law. Tehran: Jangal Publications; 2009. p.56. [Persian]
14. Handbook for Parliamentarians on the Convention on the Rights of Persons with Disabilities and its Optional Protocol from exclusion to equality. Geneva: United Nations publishing; 2007. p.1. Available at: https://www.un.org/disabilities/documents/toolaction/ipuhb.pdf.
15. Lotfabadi H. Educational Psychology. 4th ed. Tehran: Samt; 2000. p.353. [Persian]
16. World Health Organization (WHO). Atlas Global Resources for Persons with Intellectual Disabilities. Geneva: World Health Organization Publishing; 2007. p.71. Available at: https://www. google.com/search?client=firefox-b-d&q=World+Health+Organizati on+%28WHO%29.+Atlas+Global+Resources+For+Persons+With+Intellectual+Disabilities%2C+2007. Accessed June 10, 2020.
17. Zames Fleisher D, Zames Fleisher F. The Disability Rights Movement. Philadelphia: Temple University Press; 2001. p.78.
18. Available at: https://en.unesco.org/themes/right-to-education/conv ention-against-discrimination.
19. Zamani SG. Simulation of Therapy and the Right to Health in the Realm of International Human Rights. Research in Law and Politics 2006; 4(19): 25-40. [Persian]
20. Disability and Millennium Development Goals, UN intonations. New York: United Nation Publishing; 2011. p.2. Available at https://www.un.org/disabilities/documents/review_of_disability_and_the_mdgs.pdf. Accessed June 10, 2020.
21. Durkin M. The epidemiology of developmental disabilities in low income countries, Mental Retardation and Developmental. Disabilities Research Reviews 2002; 3(8): 206-211.
