حمایت از حق حیات کودک در مخاصمات مسلحانه از دیدگاه اسلام و اسناد بین‌المللی با نگاهی به کودکان یمن
الموضوعات :مهدی رحمانی 1 , فاطمه پیری امیرحاجیلو 2
1 - استادیار، گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری تخصصی فقه و حقوق جزا، گروه حقوق جزا، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: حق حیات, کودک, مخاصمات مسلحانه, اسلام, اسناد بین‌المللی, یمن,
ملخص المقالة :
حق حیات مهم‌ترین حق طبیعی هر انسانی به ویژه کودك است. این حق پایه و اساس تمام حقوق بشری به شمار می‌رود و هرگونه تعرض به آن نقض صریح و آشکار حقوق بنیادین بشر محسوب می‌گردد. بر اساس آموزه‌های اسلام و تصریح بسیاری از اسناد بین‌المللی، کودک به عنوان یک انسان حق دارد که حیات و زندگانی او تحت هر شرایطی به نحو شایسته‌ای تأمین گردد. امروزه با درگیری‌های مسلحانه‌ای که استکبار جهانی برای دستیابی به منافع اقتصادی و سیاسی خود در برخی کشورها از جمله یمن به راه انداخته‌اند، حقوق مسلم کودکان از جمله حق حیات، حق بهداشت، حق تحصیل آنان، به طور آشکاری تهدید و نقض شده است و هر ساله هزاران کودک یمنی در اثر این درگیری‌ها جان خود را از دست می‌دهند. در پژوهش حاضر که با روش توصیفی ـ تحلیلی و تطبیقی صورت گرفته، ضمن بررسی مبانی حق حیات کودک در اسلام و اسناد بین‌المللی و آثار مخاصمات مسلحانه بر حیات کودکان، حق حیات کودکان یمن مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بیان گردیده است که بر همه افراد جامعه انسانی، نهادهای ملی و بین‌المللی و دولت‌ها لازم است که در حد توان، ساز و کارهای تأمین این حق را فراهم کنند و از بروز خشونت علیه کودکان در مخاصمات مسلحانه جلوگیری کنند. علاوه بر این ضرورت دارد افرادی که حیات کودکان را در مخاصمات مسلحانه به خطر می‌اندازند، به اتهام جرائم جنگی، تعقیب، محاکمه و مجازات شوند.
1. Johari E. Al-Sehhah. Beirut: Darul Elm-e Lelmalayin; 1979.
2. Anis E, Montasar A, Al-Savalehi A, Ahmad M. Al-Mu'jam al-Wasit. Tehran: Daftar-e Nashr-e Farhang-e Eslami; 1993.
3. Gharashi AA. Qamus al-Quran. Tehran: Darul Kotob al-Eslamieh; 1991.
4. Holy Quran. Baqara: 28, 190; Israa: 33; Maaida: 32.
5. The Cairo Declaration on Human Rights in Islam. Articl.1.
6. Universal Declaration of Human Rights. Articl.3, 25.
7. International convenant on Economic, Social and Cultural Rights. Articl.1, 12.
8. European Convention on Human Rights. Articl.2, 15.
9. American Convention on Human Rights. Articl.4.
10. Ebne Manzoor. Lesan al Arab. Beirut: Dar al-Fikr, 1993.
11. Vasety MM. Tajularoos men Javaherulqamoos. Beirut: Dar al-Fikr; 1993.
12. Sheikh Saduq M. Man Lā Yahḍuruhū al-Faqīh. Qom: Daftar-e Entesharat-e Eslami; 1992.
13. Emami H. Civil rights. Tehran: Eslamieh; No Date.
14. Allamah Helli H. Tazkeratul-Foqahaa. Qom: Al al-Bayt; 1998.
15. Covention on the Rights of Child. Article.1, 8, 9, 24.
16. Montazeri HA. Derasat fi Velayat al-Faqih and Fiqh al-Dowlat al-Eslamiyya. Qom: Tafakor; 1988.
17. Ahmadi A. Alasir fi al-Eslam. Qom: Eslami; 1990.
18. Bidar A. Hemayat Hoghoogh al-Ensan esnaa al-Nezaaj al-Mosallamat al-Dowaliyah baynan al-Shariat va al-Ghanon. Beirut: Manshorat al-Halabi al-Hoghooghiyeh; 2009.
19. Kulayni M. Al-Kafi. Tehran: Dar al-Kutub al-Islamiyah; 1987.
20. Tusi M. Tahdhib al-Ahkam. Tehran: Dar al-Kutub al-Islamiyah; 1987.
21. Allamah Helli H. Montaha al-Matlab fi Tahqiq al-Mazhab. Mashhad: Majma' al-Buhuts al-Islamiyah; 1991.
22. Ibn Qudamah AA. Al-Kafi fi Fiqh al-Imam Ahmed Ibn Hanbal. Beirut: Dar al-Kotob al-Ilmiyah; 1994.
23. Tusi M. Al-Mabsout fi Fiqh al-Imamiyah.Tehran: Al-Maktabeh al-Mortazavieh; 2008.
24. Allamah Helli H. Tahrir al-Ahkam. Qom: Institute of Imam Sadeq; 1999.
25. Fakhr al-Mohagheghin. Eizah al-Favayed fi Sharh Moshkelat al-Ghavaed. Qom: Esmaeilian Institute; 1967.
26. Allamah Helli H. Tazkeratul-Foqahaa. Qom: Al al-Bayt; 1993.
27. Kasani A. Badai al-Sanai fi Tarteeb al-Sharaii. Beirut: Dar al-Kotob al-Ilmiyah; 2003.
28. Ibn Jazari M. Ghavnina al-Fiqhiyeh. Beirut: Dar al-Kotob al-Arabi; 1989.
29. Covenant on the Rights of Child in Islam OIC. Introduction, Article 17, 15.
30. Niknami N. Right to Life of the Child in Viewpoint of Islam and International Instruments. Thesis for Degree of Master of Science (MSC). Qom: The University of Qom; 2013. p.237.
31. Rabat Declaration on Child's Issues in the Member States of the Organization of the Islamic Conference. Article.13, 14.
32. Doek J. The International Legal Framework for the protection of children in armed conflict. Disarmament Forum Children and Conflict. Geneva: United Nations Institute for Disarmament Research (UNIDIR); 2011. p.7-12.
33. Geneva Convention relative to the Protection of Civilian Persons in time war. (Forth GC). Article.23, 24, 51, 68.
34. Mosaffa N, Davar Z. The Covenant on the Rights of the Child in Islam from the Perspective of International Humanitarian Law. Tehran: Shahr-e Danesh; 2012.
35. Protocol Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949 and relating to the Protection of Victims of International Armed Conflicts (Protocol I). Article.69, 76, 77.
36. Declaration of the Rights of the Child. Article.4, 8, 9.
37. The Declaration on the Protection of Women and Children in Emergency and Armed Conflict.
38. Mosaffa N. Convention on the Rights of the Child and its Use in Iranian Internal Law. Tehran: University of Tehran; 2004.
39. The World Declaration on the Survival, Protection and Development of Children. 1990. Article.8.
40. The Impact of Violence and Conflict on Yemen and its Children (yemen crisis). Unicef; 2016. Available at: https://www.unicef.org/ spanish/media/files/Yemen-Fragile_to_Failed.pdf.
41. The Report of the Secretary-General on children and armed conflict (A/73/907–S/2019/509). Issued on June 20, 2019.
42. Available at: https://www.unicef.org/mena/press-releases/two-years- world-largest-outbreak-acute-watery-diarrhea-and-cholera-yemen-witnessing/https://www.unicef.org/mena/stories/conflict-yemen-living- hell-children/https://www.unicef.org/emergencies/yemen-crisis/https:// www.unicef.org/stories/amid-catastrophe-yemen-prayer-answered.
