تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی در صنعت نفت
الموضوعات :محد پناهی 1 , نیما رنجی جفرودی 2 , مجید نصیری 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی علی اباد کتول
2 - دانشگاه آزاد اسلامی بندر انزلی
3 - دانشگاه آزاد اسلامی علی اباد کتول
الکلمات المفتاحية: توسعه, کارآفرینی, دلفی, معادلات ساختاری, صنعت نفت.,
ملخص المقالة :
امروزه بسیاری از سازمان‌های بزرگ، کارآفرینی را به عنوان روشی برای کسب مزیت رقابتی در بلندمدت استفاده می‌کنند. اهمیت کارآفرینی در صنایع و حوزه‌های مختلف برای دولت‌ها یکسان نیست و بعضی صنایع مادر مثل صنعت نفت جایگاه ویژه‌ای دارند لذا هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی در صنعت نفت بود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش اجرا، توصیفی- پیمایشی بود که به روش آمیخته اکتشافی انجام شده است. در مرحله کیفی تیم مشارکت‌کننده تحقیق 28 نفر از خبرگان دانشگاهی بودند که به روش قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شدند. در مرحله کمی جامعه آماری، کلیه کارشناسان صنعت نفت به تعداد 3710 نفر بودند که حجم نمونه مطابق جدول كرجسي و مورگان 348 نفر تعیین و براي نمونه گيري از روش تصادفی ساده استفاده شد. برای شناسایی عوامل از روش دلفی و برای تحلیل روابط متغیرها از روش معادلات ساختاری با نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس استفاده شده است. نتایج نشان داد عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی، شامل 27 مولفه در قالب شش بعد (محیطی- نهادی، استراتژی اقیانوس آبی، فرصت، عوامل انسانی، عوامل سازمانی، عوامل مدیریتی) می‌باشند. همچنین تحلیل معادلات ساختاری نشان داد محیطی- نهادی (386/0)، استراتژی اقیانوس آبی (423/0)، فرصت (342/0)، عوامل انسانی (318/0)، عوامل سازمانی (370/0)، عوامل مدیریتی ( 455/0) بر توسعه کارآفرینی در صنعت نفت تاثیر مثبت و معنی‌دار دارند. در نهایت می‌توان گفت ورود کارآفرینی به این صنعت می‌تواند صنعت نفت را از ناکارآمدی کنونی نجات دهد و به سمت حل مشکلاتی همچون تجهیزات نفتی و فروش نفت هدایت نماید.
1- ایمانی، عبدالمجید، سالارزهی، حبیب‌الله و سیدی، فرزانه. شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر نهادینه‌سازی ابعاد اجرایی کارآفرینی سازمانی (مطالعه شرکت کرمان موتورخودروسازی شهرستان بم)، پژوهش‌های مدیریت عمومی، 9 (31): 123-144، 1395.
2- موسوي ميرکلايي، سيدزمان. بررسي رابطه بين سرمايه اجتماعي وکارآفريني سازماني (مطالعه موردي اداره پست استان مازندران)، رهيافتي در مديريت بازرگاني، 1(1):66-83، 1399.
3- شریف‌زاده، فتاح، قربانی‌زاده، وجه‌الله، سید‌نقوی، میرعلی، و حسین‌پوری، مهدی. ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر خط‌مشی‌گذاری در صنعت نفت و گاز از منظر کارآفرینی. فصلنامة مدیریت سازمان‌های دولتی، 5 (3): 133- 145، 1395.
4- حسینی، میرزاحسن و کشاورز، الهام. شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر کارآفرینی سازمانی با هدف ارتقاء عملکرد شرکت با استفاده از تکنیک سلسه مراتبی فازی. مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، ۹ (۳۶) :۲۱۳-۲۴۲، 1397.
5- مطلبی، معصومه.، علیزاده، محمد و نظری فارسانی، محسن. بررسی رابطه متقابل بین کارآفرینی در بخش صنعت، رشد اقتصادی و اشتغال در ایران با استفاده از الگوهای SUR و SVAR. نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 6 (3): 215-240، 1398.
6- دادبخش، شهریار، رنگریز، حسن، شهریاری، سلطانعلی، و موسی‌زاده اورنج، سعید. شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر گرایش سازمان به کارآفرینی با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعه موردی: شرکت خودروسازی پارس). فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(28): 42-60، 1399.
7- زارعی، عظیم و بهبود، رضا. طراحی مدل فرایند کارآفرینی صنعت نفت ایران با رویکرد روش‌شناسی سیستم‌های نرم. ماهنامه علمی اکتشاف و تولید نفت و گاز، 187(1): 61-71، 1399.
8- ملایی، الهه و سلیمانی، مریم. بررسی رابطه بین اخلاق حرفه‌ای با کارآفرینی سازمانی (مطالعه موردی: کارمندان بانک ملی استان اصفهان)، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، حسابداری و حسابرسی پویا، 1397.
9- نیازی، کیهان و عمانی، احمدرضا. شناسایی عامل‌های مؤثر بر توسعه کارآفرینی سازمانی در شرکت‌‌های خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی کشاورزی شهرستان دره‌شهر استان ایلام. راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، 7 (13): 87-96، 1399.
10- شهریاری، شیرین، قاسمی، محمد، و اکاتی، حمید. بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کارآفرینی کارکنان سازمان فنی و حرفه‌ای زابل. همایش بین‌المللی مدیریت و حسابداری ایران. قم- دانشگاه پیام‌نور، 1396.
11- پزشكي، محسن، فتاحي، مجید، احمدي، مسعود، و موسي پورگرجي، محمدعلی. رتبه‌بندي عوامل مؤثر بر توسعه کارآفريني در منطقه ويژه اقتصادي بندر اميرآباد. صنعت حمل و نقل دريايي، 3 (2): 14- 23، 1396.
12- پیران‌نژاد، علی و افخمی اردکانی، مهدی. بررسی عوامل مؤثر بر کارآفرینی در سازمان‌های دولتی (مورد مطالعه: پژوهشگاه صنعت نفت ایران). مدیریت فرهنگ سازمانی، 13 (3): 763- 784، 1394.
13- آذر، عادل و خسروانی، فرزانه. تحقیق در عملیات نرم. انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، تهران، 1398.
14- Zekeri, A., Isaac, I., and Oluwaseun, O. Technology Transfer and Entrepreneurial Development in the Value Chain System of the Nigerian Oil and Gas Industry. The Pacific Journal of Science and Technology, 19(1): 50-62, 2018.
15- Faisal, M., Banwet, D.K., and Shankar, R. Supply chain risk mitigation: modelling the enablers. Business Process Management, 12(4): 535-552, 2006.
