عارضه‌يابي عدم توسعه موفق صنايع دريايي ايران با استفاده از تحليل وضع موجود و مطلوب زنجيره ارزش صنعت
الموضوعات :
سيدامير آقايي ابرندآبادي
1
(مؤسسه سیستم‌های مدیریتی الگومحور سمام)
سيدحسين حسيني
2
(مؤسسه سیستم‌های مدیریتی الگومحور سمام)
محمد سعید سیف
3
(دانشگاه صنعتی شریف)
نويد محمدي
4
(دانشگاه تهران)
الکلمات المفتاحية: تحليل زنجيره ارزش صنايع دريايي صنعت کشتي‌سازي تحليل شکاف زنجيره تامين صنايع دريايي,
ملخص المقالة :
صنايع دريايي ايران به دليل دارا بودن 5800 كيلومتر خطوط ساحلي، دسترسي به درياهاي شمال، جنوب و آبهاي آزاد، پتانسيل لازم براي تبديل شدن به موتور محرک اقتصادي کشور را دارد. هدف اين مقاله بررسي زنجيره ارزش صنايع دريايي کشور به منظور تحليل شکاف وضع فعلي زنجيره صنعت با ايده‌آل جهاني در جهت يافتن گلوگاه‌ها و نقاط ضعف و قوت صنعت است. بدين منظور در ابتدا با مطالعه تطبيقي، تمامي مدل‌ها و چارچوب‌هاي بين المللي موجود در صنايع دريايي بررسي شده و از طريق مصاحبه با خبرگان، زنجيره ارزش بومي صنايع دريايي ترسيم شده‌است. سپس با بررسي شرکت‌هاي موجود در صنعت، نقاط ضعف و قوت و گلوگاه‌هاي ساختاري صنعت شناسايي و به منظور بهبود وضعيت زنجيره ارزش، راهکارهايي ارائه شده است. مبتني بر نتايج بدست آمده، چالش‌هاي ساختاري در فعاليت‌هاي پشتيبان زنجيره صنعت دريايي شامل نبود نظام و ساختار يکپارچه جهت ارائه خدمات ايمني، ضمانت و بيمه، نبود نظام‌هاي شغلي-مهارتي جهت ارتقا مهارت نيروي انساني، فعال نشدن موثر سيستم‌هاي مالي، نبود مديريت موثر در خصوص امور گمرکي و در نهايت نبود ساختارهاي تحقيق و توسعه در صنعت است. در خصوص خلاهاي موجود در فعاليت‌هاي اصلي زنجيره صنعت نيز مي‌توان به ضعف در فعاليت‌هاي نيازسنجي و امکان‌سنجي، نبود وندورليست‌هاي جامع، ضعف در مديريت تامين تجهيزات داخلي و کيفيت نامناسب فعاليت‌هاي مهندسي اشاره کرد. با بررسي صورت گرفته، با ايفاي نقش موثر و حاکميتي دولت، بهره‌گيري از ظرفيت شرکت‌هاي بخش خصوصي و بهره‌گيري از فرصت همکاري‌هاي بين المللي شرايط جهت بهبود وضعيت زنجيره ارزش صنعت فراهم مي‌گردد.
1- خبرگذاری صبا http://www.sabairan.com/fa/news/8112.
2- صفارزاده، محمود، عزيزآبادي, ابراهيم، حميدي، حميد، شهبا، محمدعلي، حمل و نقل دريايي, سازمان بنادر و دريانوردي، تهران، چاپ اول، 1385.
3- اثباتي، حسين و طباطبائيان، سيدحبيب‌الله , تعيين اولويت‌هاي اكتساب فناوري در يك سازمان صنعتي؛ مطالعه موردي شناورهاي كلاس متوسط- لندينگ كرافت, فصلنامه رشد فناوري, تهران، سال يازدهم، شماره42، 1394.
4- وزارت صنايع و معادن، گزارش مطالعات رشته فعاليت‌هاي صنعتي (صنايع دريايي)، طرح تدوين استراتژي توسعه صنعتي كشور، تيرماه ١٣٨٢.
5- سيف، محمدسعيد، گزارش پيش‌نويس سند جامع توسعه دريايي کشور، ستاد توسعه صنايع دانش‌بنيان دريايي، معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، تهران، چاپ اول، 1389.
6- صندوق توسعه صنايع دريايي، بررسي اجمالي وضعيت صنعت ساخت و تعمير کشتي در ايران، صندوق توسعه صنايع دريايي، تهران، چاپ اول، 1393.
7- صفرقلي، اميرحسين، محمدي، اکبر، نجار تبار بيشه، محمد، آمارنامه دريايي ايران سال 1393، ستاد توسعه فناوري و صنايع دانش‌بنيان دريايي، معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، تهران، چاپ اول، 1393.
8- فاطمي امين، سيدرضا، جعفرپور، امير و نظرزاده، محمدجواد و نيازي، سيدمهدي، برنامه راهبردي زنجيره تأمين تجهيزات حمل و نقل، جهاد دانشگاهي دانشگاه شهيد بهشتي، تهران، چاپ اول، 1392.
9- انجمن مهندسي دريايي ايران با مشارکت اعضاي حقوقي انجمن و با حمايت مرکز همکاري‌هاي فناوري و نوآوري رياست جمهوري، صنايع دريايي ايران، انجمن مهندسي دريايي ايران، تهران، چاپ اول، 1392.
10- McCue, Timothy P., The Dynamics of Naval Shipbuilding a Systems Approach to Project Management Assessment, Department of Ocean Engineering, Massachusetts Institute of Technology, 1997.
11- Sung, Anh Nam; Samuel, Naima and Pupipa, Polawat, Competition in the shipbuilding industry, Proceeding of 28th International Conference of the System Dynamics, System Dynamics Society, Seoul, Korea, 2009.
12- Porter M. E, Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance, The Free Press, New York, 1985.
13- Norman, R, and Rairez R, From Value Chain to Value Constellation: Designing Interactive Strategy, HARVARD BUSINESS REVIEW, 1993.
14- Kalafut, Pamela Cohen and Jonathan, Low, The value creation index: quantifying intangible value, Journal of Strategy & Leadership, Vol. 29 Iss: 5, pp.9 – 15, 2000.
15- Cho, Kyu-Kab, Lee, Soo-Hong and Chung, Dong-Soo, An Automatic Process-Planning System for Block Assembly in Shipbuilding, Journal Computer-Aided Design, Butterworth-Heinemann Newton, MA, USA, Volume 45 Issue 12, Pages 1630-1638, 1996.
16- Ckaravastia, andi, and Diawati Lucia, Development Of System Dynamic Model To Diagnose The Logistic Chain Performance Of Shipbuilding Industry In Indonesia, Proceeding of 17th International Conference of The System Dynamics, System Dynamics Society, Wellington, New Zealand, 1999.
17- Seo, Yoonho; Dongmok Sheen and Kim, Taioun, Block assembly planning in shipbuilding using case-based reasoning, Expert Systems with Applications, Volume 32, Issue 1, Pages 245–253, 2007.
18- König, Markus; Beißert, Ulrike; Steinhauer, Dirk and Bargstädt, Hans-joachim; Constraint-based simulation of outfitting processes in shipbuilding and civil engineering, Proceedings of the 6th EUROSIM Congress on Modelling and Simulation, Wien, 2007.
19- Brun , Lukas; Gereffi, Gary; Stokes Shawn & Guinn Andrew, The NSPS Shipbuilding Value Chains, Center on Globalization, Governance & Competitvness, Duke University, 2013.
20- CESA, Community of European Shipyards Associations Report, 2012.
21- Van Coller, J., Maasdorp, G. and Mavundla, K., Durban Maritime Industry:A Value-Chain Analysis, Health and Social Services, Unpublished Report, 2007.
22- UNDP, Is the Private Sector More Efficient? A cautionary tale, UNDP Global Center for Public Service Excellence, Singapore, 2015.
