تحليل تأثير تكنولوژي در كارايي صنايع با رهیافت تحلیل پوششی داده ها
الموضوعات :عزت الله عباسیان 1 , محمدرضا دهقان پور 2 , بابک ده موبد 3
1 - -
2 - -
3 - -
الکلمات المفتاحية: بهره‌وري كل عوامل, سطح تكنولوژي, كارايي فني, كارايي تكنولوژيكي, كارايي مديريتي, كارايي مقياس, DEA,
ملخص المقالة :
روند روزافزون رقابت، ارتقای فني و تكنيكي اقتصاد را به امري اجتناب ناپذير تبديل نموده و بهبود كيفيت و كاهش هزينه را به عنوان شرط بقا در بازار معرفي نموده است. آنچه موجب اين وضعيت مي‌گردد و آنرا سهولت مي‌بخشد تحولات فني، بالا بردن كارايي و بهره‌وري است. از سویی در نظريه‌هاي مربوط به رشد اقتصادي، تكنولوژي جايگاه ويژه‌اي دارد و به سطوح مختلفي با ويژگي‌ها و تأثیرات متفاوتي تقسیم می‌شود. يكي از اين تأثيرات تفاوت كارايي در بين سطوح مختلف تكنولوژي است كه این مقاله در نظر دارد تا کارایی صنایع با فناوری متفاوت را مورد مقايسه قرار دهد. بدين منظور از داده‌هاي مربوط به بنگاه‌های صنعتي با 10 نفر کارکن و بیشتر در ایران كه توسط سرشماري مركز آمار ايران جمع‌آوري گرديده است، استفاده مي‌شود. در این مطالعه کارایی صنایع با تکنولوژی مختلف (صنايع با فناوري برتر، متوسط و پايين) با استفاده از روش ناپارامتریک تحليل پوششی داده‌ها (DEA) مورد سنجش قرار گرفته است. از آنجا كه صنایع با تکنولوژی‌های مختلف از توابع تولید متفاوتی برخوردارند، به منظور تخمين توابع توليد اين صنايع با استفاده از روش اقتصادسنجي پانل ديتا، توابع توليد برآورد مي‌گردند. نتایج نشان مي‌دهد كه كارایی مدیریتی در صنایع با فناوری ساده نسبت به ساير صنايع در سطح نازل‌تري قرار دارد و سطح كارايي فني در صنايع با فناوري برتر در مقايسه با ساير سطوح تكنولوژي پايين‌تر مي‌باشد. اين در حالي است كه صنايع با سطح تكنولوژي متوسط بر اساس كارايي فني، تكنولوژيكي، مديريتي و همچنين صرفه‌هاي ناشي از مقياس از سطح مناسبي برخوردار است.
