ماهیت شعائرالهی؛ مصادیق و هتک آنها بامحوریت آیه 2سوره مائده
الموضوعات :
مهین شهریور
1
(دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه)
محمدعلی ربی پور
2
(دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز)
علیرضا رادبین
3
(دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز)
صدرا علیپور
4
(دانشگاه آزاد اسلامی، ماکو)
الکلمات المفتاحية: شعائر, ماهیت, حرمات, هتک, مصادیق,
ملخص المقالة :
عبارت "شعائر" در قرآن مجید مخصوصا درسوره مائده به صراحت بیان شده است. خداوندبا بیان برخی از مصادیق آیین اسلام، به مسلمانان فرمان داده است که شعائر الاهی را بزرگ شمرده و آن را گرامی دارند، و تکریم و پیروی از شعایر را نشانه تقوای قلبی مؤمنان می داند. شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن یاد می شود.البته مصادیق دیگری نیز برای شعایر اسلام ذکر شده است؛ مانند: نماز، روزه، حج، زکات و اذان و اقامه و ... که نشانی‌از مسلمانی‌افراد است. ومسلمانان‌بر محور آن گرد آمده و ازگمراهی‌و ضلالت مصون می مانند. به همين سبب شـعائر بـه صورت دين و اوامر و نواهي خداوند معنا شده است.
قرآن كريم
نهج البلاغه
ابن منظور، محمدبن مكرم، ( 1416ق.)، لسان العرب، دار احياءالتراثالعربي، بيروت.
استرآبادي، محمدبن علي، (1394ق.)،آيات الاحكام، كتابخانه معراجي، تهران.
جوادی آملی، عبدالله، (1386ش.)، تفسیر تسنیم،دفتر نشر اسراء، قم.
جوادی آملی،عبدالله،(1378ش.)، شریعت در آینه معرفت، اسراء، تهران.
خوئي، سيدابوالقاسم، ( 1417ق.)،التنقيح في شرح العروه الوثقي، موسسه انصاريان،قم.
راغب الاصفهاني، حسين بن محمد،(1416ق.)، المفردات في غريب القران، دارالكاتب العربي،بيروت.
زمخشري، محمودبن عمر، ( 1415ق.)،الكشاف، دارالكتب العلميه،بيروت.
سرهندی مجددی، محمدحسن جان صاحب،( 1996م. )، الاصول الاربعه فی تردید الوهابیه،مکتبه الحقیقه، بی جا.
شاه ولی الله دهلوی، أحمد بن عبد الرحيم، (1426ق. )، حجة الله البالغة، دارالجيل، بيروت.
شهيد اول، محمدبن مكي العالمي، (1400ق.)،القواعد والفوائد، كتابفروشي مفيد، بيتا قم.
شهيد ثاني، زين الدين بن علي العاملي، ( 1380ش.) حاشيه المختصر النافع، دفتر تبليغات اسلامي،قم.
طاهری خرم آبادی، سیدحسن، 1385 ش.) ،تبرک و قبور،موسسه بوستان کتاب، قم.
طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1374ش.)، تفسير الميزان،ترجمه: موسوى همدانی، سیدمحمدباقر، انتشارات جامعه مدرسين، قم.
طباطبايي حكيم، سيدمحسن، (1416ق.)،مستمسك العروه الوثقي، مؤسسه دارالتفسير، قم.
فراهيدي، خليل بن أحمد، (1414ق. )،العين، انتشارات أسوه، قم.
فيروز آبادي، مجدالدين محمدبن يعقوب، ( 1412ق. )،القاموس المحيط، دار احياء التراث العربي، بيروت.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، (١٣٧١ش.)، قاموس قرآن، دار الکتب الاسلامیه. تهران.
مجلسي، محمدباقر،(1403ق.)، بحارالانوار، دار احياء التراث العربي. بيروت.
مکارم شیرازی، ناصر،( 1371ش.)، تفسیر نمونه، درالکتب الاسلامیه، تهران.
مکارم شیرازی، ناصر،( 1387ش. )، عاشورا ريشه ها، انگيزه ها، رويدادها، پيامدها قم.
النراقي، أحمد، (1375ش.)،عوائد الايام، مركز النشر، قم.
رحيمي، مرتضي، «تعظيم و بزرگداشت شعائر الهي »، آموزههاي فقهي، ش2 ،تابستان88.
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 174 ـ 157
ماهیت شعائرالهی؛ مصادیق و هتک آنها بامحوریت آیه 2سوره مائده
مهین شهریور1
محمدعلی ربی پور2
علیرضا رادبین3
صدرا علیپور4
چکيده
عبارت "شعائر" در قرآن مجید مخصوصا درسوره مائده به صراحت بیان شده است. خداوندبا بیان برخی از مصادیق آیین اسلام، به مسلمانان فرمان داده است که شعائر الاهی را بزرگ شمرده و آن را گرامی دارند، و تکریم و پیروی از شعایر را نشانه تقوای قلبی مؤمنان می داند. شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن یاد می شود.البته مصادیق دیگری نیز برای شعایر اسلام ذکر شده است؛ مانند: نماز، روزه، حج، زکات و اذان و اقامه و ... که نشانی‌از مسلمانی‌افراد است. ومسلمانان‌بر محور آن گرد آمده و ازگمراهی‌و ضلالت مصون می مانند. به همين سبب شـعائر بـه صورت دين و اوامر و نواهي خداوند معنا شده است.
واژگان کلیدی
شعائر،ماهیت،حرمات، هتک،مصادیق.
[1] . دانشجوی دکترای گروه علوم قرآن و حدیث، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.
Email: mahin.shahrivar@yahoo.com
[2] . استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: rabbipoor@gmail.com
[3] . استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
Email: radbin 14@ gmail.com
[4] . استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد ماکو، دانشگاه آزاد اسلامی، ماکو، ایران.
Email: Dr.sadralipour@gmail.com
تاریخ دریافت: 20/8/1399 پذیرش نهایی: 13/10/1399
