بررسی تطبیقی اهداف مجازاتها در باور و اعتقادات حقوق عرفی و آموزههای اسلامی
الموضوعات :امیر وطنی 1 , امیرحسن نیازپور 2 , فرزاد عسکری 3
1 - دانشگاه خوارزمی
2 - دانشگاه شهید بهشتی
3 - داشگاه خوارزمی
الکلمات المفتاحية: مجازات, اهداف مجازات, حقوق عرفی, حقوق اسلام,
ملخص المقالة :
به طور کلی هدف از مجازات در حقوق کیفری ارعاب مجرم،سزا دادن،اصلاح،ناتوان سازی وی،عدالت ترمیمی و رضایت مجنی علیه می باشد.در این پژوهش با استناد به آیات قرآن کریم،روایات و احادیث اثبات نمودیم که هدف اسلام از کیفر مجرمین،چیزی جز اهداف فوق الذکر نمی باشد،با این تفاوت که اهداف اسلام از مجازات عامتر و وسیع تر از اهداف حقوق عرفی است.اسلام علاوه بر اهداف دنیوی که منطبق با اهداف حقوق عرفی یا کیفری نوین می باشد،اهداف دیگر بعنوان اهداف اخروی نیز دارد که همان سعادت بشر در آخرت است.لذا باتوجه به اینکه خداوند در کلام خود مصلحت جامعه و مردم را درنظر دارد،در احکام وی نیز منفعت و مصلحت دنیوی و اخروی مردم مورد توجه قرار گرفته است. پس اگر زمانی در مجازاتی منفعتی وجود داشت ، ولی در زمان و مکان خاص آن منفعت به زیان تبدیل شود و اجرای آن به مصلحت نباشد،دیگر نمی تواند مقصود پروردگار باشد و این در حالی است که واقعاً اثبات شود مجازاتی،اهداف مورد نظر خداوند را از دست داده باشد.باتوجه به اینکه اهداف دنیوی از اجرای مجازات مجرمین از دیدگاه شرع و اسلام در اکثر موارد با اهداف عرفی و حقوق کیفری منطبق است،و در جهت سعادت دنیوی بشر به جز سعادت اخروی نیز می باشد،لذا تا زمانی آن مجازات قابل اجرا است که در آن منفعت وجود داشته باشد و اگر زمانی آن منفعت به مفسده تبدیل شود یا موجب وهن در دین اسلام گردد و اهداف فوق را در پی نداشته باشد،دیگر نمی تواند موردنظر خداوند باشد،در غیر این صورت با عدالت خداوند سازگاری ندارد.
قرآن کریم
اردبیلی، محمدعلی، ۱۳۹۳، حقوق جزای عمومی، جلد شوم، چاپ چهارم، تهران،میزان.
استفانی، گاستون، ۱۳۸۳، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، ترجمه دادبان، حسن ،چاپ دوم ،تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
آنسل ،مارک، ۱۳۹۱، دفاع اجتماعی، ترجمه آشوری، محمد و نجفی ابرندآبادی ،علی حسین، چاپ چهارم، تهران، گنج دانش.
بروکس،تام، ۱۳۹۵ ،مجازات، ترجمه کاظم نظری، محمدعلی، چاپ اول، تهران ،میزان.
بکاریا، سزار،۱۳۸۰، رساله جرایم و مجازاتها، ترجمه اردبیلی، محمد علی، چاپ چهارم ،تهران
پرادل، ژان، ۱۳۸۱ ،تاریخ اندیشه های کیفری ،ترجمه نجفی ابرندآبادی ،علی حسین، چاپ اول، تهران ،سمت.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ۱۳۸۶، ترمینولوژی حقوق ،چاپ هجدهم، تهران، گنج دانش.
حرعاملی، محمدبن حسن، ۱۴۱۴ ه ق، وسایل الشیعه، جلد ۲۸، چاپ دوم ،قم،مهر.
حسینی، سید محمد، ۱۳۹۳، سیاست جنایی در اسلام و در جمهوری اسلامی ایران، چاپ سوم ،تهران ،سمت.
زیدان، عبدالکریم ،۱۳۹۴، قصاص و دیات در دین اسلام ،ترجمه نبی پور، محمد و ایزدی فرد ،علی اکبر ،چاپ اول، تهران، مجد.
سبزواری نژاد، حجت ،۱۳۹۴ ،حقوق جزای عمومی، جلد سوم، چاپ دوم، تهران ،جنگل.
شهید ثانی ،زین الدین بن علی، ۱۴۱۳، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام ،جلد دوم ،چاپ اول، قم، موسسه معارف اسلامی.
صانعی، پرویز، ۱۳۸۲، حقوق جزای عمومی، چاپ اول، تهران ،طرح نو.
صدوق، محمد بن علی، ۱۳۶۸ ،من لایحضر الفقیه، جلد پنجم، ترجمه غفاری ،علی اکبر، چاپ اول، تهران، تا بش.
علیآبادی، عبدالحسین، ۱۳۸۵، حقوق جنایی، جلد دوم ،چاپ دوم ،تهران ،فردوسی.
عوده ،عبدالقادر، ۱۳۹۰، مجازات مبانی و اقسام آن، جلد دوم، ترجمه فرهودی نیا، حسن، چاپ اول ،تهران، یاد آوران.
فیض، علیرضا ،۱۳۸۵، مقارنه و تطبیق در حقوق جزای اسلام، چاپ هفتم، تهران، سازمان چاپ و انتشارات.
قیاسی، جلال الدین و دیگران، ۱۳۸۸، مطالعه تطبیقی حقوق جزای عمومی، جلد دوم، چاپ اول، قم ،پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
محمدی، حمید ،۱۳۷۵، ضبط ،مصادره و استرداد اموال، چاپ اول، تهران، گنج دانش.
معین،محمد، ۱۳۸۷ فرهنگ فارسی (معین )چاپ اول، تهران ،فرهنگ نما.
مقداد، سیوری،فاضل، ۱۳۹۱، کنزالعرفان فی فقه القرآن ۲، ترجمه و شرح زراعت، عباس، چاپ اول ،کاشان، انشای حقوقی.
موسوی خوئی، سید ابوالقاسم، ۱۴۲۸ ه ق، تکمله المنهاج، جلد ۴۱، چاپ دوم ،انتشارات امام الخوئی.
نجفی، محمدحسن، ۱۳۹۲ ،جواهرالکلام ،بخش دیات،شرح و ترجمه نایب زاده، اکبر ،چاپ اول، تهران، خرسندی.
نوربها، رضا، ۱۳۸۶، زمینه حقوق جزای عمومی، چاپ بیستم، تهران ،گنج دانش.
و لایی، عیسی،۱۳۹۱، جرایم و مجازاتها در اسلام، چاپ اول، تهران، مجد.
ولیدی، محمد صالح، ۱۳۷۵، حقوق جزای عمومی، جلد چهارم ،چاپ دوم ،تهران، دفتر نشر داد. Bryan A. Garner ,2004, Black's Law Dictionary, 8th Edition ,United States of America, Thomson West.
Elizabeth a. Martin , 2011, Oxford dictionary of law, 7th edition, Britain, Oxford University press.
Leslie.sebba,2008,Punishment of criminal sensylopedia of violence,peace and conflict second edition,united statees of America,academic press.