نقش قوه قضائیه در پیشگیری اجتماعی از جرم مبتنی بر الگوی ایرانی، اسلامی ناظر به آموزش
الموضوعات :انور خیرآبادی 1 , جواد نیک‌نژاد 2 , محمد بارانی 3 , مهدی اسماعیلی 4
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، آمل
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر
3 - دانشگاه علوم انتظامی، تهران
4 - جزا و جرم‌شناسی واحد قائمشهر
الکلمات المفتاحية: جرم, پیشگیری, پیشگیری اجتماعی, قوه قضائیه, الگوی اسلامی,
ملخص المقالة :
در خصوص موضوع پیشگیری از وقوع جرم در اصل 8 قانون اساسی با توجه به موضوع امر به معروف و نهی از منکر وظیفه ی همگانی و حاکمیتی تعریف شده ولیکن گروهی که پدیده ی مجرمانه را موضوعی انسانی و اجتماعی می دانند که ممکن است در هر جامعه دینی هم بروز و ظهور کند و پیشگیری از جرم را نیازمند استفاده از دستاوردها و آموزش های علمی، عملی میدانند و با این پیش فرض که لزوم اجرای قوانین کیفری که در اصل 4 قانون اساسی هم به آن اشاره شده به این نتیجه می رسند که براساس بند 5 اصل 165 قانون اساسی اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمان را از وظایف قوه قضائیه می دانند». شاید به دلیل برخورد غیر علمی با این مقوله ی سهم موضوع پیشگیری از وقوع جرم در قوه قضائیه امری ذهنی و تشریفاتی بوده و در نتیجه طیف عظیمی از نخبگان، حقوقدانان و جرم‌شناسان و جامعه‌شناسان جرأت نقد و ورود به این موضوع را نداشتند و این موضوع ناخودآگاه منجر شد که قوه قضائیه خود در سیطره ی مجرمین قرار بگیرد و نفوذ عوامل قدرت و ثروت باعث ایجاد بحران ساختاری در مواجه با مجرمین گردید ولیکن با طلوع افق های نوین و سکان داری قاضی‌القضات جدید و تغییرات بنیادین و مبارزه با مجرمین یقه‌سفید و دانه‌درشت بار دیگر این امید در افکار جامعه زنده شد که قوه قضائیه پرچمدار مبارزه با جرم و پدیده ی مجرمانه و بلکه مهمتر از آن پیش قراول پیشگیری از جرم باشد در این مقاله ضمن توجه به مقررات قانونی که تکلیف قوه قضائیه را در ارتباط با پیشگیری از جرم مشخص کرده در پی آنیم که دیدگاه‌های نوین و جدید قوه قضائیه را اعم از آموزشهای تخصصی و همگانی و طرح هر مسجدی حقوقدان و سازمان‌ها و مراجع زیر مجموعه ی این قوه را که نقش اساسی و گسترده در پیشگیری اجتماعی با رعایت الگوی ایرانی ـ اسلامی از جرم دارند مورد بررسی قرار دهیم و به عبارت دیگر سعی می کنیم فارغ از دیدگاه پیشگیری کیفری از دیدگاه پیشگیری وضعی از وقوع جرم در قوه قضائیه بپردازیم و بررسی عوامل اقتصادی، علمی، فرهنگی و اجتماعی را در وقوع جرم به دیگر صاحب نظران موکول کنیم.
توران، توسلی‌زاده.(1392). پیشگیری از جرائم اقتصادی. چاپ اول. تهران. انتشارات جنگل.
بیات، بهرام و شراقی‌پور، جعفر و عبدی، نرگس.(1387). پیشگیری از جرم با تکیه بر رویکرد اجتماع محور. تهران. چاپ اداره تبلیغات نیروی انتظامی ج.ا.
مهدوی، محمود.(1390). پیشگیری از جرم (پیشگیری رشد مدار). تهران. انتشارات سمت.
خواجه نوری، نسترن.(1387). نقش رسانه در پیشگیری از جرم. فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم سال سوم شماره 6.
محمدنسل، غلامرضا.( 1387). نقش پلیس در پیشگیری از جرم، اولین همایش پیشگیری از وقوع جرم.
معظمی، شهلا، جرم سازمان یافته و راهکارهای جهانی مقابله با آن، انتشارات دادگستری، 1384.
گس ریمول، تحول سیاست پیشگیری از بزهکاری در فرانسه در پرتو تصویب‌نامه قانون 17 ژوئیه 2002، ترجمه شهرام ابراهیمی، مجله حقوقی دادگستری شماره 48.
محمودی جانکی، فیروز.(1386). مفهوم آزادی نسبت آن با جرم انگاری، موسسه تحقیقات علوم جنایی و جزایی، شماره 1.
انصاری، ولی‌الله.(1391). کشف علمی جرائم، تهران، انتشارات سمت.
نوبخت، یوسف.(1386).اندیشه‌های قضایی، قم، انتشارات حقوق اسلامی قم.
عباسی، اصغر.(1395). حقوق کیفری اقتصادی پولشویی، تهران، نشر میزان.
حاجی‌تبار ، فیروز جایی، حسن.(1392). آیین دادرسی کیفری کاربردی، تهران، نشر میزان.
---------------.(1391). بزه‌شناسی افتراقی، تهران، انتشارات جنگل.
نیازپور، امیرحسین.(1392). توافقی شدن آیین دادرسی کیفری، تهران، انتشارات میزان.
الله‌وردی میگونی، فرهاد.(1393). حقوقی‌سازی یافته‌های جرم‌شناسانه در مجله تحقیقات حقوقی، بزهکاری به عادت از علت شناسایی تا پیشگیری ـ سال 87، ترجمه دانشنامه پیشگیری از جرم و بزه‌دیده‌شناسی انتشارات میزان.
فرجیها، محمد؛ الله‌وردی، فرهاد.(1393). رویکرد جرم‌شناسی فرهنگی به تغییر الگوی مصرف مواد مخدر در میان جوانان، آموزه‌های حقوق کیفری دوره جدید بهار و تابستان 1393 شماره 7.
ابراهیمی، شهرام.(1387). پیشگیری از جرم در چالش بالوارین حقوق بشر، رساله دکتری، حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق.
محمد نسل، غلامرضا.( 1393). کلیات پیشگیری از جرم، تهران، چاپ میزان.
هاشمی، سیدمحمد.(1386). حقوق اساسی جمهوری اسلامی، جلد 2، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
راسخ، محمد.( 1395). مطالعه تطبیقی آموزش عمومی حقوق، تهران، پژوهشگاه قوه قضائیه.
ACHILT (S.M)(1987). "LA VIE URBAIN ET LEDIVORCE A TEHRERAN", THESE, TOULOUSE.
AYAT (M)(1979), "L" HOMOSEXUALITE MASCULINE THESE, TOULOUSE-U-S-S.
CHAZAL (J)(1980), "ASPECTS NOUVEAUX DELADELINOUANCE BES MINEURS EN FRANCE".
DECREFF,(1957). "SOCIETEINTERNATIONNALE DE CRIMINOLOGLE"
EMAMI (M),(1977). "LAJUSTISE CRIMINALITE DANS L IRAN ANTIQUE" THESE DAIX-MARSEILIE.
FERRI (E)(1905), LA SOCIOLOGIE CRIMINELIE" ALCAN, PARIS.
HEUYER (G)(1976), INTRODUCTION A LA PSYCHIATRIE INFANTTLE P-U-F.
LAGOCHE (1947), "LE PSYCHOLOGIE ET LE CRIMINEL" P-U-F TOME 11.
LEAUTE (J)(1972); "CRIMINOLOGIE ET SCIENCE PENITENTIAIRER" PARIS, P-U-F.
MAZLOUMAN (R); "LECRIMED" HONNEUR", REV. CRIM. POLI
85 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 98 - 85
نقش قوه قضائیه در پیشگیری اجتماعی از جرم مبتنی بر الگوی ایرانی، اسلامی ناظر به آموزش
انور خیرآبادی 1
جواد نیک‌نژاد 2
محمد بارانی 3
مهدی اسماعیلی 4
چکیده
در خصوص موضوع پیشگیری از وقوع جرم در اصل 8 قانون اساسی با توجه به موضوع امر به معروف و نهی از منکر وظیفهی همگانی و حاکمیتی تعریف شده ولیکن گروهی که پدیدهی مجرمانه را موضوعی انسانی و اجتماعی میدانند که ممکن است در هر جامعه دینی هم بروز و ظهور کند و پیشگیری از جرم را نیازمند استفاده از دستاوردها و آموزشهای علمی، عملی میدانند و با این پیش فرض که لزوم اجرای قوانین کیفری که در اصل 4 قانون اساسی هم به آن اشاره شده به این نتیجه میرسند که براساس بند 5 اصل 165 قانون اساسی اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمان را از وظایف قوه قضائیه میدانند». شاید به دلیل برخورد غیر علمی با این مقولهی سهم موضوع پیشگیری از وقوع جرم در قوه قضائیه امری ذهنی و تشریفاتی بوده و در نتیجه طیف عظیمی از نخبگان، حقوقدانان و جرم‌شناسان و جامعه‌شناسان جرأت نقد و ورود به این موضوع را نداشتند و این موضوع ناخودآگاه منجر شد که قوه قضائیه خود در سیطرهی مجرمین قرار بگیرد و نفوذ عوامل قدرت و ثروت باعث ایجاد بحران ساختاری در مواجه با مجرمین گردید ولیکن با طلوع افقهای نوین و سکان داری قاضی‌القضات جدید و تغییرات بنیادین و مبارزه با مجرمین یقه‌سفید و دانه‌درشت بار دیگر این امید در افکار جامعه زنده شد که قوه قضائیه پرچمدار مبارزه با جرم و پدیدهی مجرمانه و بلکه مهمتر از آن پیش قراول پیشگیری از جرم باشد در این مقاله ضمن توجه به مقررات قانونی که تکلیف قوه قضائیه را در ارتباط با پیشگیری از جرم مشخص کرده در پی آنیم که دیدگاه‌های نوین و جدید قوه قضائیه را اعم از آموزشهای تخصصی و همگانی و طرح هر مسجدی حقوقدان و سازمان‌ها و مراجع زیر مجموعهی این قوه را که نقش اساسی و گسترده در پیشگیری اجتماعی با رعایت الگوی ایرانی ـ اسلامی از جرم دارند مورد بررسی قرار دهیم و به عبارت دیگر سعی میکنیم فارغ از دیدگاه پیشگیری کیفری از دیدگاه پیشگیری وضعی از وقوع جرم در قوه قضائیه بپردازیم و بررسی عوامل اقتصادی، علمی، فرهنگی و اجتماعی را در وقوع جرم به دیگر صاحب نظران موکول کنیم.
واژگان كليدي
جرم، پیشگیری، پیشگیری اجتماعی، قوه قضائیه، الگوی اسلامی.
[1] . دانشجوی دکتری تخصصی حقوق جزا وجرم‌شناسی گروه حقوق واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران. Email: anvar.kh2013@gmail.com
[2] . استادیار، گروه حقوق واحد قائمشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: j.niknejad@yahoo.com
[3] . استادیارگروه حقوق جزا و جرم‌شناسی،دانشگاه علوم انتظامی، تهران، ایران.
Email: f2rzad@yahoo.com
[4] . استاد یار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی واحد قائمشهر، قائمشهر، ایران.
Email: Dresmaeli@yahoo.com
تاریخ دریافت: 5/6/1399 پذیرش نهایی: 20/8/1399
