شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد و تأثیر سنجه ها و موازین بین المللی
الموضوعات :حمید رحیمی 1 , صابر نیاورانی 2 , محمد جلالی 3 , اسدالله یاوری 4
1 - آزد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
2 - دانشگاه آزد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
3 - بهشتی
4 - دانشگاه شهید بهشتی
الکلمات المفتاحية: شاخصههای شفافیت و مبارزه با فساد, موازین بین‌المللی, بانک جهانی, سازمان شفافیت بین الملل.,
ملخص المقالة :
شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد بعنوان راهکاری برای مقابله با فسادهای موجود در طبقات دولتی و حاکمیتی پیشنهاد شدهاند و دارای دسته بندیهای مختلفی از منابع گوناگون هستند. فساد در پیشبرد اهداف و توسعه ی کشورها موانع بزرگی ایجاد کرده است. با وجود تلاش های مؤثر در زمینه ی تدوین شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد به نظر میرسد پاسخ های رضایت بخشی در قبال این مسئله وجود ندارد و بسیاری از کشورهای درحالتوسعه، همچنان از فساد در تمامی سطوح رنج میبرند. مهمترین تقسیم بندی شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد به دو شکل نظرسنجی و ارزیابی مطرح شده اند که شاخصههای مبتنی بر نظرسنجی سازمان شفافیت بینالملل در قالب ادراک فساد هستند و شاخص های مبتنی بر کارشناسی بر اساس گزارش هستند. شیوه های مبارزه با فاسد با توجه به بروز شدن فساد نیازمند بروزرسانی هستند. رویکرد بانک جهانی دارای معیار جامعی برای سنجش شفافیت و میزان ارتباط آن با مقولهی فساد است. یکی از راهکارهای اساسـی مبـارزه با فساد، محدود ساختن فعالیتهای اقـتصـادی دولـت و تشـویق بخـش خصوصـی بـه مشـارکت در فعالیتهای اقـتصادی اسـت. در حوزه بودجه بندی، خط مشی گـذاری و تنظیم رویهها، براثربخشی استفاده از منابع و کـاهش فـساد و اتلاف منـابع تـأثیر شـایان تـوجهی دارد. بروز بودن دادهها، ایدهها و چشم اندازهای نهادهای مالی مسیر تازهای از شفافیت سازمانی را فرا روی آنها قرار می دهد و نویدبخش کاهش فساد و بهبود عملکرد آنهاست. فقدان معیاری جامع برای سنجش فساد، چارچوب تحلیلی نامناسب، شناسایی نامناسب اهداف و عدم توجه کافی به منابع قانونی و موازین بین المللی و توجه به مسائل سیاسی جزو محدودیتها و عوامل تاثیرگذار بر عدم توفیق در مسیر مبارزه با فساد است.
عادل، آذر؛ مریم، امیرخانی ،«سیاهچالههای بودجه در نظام بودجهریزی ایران»، مجله مدیریت دولتی
(دانشگاه تهران)، شماره 4، 1395، 257.
مقیمی، محمد؛ علی اصغر، پور عزت، حسن، دانایی فرد؛ حیدر، احمدی، «طراحی و تبیین مدل بودجهبندی بر اساس شاخصهای حکمرانی خوب در ایران»، مجله مدیریت دولتی (دانشگاه تهران) 4، 1395، 647.
قضاوی، حسین ،«نگاهی به شاخصههای سنجش مبارزه با فساد»، مجله اقتصادی سال پنجم شماره های 51 و 25، 1383.
Ades, A. & R. Di Tella, “National Champions and Corruption: Some Unpleasant Interventionist Arithmetic”, The Economic Journal, CVII, 1023-1042. 1997.
David, Cabedo, “Improving and measuring transparency in NGOs: A disclosure index for activities and projects”, Nonprofit Leadership and management, 33, 2017, 331.
Davis, K. E., & Kingsbury, B. “Indicators as interventions: pitfalls and prospects in supporting development initiatives” (pp. 1–55). Rockefeller Foundation. 2011.
Fisman, R. & R. Gatti, “Decentralization and Corruption: Cross-Country and Cross-State Evidence” Unpublished Manuscript, World Bank, Washington D.C. .9991
IDS. “An Upside-down View of Governance. Brighton”, UK: Institute for Development Studies. 2010.
Lambsdorff, J. G. “The Institutional Economics of Corruption and Reform”. Cambridge University Press. 2007.
Nieves, Zangia, “Land Corruption Topic Guide”, Third edition, 2018,12.
OECD. “OECD Glossary of Statistical Terms”. OECD Publishing. 2008.
Theodore, Kahn, “Digital Technologies for Transparency in Public Investment: New Tools to Empower Citizens and Governments”, First Edition, 2018,14.
United Nations. “United Nations Handbook on Practical Anti-Corruption Measures for Prosecutors and Investigators”. United Nations. 2004.
World Bank. “Strengthening World Bank Group Engagement on Governance and Anticorruption”. Washington, DC: World Bank. 2007.
Alesina, A. and B. Weder, “Do Corrupt Governments receive less Foreign Aid?” American Economic Association. 2002.
Cooray, Arusha, “Transparency Pays? Evaluating the Effects of the Freedom of Information Laws on Perceived Government Corruption”, journal Of Development Studies , 53, 2017, 118.
Glaeser, E., La Porta, F. Lopez-de Silanes and A. Shleifer, “Do Institutions Cause Growth?”, Journal of Economic Growth, V9(I3): PP271-303. 2004.
Grimmeli, khuijsen, “Do Freedom of Information laws increase transparency of government? A replication of a field experiment”, journal of Behavioral Public Administration, 2, 2018, 10.
Johnson, Simon & James A. Robinson. “The Colonial Origins of Comparative Development: An Empirical Investigation.” The American Economic Review 91(5):1369-1401. 2001.
Lambsdorff, J.G., “Background Paper to the 2004 Corruption Perceptions Index”, Framework Document, Transparency International and the University of Passau. 2004.
La Porta, R., F. Lopez-De-Silanes, A. Shleifer and R.W. Vishny, “Trust in Large Organisations.” The American Economic Review, Papers and Proceedings, CXXXVII (2), 333-.8 .7991
McArthur, John W., & Sachs, Jeffrey D. “Institutions and Geography: Comment on Acemoglu, Johnson and Robinson” NBER Working Paper No. 8114, February 2.100
Mallick, Sushanta, “Does Institutional Linkage of Bank-MFI Foster Inclusive Financial Development Even in the Presence of MFI Frauds?”, scottish Journal Of Political Economy , 64, 2017, .482
Mauro, P. “Corruption and Growth”, Quarterly Journal of Economics, CX, 681–712. 1995.
Rijckeghem, C. Van & Weder, B. “Corruption and the Rate of Temptation: Do Low Wages in the Civil Service Cause Corruption?”, International Monetary Fund Working Paper, 97/73. 1997.
Svensson, J. and R. Reinikka, “Survey Techniques to Measure and Explain Corruption,” World Bank Policy Research, working paper No 3071. 2003.
Transparency International (b). “Corruption Perception Index 2012”: Short Methodology Note. Available at: http://www.transparency.org/files/content/pressrelease/2012_CPIUpdatedMethodology_E MBARGO_EN.pdf. 2012.
WGI, “Worldwilde Governance Indicators”. Frequently Asked Questions. Availabe at: http://info.worldbank.org/governance/wgi/faq.htm. 2013.
261 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 288 - 261
شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد و تأثیر سنجه ها
و موازین بین المللی
حمید رحیمی 1
صابر نیاورانی 2
محمد جلالی 3
اسدالله یاوری 4
چکیده
شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد بعنوان راهکاری برای مقابله با فسادهای موجود در طبقات دولتی و حاکمیتی پیشنهاد شدهاند و دارای دسته بندیهای مختلفی از منابع گوناگون هستند. فساد در پیشبرد اهداف و توسعه ی کشورها موانع بزرگی ایجاد کرده است. با وجود تلاش های مؤثر در زمینه ی تدوین شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد به نظر میرسد پاسخ های رضایت بخشی در قبال این مسئله وجود ندارد و بسیاری از کشورهای درحالتوسعه، همچنان از فساد در تمامی سطوح رنج میبرند.
مهمترین تقسیم بندی شاخصه های شفافیت و مبارزه با فساد به دو شکل نظرسنجی و ارزیابی مطرح شده اند که شاخصههای مبتنی بر نظرسنجی سازمان شفافیت بینالملل در قالب ادراک فساد هستند و شاخص های مبتنی بر کارشناسی بر اساس گزارش هستند.
شیوه های مبارزه با فاسد با توجه به بروز شدن فساد نیازمند بروزرسانی هستند. رویکرد بانک جهانی دارای معیار جامعی برای سنجش شفافیت و میزان ارتباط آن با مقولهی فساد است. یکی از راهکارهای اساسـی مبـارزه با فساد، محدود ساختن فعالیتهای اقـتصـادی دولـت و تشـویق بخـش خصوصـی بـه مشـارکت در فعالیتهای اقـتصادی اسـت. در حوزه بودجه بندی، خط مشی گـذاری و تنظیم رویهها، براثربخشی استفاده از منابع و کـاهش فـساد و اتلاف منـابع تـأثیر شـایان تـوجهی دارد. بروز بودن دادهها، ایدهها و چشم اندازهای نهادهای مالی مسیر تازهای از شفافیت سازمانی را فرا روی آنها قرار می دهد و نویدبخش کاهش فساد و بهبود عملکرد آنهاست. فقدان معیاری جامع برای سنجش فساد، چارچوب تحلیلی نامناسب، شناسایی نامناسب اهداف و عدم توجه کافی به منابع قانونی و موازین بین المللی و توجه به مسائل سیاسی جزو محدودیتها و عوامل تاثیرگذار بر عدم توفیق در مسیر مبارزه با فساد است.
واژگان کلیدی
شاخصههای شفافیت و مبارزه با فساد، موازین بین‌المللی، بانک جهانی، سازمان شفافیت بین الملل.
[1] . دانشجوی دوره دکتری تخصصی حقوق عمومی، گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
Email: hamid.rahimi@srbiau.ac.ir
[2] . استادیار، گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول). Email: sabberniavarani@gmail.com
[3] . دانشیار، گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
Email: mdjalali@gmail.com
[4] . دانشیار، گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
Email: yavariamir@hotmail.com
