ارزیابی تاثیر سطح افشای مسئولیت پذیری اجتماعی بر عملکرد مالی بانک ها با تاکید بر اخلاقیات
الموضوعات :محمد سعادت نیا 1 , فرهاد دهدار 2 , محمدرضا عبدلی 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود
الکلمات المفتاحية: ارزیابی, مسئولیت¬, پذیری اجتماعی, عملکرد مالی,
ملخص المقالة :
مسئولیت اجتماعی شرکت تعهدی فراتر از الزمات قانونی و اقتصادی است که در آن، شرکت مسائل اخلاقی و مشارکت در توسعه اقتصادی را ضمن بهبود کیفیت نیروی کار، در مقیاسی وسیع تر یعنی جامعه مورد توجه قرار می دهد و فرآیند تجاری خود را به گونه ای مدیریت می کندکه اثرات مثبتی در جامعه به همراه داشته باشد.بانک ها با پیامدهای اجتماعی و محیطی سرمایه‌گذاری یکی از حساسترین بنگاه های اقتصادی در رابطه با مسئولیت پذیری اجتماعی است که به دنبال جنبش بانکداری اخلاقی درجهت توسعه اجتماعی واقتصادی در یک جامعه می باشد. بر این اساس هدف از این پژوهش ارزیابی تاثیر سطح افشای مسئولیت پذیری اجتماعی بر عملکرد مالی بانک ها است. در راستای هدف پژوهش، داده های 10 بانک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 1390 تا 1397، با استفاده از نرم افزار Eviews تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که سطح افشای مسئولیت پذیری اجتماعی بانک ها تاثیر مثبت و معناداری بر حاشیه سود قبل از کسر بهره و مالیات و استهلاک (EBITDA) دارد، همچنین سطح افشای مسئولیت پذیری اجتماعی بانک ها تاثیر منفی و معناداری بر نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام(MTB) دارد. این نتایج لزوم توجه بانک مرکزی برای ایجاد استانداردهای مدون و الزام به گزارشگری یکپارچه برای افشای مسئولیت پذیری اجتماعی در بانک ها را مطرح می سازد.
احمدی نیاسانی،آسیه،رستمی،شعیب،صبوری،مریم.(1394). بررسی رابطه بین شاخص¬های مسئولیت-پذیری اجتماعی شرکت¬ها و اجزای عملکرد مالی؛ شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. ماهنامه پژوهش¬های مدیریت و حسابداری. 14. 42-25
امیرحسینی, زهرا, قبادی, معصومه. (1395). گزارشگری مسئولیت اجتماعی،عملکرد مالی و مالکیت نهادی. حسابداری مدیریت,9(28), 55-66.
بادآور نهندی, یونس, برادران حسن زاده, رسول, جلالی فر, ژیلا. (1393). بررسی ارتباط بین مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت بهره‌وری, 8(1(28) بهار), 139-164.
بیابانی, سروش, گرکز, منصور. (1393). بررسی رابطه بین حضور مدیران زن در هیئت مدیره با عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت. 3(12)، 63-74.
بهار مقدم مهدی، صادقی زین العابدین، صفرزاده ساره. (1392). بررسی رابطه ی مکانیزم های حاکمیت شرکتی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت ها. فصلنامه حسابداری مالی. ۵ (۲۰) ،۹۰-۱۰۷
پال هرسي و كنت بلانچارد، مديريت رفتار سازماني كاربرد منابع انساني، ترجمه علي علاقه بند، تهران: اميركبير، 1371
جبارزاده کنگر لویی, سعید, فاتحی, سمیه, متوسل, مرتضی. (1395). ایدئولوژی‌های اخلاقی، مسئولیتپذیری اجتماعی و عدم تقارن اطلاعاتی در شرکتها. پژوهشهای حسابداری مالی وحسابرسی8(31)، 22-40.
حاجیها, زهره, سرفراز, بهمن. (1393). بررسی رابطه بین مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتها و هزینه حقوق صاحبان سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش های تجربی حسابداری. 4(2)، 105-123.
حساس یگانه یحیی، برزگر قدر ت اله. (1392). ارائه ی مؤلفه ها و شاخص های بُعد اجتماعی مسؤولیت شرکت ها و وضعیت موجود آن در ایران. مطالعات توسعه اجتماعي -فرهنگي. ۲ (۱) ، ۲۰۹-۲۳۴
حیدری کرد زنگنه غلامرضا، نوروش ایرج، جعفری محمد حسن. (1396). مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی در شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله اقتصادي (دوماهنامه بررسي مسائل و سياستهاي اقتصادي). ۱۷ (۳ و ۴)، ۵۳-۷۸
دیانتی دیلمی, زهرا, خداکرمی, الهام. (1396). تأثیر انتشار اخبار زیست محیطی روی قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش سرمایه‌گذاری, 6(23), 189-212.
صنوبر, ناصر, خلیلی, مجید, ثقفیان, حامد. (1390). بررسی رابطه ی بین مسئولیت پذیری اجتماعی با عملکرد مالی شرکت ها. کاوشهای مدیریت بازرگانی. 2(4)، 28-52.
عرب صالحی, مهدی, صادقی, غزل, معین الدین, محمود. (1392). رابطه مسئولیت اجتماعی با عملکرد مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش های تجربی حسابداری. 3(1)، 1-20.
طالب نیا, قدرت اله, رجب دری, حسین, خانی ذلان, امیررضا. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیتپذیری اجتماعی شرکتها از دیدگاه اسلامی. فصلنامه مدیریت اسلامی.26(2)، 183-211.
فخاری،حسین،فلاح¬پور، فرهاد.(1396). بررسی اثر میانجی عملکرد مالی بر رابطه میان مسئولیت پذیری اجتماعی و ارزش افزوده بازار در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.چشم¬انداز مدیریت مالی،7(20).114-97
کاوسی، اسماعیل؛ چاوش باشی، فرزانه(1389)، بررسی رابطه مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در سازمان ، پژوهشنامه. 61. 51-68.
کرمی, غلامرضا, قیومی, زهره, ابراهیمی کردلر, علی. (1394). ارزیابی شاخص افشای مسئولیتپذیری اجتماعی و بررسی ارتباط این شاخص با عملکرد مالی بانکها در ایران ( تحت رویکرد اسلامی). فصلنامه مدیریت اسلامی, 22(2),149-131
گرمسیری, صدیقه, وکیلی فرد, حمیدرضا, طالب‌نیا, قدرت‌اله. (1396). بررسی اثر کیفیت گزارشگری مسئولیت اجتماعی شرکتها، ویژگیهای حاکمیت شرکتی، عملکرد مالی، بر شهرت اجتماعی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت.10(35)، 31-43.
نمازی, محمد, مقیمی, فاطمه. (1397). تأثیر نوآوری و نقش تعدیلی مسئولیتپذیری اجتماعی بر عملکرد مالی شرکتها در صنایع مختلف. بررسیهای حسابداری و حسابرسی.25(2)، 289-310.
Abbasi, H. & et. al. (2012). The Tendency of Customers towards the Acceptance of Islamic Banking in Bahawalpur Region, Pakistan. Research Journal of Finance and Accounting.
Alperhan, B. (2012). Corporate social responsibility disclosure by Islamic financial institutions: an Australian case study. International Academy of Business and Economics.
Arshad, R. & et.al. (2012). Islamic Corporate Social Responsibility, Corporate Reputation and Performance. World Academic of Science, Engineering and Technology.
Cho, E., & Fiore, A. (2015). Conceptualization of a holistic brand image measure for fashion-related brands. Journal of Consumer Marketing, Vol. 32, No. 4, pp. 30-45.
Choi, J.-S., Kwak, Y.-M., & Choe, C. (2010). Corporate social responsibility and corporate financial performance: Evidence from Korea. Australian Journal of Management, 35(3), 291–311.
Esteban-Sanchez, P., de la Cuesta-Gonzalez, M., & Paredes-Gazquez, J. D. (2017). Corporate social performance and its relation with corporate financial performance: International evidence in the banking industry. Journal of Cleaner Production, 162, 1102–1110.
Gangi, F., Mustilli, M., & Varrone, N. (2019). The impact of corporate social responsibility (CSR) knowledge on corporate financial performance: evidence from the European banking industry. Journal of Knowledge Management, 23(1), 110-134.
Gbadamosi, W. A. (2016). Corporate social responsibility and financial performance of banks in the United States.
Giannarakis, Grigoris & et. al. (2016). The impact of corporate social responsibility on financial performance. Investment Management and Financial Innovations, 13, 170-182
Gonenc, H.; Scholtens, B. Responsibility and Performance Relationship in the Banking Industry. Sustainability 2019, 11, 3329.
Griffin, K. (1987). World hunger and the world economy. In World Hunger and the World Economy (pp. 1-24). Palgrave Macmillan, London.
Haniffa, R. & Hudaib, M. (2007). Exploring the Ethical Identity of Islamic Banks via Communication in Annual Reports. Journal of Business Ethics. 76(1), 97-116.
Harrison, N. 2000. Improving Employee Performance, Kogan Page Limited, London.
Castka, P.& Balzarova, A.M. (2007) "ISO 26000 and Supply Chains –on the Diffusion of the Social Responsibility Standards",International Journal of Production Economics,111:274-286.
Hasan, A. (2010). “Exploring Corporate Social Responsibility Disclosure: The case of Islamic banks”, International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, vol.3, no.3, 2010, pp.203-227.
¬Li, K.; Khalili, N.R.; Cheng, W. Corporate Social Responsibility Practices in China: Trends, Context, and Impact on Company Performance. Sustainability 2019, 11, 354.
Mallin, b.C., Farag, H. and Ow-Yonga, K (2014). Corporate social responsibility and financial performance in Islamic banks. Journal of Economic Behavior & Organization, Vol. 103. S21–S38.
Maqbool, S., & Zameer, M. N. (2018). Corporate social responsibility and financial performance: An empirical analysis of Indian banks. Future Business Journal, 4(1), 84–93.
Michalos, A.C. 2006. Ancient Observations on Business Ethics: Middle East Meets West.
Mosaid, F. & Bouti, R. (2012). Relationship between Corporate Social Responsibility and Financial Performance in Islamic Banking. Research Journal of Finance and Accounting.
Parkinson, J.E. (1994); " Corporate Power and Responsibility", Oxford University Press, Oxford.
Pettenella, D. (2010). CSR: What it is, what issues it incorporates? What costs/benefits of implementation? Paper presented at United Nations Economic Commission for Europe, UNECE Workshop on Corporate Social Responsibility. Belgrade, Serbia, 13-14 April.
Ramanathan, R., Ramanathan, U., Bentley, Y. (2017). The debate on ßexibility of environmental regulations, innovation capabilities and Þnancial performance -A novel use of DEA, Omega, 75(5), 131-138.
Simpson, G.W. and Kohers, T (2002). The link between corporate social and financial performance: evidence from the banking industry.J. Bus. Ethics, Vol. 35(2), 97–109.
ricker, R. (1994). " International Corporate Governance", Singapore: Prentice- Hall.
Tuhin, M.H. 2014. Dose Corporate Social Responsibility Expenditure Affect Financial Performance of Islamic Banks in Bangladesh?. Middle East Journal of Business. 9(2), 44-50.
Turker D, (2009)" Measuring Corporate Social Responsibility: A Scale Development Study". Jornal of Business Ethics 85 (4), 411-27.
Vaidya, O., & Chitnis, A. (2012). Performance Evaluation in Indian Corporate Organizations: A Survey. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 37, 38–45.
Wu, M.-W., & Shen, C.-H. (2013). Corporate social responsibility in the banking industry: Motives and financial performance. Journal of Banking & Finance, 37(9), 3529–3547.
Wood, D. J. (1991). “Corporate social performance revisited”. Acad. Manag. Rev, 16, pp. 691-718
Zubairu, U.M. & et.al. (2012). Evaluation of Social Reporting Practices of Islamic Banks in Saudi Arabia. Electronic Journal of Business Ethics and Organization Studies
89 |
صفحات 124 – 89
ارزیابی تاثیر سطح افشای مسئولیت پذیری اجتماعی
بر عملکرد مالی بانک ها با تاکید بر اخلاقیات
محمد سعادت نیا 1
فرهاد دهدار 2
محمدرضا عبدلی 3
چکیده
مسئولیت اجتماعی شرکت تعهدی فراتر از الزمات قانونی و اقتصادی است که در آن، شرکت مسائل اخلاقی و مشارکت در توسعه اقتصادی را ضمن بهبود کیفیت نیروی کار، در مقیاسی وسیع تر یعنی جامعه مورد توجه قرار می دهد و فرآیند تجاری خود را به گونه ای مدیریت می کندکه اثرات مثبتی در جامعه به همراه داشته باشد.بانک ها با پیامدهای اجتماعی و محیطی سرمایه‌گذاری یکی از حساسترین بنگاه های اقتصادی در رابطه با مسئولیت پذیری اجتماعی است که به دنبال جنبش بانکداری اخلاقی درجهت توسعه اجتماعی واقتصادی در یک جامعه می باشد. بر این اساس هدف از این پژوهش ارزیابی تاثیر سطح افشای مسئولیتپذیری اجتماعی بر عملکرد مالی بانکها است. در راستای هدف پژوهش، دادههای 10 بانک پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 1390 تا 1397، با استفاده از نرم افزار Eviews تجزیه و تحلیل شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که سطح افشای مسئولیتپذیری اجتماعی بانکها تاثیر مثبت و معناداری بر حاشیه سود قبل از کسر بهره و مالیات و استهلاک (EBITDA) دارد، همچنین سطح افشای مسئولیتپذیری اجتماعی بانکها تاثیر منفی و معناداری بر نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام(MTB) دارد. این نتایج لزوم توجه بانک مرکزی برای ایجاد استانداردهای مدون و الزام به گزارشگری یکپارچه برای افشای مسئولیتپذیری اجتماعی در بانکها را مطرح میسازد.
واژگان کلیدی
ارزیابی، مسئولیتپذیری اجتماعی، عملکرد مالی.
[1] . دانشجوی دکتری حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.
Email: saadatnia.acc@gmail.com
[2] . استادیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.(نویسنده مسئول)
Email: farhad_13500830_tmu@yahoo.com
[3] . دانشیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.
Email: mra830@yahoo.com
تاریخ دریافت: 15/10/98 پذیرش نهایی: 5/1/99
