مبانی کیفرزدایی میان کنشی اخلاقی فلسفی و حقوقی
الموضوعات :گلناز مرادی پسند 1 , تهمورث بشیریه 2 , حسین غلامی دون 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل
2 - دانشگاه علامه طباطبایی
3 - دانشگاه علامه طباطبایی
الکلمات المفتاحية: میانکنش اخلاقی, کیفر, کیفرزدایی, مداخله کیفری,
ملخص المقالة :
نقض حقوق اجتماعی و مختل کردن نظم اجتماعی باعث می شود که جامعه واکنش خود را نسبت به شخص منحرف نمایان سازد. این واکنش از دیر باز و در اغلب نظام های کیفری به صورت اعمال کیفر بوده است.همانطور که میدانیم در اجرای کیفرها هدف خاصی دنبال میگردد و آن تربیت و اصلاح مجرمین و باز اجتماعی شدن آنان است و بر اساس تجربه ثابت شده است که نظام عدالت کیفری به تنهایی نمی تواند این هدف را محقق نماید. درنتیجه سیاستگذاران کیفری برای تحقق این هدف، طیفی از ابزارهای سیاست جنایی (از تخفیف تا حذف یا اعمال متناوب کیفر و یک اقدام غیر کیفری در قبال پدیده مجرمانه) را تحت عنوان کیفر زدایی به رسمیت شناخته اند. اگر تاکنون نظریه ها و مبانی حقوق کیفری در تلاش برای توجیه مداخله کیفری ، جرم انگاری و کیفرگذاری بوده اند ، اینک نیازمند نظریه ها و مبانی دیگری جهت توجیه عدم مداخله کیفری هستیم چرا که در حال حاضر سیر تکامل حقوق جزا به سمت حذف کیفر ، ملايم نمودن كيفرها و توزیع آن میان نظام های حقوقی متمایل است تا بدینوسیله از یک سو حقوق و آزادی های اساسی شهروندان مورد حمایت قرارگرفته و از سوی دیگر هدف غایی مجازات ها تحصیل گردد. در این مقاله سعی شده است تا با اشاره به مبانی کیفرزدایی از جمله مبانی فلسفی ، جرم شناختی و مبانی اقتصادی توجیهاتی مبنی بر لزوم گسترش این فرایند ارائه گردد و بر این موضوع تاکید شود که پاسخ های کیفری لزوما بهترین شیوه پاسخگویی به جرایم نیست و برای رسیدن به آرمان اصلی در مجازات ها که اصلاح و بازپروری مجرمین میباشد میتوان از نهادهای جایگزین کیفر و فرایندهای کیفرزدایانه استفاده نمود
آربلاستر،آنتونی،"لیبرالیسم غرب ظهور و سقوط"،ترجمه: عباس مخبر ، نشر مرکز، چاپ پنجم، 1391
آشوری،محمدومیرزایی،اسدا..،حقوق کیفری و توسعه اقتصادی-صنعتی،مجله آموزه های حقوق کیفری/پژوهشها،دانشگاه علوم اسلامی رضوی،شماره4،پاییز- زمستان ،1391
آشوری،محمد،مقاله از زندان تا کیفرزدایی،1388،مجله دادنامه، شماره2،ص 34
آیزایا برلین، "چهار مقاله درباره آزادی"،ترجمه محمد علی موحد، ،شرکت سهامی انتشار خوارزمی ،چاپ دوم،1380
بابایی،محمد علی،1391 تحلیل هزینه های جرم،نامه مفید،سال هجدهم،،شماره 94،ص82
بشیریه،حسین،"لیبرالیسم و محافظه کاری" ، نشر نی ،چاپ هفتم، ،1380
تبییت، مارک ،"فلسفه حقوق "،ترجمه حسن رضایی خاوری، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی ، چاپ اول ،1384
تی، فرانسیس ، پاتریشیاوان ورهیز و کالن و ال ساندت، جودی، "بحران زندان در ایالات متحده امریکا"، ،ترجمه لیلا اکبری، فصلنامه حقوقی گواه،شماره 11،زمستان،1386
تیندر، گلن ،"تفکر سیاسی"،ترجمه محمود صدری، ،شرکت انتشارات علمی و فرهنگی،چاپ اول،1374
جانسون،گری،"عدالت ترمیمی،شرم و بخشش"،ترجمه : حسین سمیعی زنوز و مجتبی نقدی نژاد، ،فصلنامه علمی تریجی مطالعات پیشگیری از جرم، شماره شانزدهم ،سال پنجم، ،1389
حبیب زاده،محمد جعفر و زینالی،میر حمزه،"درآمدی بر برخی محدودیت های عملی ¬جرم انگاری"،مجله نامه مفید،فصلنامه دانشگاه مفید، شماره 49،سال یازدهم ،1384
خدایی، لطف الله،"دولت حداقل از دیدگاه نئولیبرالیسم" ،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران،1384
دهخدا،علی اکبر،"لغت نامه"،ج11،انتشارات دانشگاه تهران چاپ اول ،1373
رایجیان، مهرداد، "بزه دیده در فرایند کیفری"،انتشارات خط سوم ،چاپ اول ،1381
رستمی،هادی،"جرم انگاری وکیفرگذاری در پرتو اصل محدودکننده آزادی در نظریه لیبرال"،پژوهش نامه حقوق کیفری،دوره 5،شماره 1، 1393
قماشی،سعید،"کرامت انسانی و نقش آن در جرم انگاری"،نشر میزان،چاپ اول،1393
کاتوزیان،ناصر، "کلیات حقوق"،شرکت سهامی انتشار،چاپ اول ، جلد اول،1376،
کلارکسون، کریستوفر" تحلیل مبانی حقوق جزا"،ترجمه :حسین میر محمد صادقی، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد شهید بهشتی، چاپ اول، 1371
شیری،عباس،"عدالت ترمیمی"،نشر میزان، چاپ اول، 1396
صابری،علی،"قرائت های معاصر از سزاگرایی"، فصلنامه مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی، شماره 1،دوره ،زمستان، 1391
صادقی،ولی ا..،"کیفرزدایی در سیاست کیفری نوین ایران"،رساله دکتری ،دانشگاه عدالت،1397
طالبی،محمد حسین،"درامدی بر فلسفه حق"،نشر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه،چاپ اول،1393
عباسی،محمود،"افق های نوین عدالت ترمیمی در میانجیگری کیفری"، انتشارات دانشور، چاپ اول،1382
عباس ،مصطفی،"عدالت ترمیمی دیدگاه نوین عدالت ترمیمی"،مجله پژوهش حقوق و سیاست ،شماره نهم،1382
غلامی،حسین،"کیفرشناسی"،نشر میزان،چاپ اول،1395
غلامی،حسین،" اصل حداقل بودن"،فصلنامه حقوق کیفری،سال اول،شماره2،1391
غلامی،حسین،"ارزیابی جرم شناختی نهاد حقوقی تعلیق مراقبتی و آزادی مشروط"،مجله پژوهش و سیاست،شماره 5،پاییز و زمستان،1380
غلامی،حسین،"شرم و پیشگیری از تکرار جرم"،فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، شماره دهم، سال چهارم، ،1378
کوتر ، رابرت و یولن ، تامس ،"حقوق و اقتصاد"،ترجمه یدالله دادگر و حامده اخوان هزاوه ،انتشارات نور علم، چاپ هشتم،1392
شمس ناتری، محمد ابراهیم و ابوالمعالی الحسینی ،سید وحید و علیزاده طباطبایی، زهرا سادات ،"ویژگی جرم انگاری در پرتو اسناد و موازین حقوق بشر" فصلنامه راهبرد ،شماره 58، دوره بیستم ، بهار،1390
محتشمی، ندا،"نظریه تعامل گرایی و سیاست جنایی"،انتشارت مجد،چاپ اول،1391
محمودی جانکی،فیروز،"جرم زدایی به منزله یک تغییر"،فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی(مجله دانشکده حقوقو علوم سیاسی) ،دوره 38،شماره 1،بهار،1387
محمودی جانکی،فیروز،مقاله حمایت کیفری ازاخلاق،علوم جنایی(مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری) انتشارات سمت،چاپ دوم،1388،ص790)
معیدفر،سعید ،"جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران" انتشارات نور علم.چاپ اول،1385
می ری دلماس،مارتی،"نظام های بزرگ سیاست جنایی"،ترجمه علی حسین نجفی ابرند آبادی، نشر میزان ،چاپ سوم،1395
ممتاز،فریده،"انحرافات اجتماعی،"، شرکت سهامی انتشار،چاپ اول،1381
منصور آبادی،عباس ،کلیات حقوق جزا،چاپ دوم،نشر میزان. ، 1396
نجفی توانا،علی،"جرم شناسی"، نشر آموزش و سنجش ،چاپ پانزدهم،1391
نوسبام،مارتا،"ارسطو،ترجمه عزت الله فولادوند،انتشارت طرح نو،چاپ اول،1374
نورانی،نورالله وحمیدیه، بهزاد،"بازشناسی لیبرالیسم"؛مجله راهبرد، شماره 4سال اول ،1384
واﻳﺖ، راب و ﻓﻴﻮﻧﺎ، ﻫﻴﻨﺰ ، "ﺟﺮم و ﺟﺮم ﺷﻨﺎﺳﻲ"ﺗﺮﺟمه ﻋﻠـﻲ ﺳـﻠﻴﻤﻲ ، انتشاراتﭘﮋوﻫﺸﮕﺎه ﺣﻮزه و داﻧﺸﮕﺎه ،ﭼـﺎپ ششم،1392
هارت،هربرت،"آزادی،اخلاق،قانون،درامدی بر فلسفه حقوق کیفری و عمومی"،ترجمه محمد راسخ، ،انتشارت طرح نو، چاپ اول، 1388
Bennett, Christopher, 2008, "The Apology Ritual: A Philosophical Theory of Punishment", first edition, Cambridge University Press, New York , USA
Gerry, Johnsone , 2002,Restorative justice :Ideas Values Debates willan publishing, USA and Canada p69)
Husak, Douglas, 2008,Overcriminalization: The Limits of the Criminal Law, Oxford University Press, pp.92-103
united nation office on Drug and Crime Vienna,2006 , Handbook on Restorative Justic programmes. United Nation Publication,V 15
Jaerborg ,Nils, criminalization as last Resort (Ultima Ratio) , OHIO state iournal of criminal law vol.2 2005.
Tonry Michael 1994 Proportionality. Parsimony and interchangeability of Punishment in :Penal Theory and practice .tradition and innovation in criminal justice edited by Duff:etal pp 84
Mclaughlin, Michael & Davis, Carrie Pettus & Brown, Derek & Veeh ,Chris & Renn, Tanya," The Economic Burden of Incarceration in the U.S",Concordance Institute for Advancing Social Justice Research and Innovation, Washington University in St. Louis, 2016.
