فرآیند تغییر ارزشهای اخلاقی از منظر گربنر و نقد آن
الموضوعات :
محمد حسین ایراندوست
1
(دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد قم)
الکلمات المفتاحية: ارزش اخلاقی, نظریه کاشت, جورج گربنر, تلویزیون, ,
ملخص المقالة :
جورج گربنر (George Gerbner) استاد رشته ارتباطات و بنیانگذار «نظریه کاشت»، براین باور بود كه تلویزیون، عناصر مهمی از جمله مذهب و ارزشهای اخلاقی را بین جمعیتهای ناهمگن، به اشتراک می گذارد. و به لحاظ عمق و نفوذ زیاد، نگرش و ادراک و تصورات افراد و حتی ارزشهای اخلاقی او را تغییر می دهد. این نظریه ابتدا مورد استقبال محققان در غرب واقع شد. پیش فرضهای پوزیتویستی گربنر وفرآیند تغییر ارزشهای اخلاقی در این نظریه، ضرورت تحقیق در امکان یا امتناع تغییر ارزشها را موجب شده است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی ضمن بررسی امکان یا امتناع تغییر ارزشهای اخلاقی در نگاه برخی مکاتب اخلاقی، مبنای پوزیتویستی گربنر را نقد نموده و فرآیند تغییرپذیری ارزشهای اخلاقی را در دو حوزه اخلاق و ارتباطات مورد مطالعه قرار داده است. و با تبیین مبانی نظریه پرداز کاشت، فرآیند تغییر ارزشهای اخلاقی را در نگاه «گربنر» مورد نقد قرار می دهد.
1. بازرگان ، زهرا (1376)، يازده قدم در رشد اخلاقي کودکان .پيوند . شماره 211 .
2. باهنر، ناصر و طاهره جعفری کیذقان (١٣٨٩)تلویزیون و تأثیرات کاشتی آن بر هویت فرهنگی ایرانیان، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره ٤.
3. دادگران، سيدمحمد، (1377)، مباني ارتباطات جمعي، انتشارات فيروزه، تهران،
4. راسل، برتراند آرتور ویلیام، (1373)، تاريخ فلسفة غرب، ترجمة نجف دريابندري، تهران: پرواز، چاپ ششم.
5. زعفریان، رضا و خرمی، زهرا، (1390)، شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های نقش تلویزیون در توسعۀ فرهنگ کارآفرینی، مجله رسانه و فرهنگ، دوره 1، شماره 2، زمستان 1390
6. ژکس، فلسفة اخلاق (1362)، ترجمة ابوالقاسم پور حسيني، تهران: امير كبير، چاپ دوم.
7. ساعی، منصور،حیدری، حسین، (1394)، بررسی و تحلیل تغییرات ارزشهای اجتماعی جوانان با تاکید بر نقش تلویزیون‌های ماهواره، مجله مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره 11، شماره 41، زمستان 1394
8. سورین، ورنر و تانكارد، جیمز؛ نظریه‌های ارتباطات، علیرضا دهقان، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم
9. علي اشرف جودت ، تقي ، (1370)، .نقش عادت در تربيت ، ماهنامه ي تربيت ، ص 42 .
10. فرانکنا، ویلیام کی، (1383)، فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، قم، کتاب طه.
11. کاپلستون، فردریک چارلز، (1367)، تاريخ فلسفه، ترجمة داريوش آشوري، تهران: سورش و علمي و فرهنگي.
12. کاپلستون، فردریک چارلز، (1380) تاريخ فلسفه از ولف تاكانت، ترجمة اسماعيل سعادت ومنوچهر بزرگمهر، تهران: انتشارات علمي و فرهنگي و انتشارات سروش، چاپ سوم.
13. مصباح يزدى، محمدتقى، (1384)، نقد و بررسي مکاتب خلاقي، تحقيق و نگارش: احمدحسين شريفي قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى(قدس سره).
14. مصباح يزدى، محمدتقى، (1391)، فلسفه اخلاق، تحقيق و نگارش: احمدحسين شريفي قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى(قدس سره).
15. مطهری، مرتضی، (1363)، نقدی بر مارکسیسم، تهران، انتشارات صدرا.
16. مهدی زاده ، سیدمحمد، (۱۳۸۴)، نظریه کاشت و دریافت در ارتباطات ، انتشارات مرکز تحقیقات، مطالعات و سنجش برنامه ای صدا و سیما، چاپ اول .
17. معتمدنژاد، كاظم، (1371)، وسائل ارتباط جمعي جلد يكم، انتشارات دانشگاه علامه طباطبايي ، تهران.
18. مك‌كوایل، دنیس، (1385)، نظریه ارتباطات جمعی، پرویز اجلالی، تهران، دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
19. کانت، ايمانوئل، (1369)، بنياد مابعدالطبيعة اخلاق، ترجمة حميد عنايت و قيصري، انتشارات خوارزمي، تهران.
20. کديور ، پروين ، 1378 .روانشناسي اخلاق ، تهران :انتشارات آگاه .
21. وارنوک، ج، (1368) فلسفة اخلاق در قرن حاضر، ترجمه و تعليقات صادق لاريجاني، چ‌دوم، مركز ترجمه و نشر كتاب، تهران.
22. هاشمی، حکیمه، زارع، سعید، (1395) ،بررسی رابطۀ نوع دینداری دانشجویان ومیزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی، مجله رسانه و فرهنگ، دوره 6،شماره 12.
منابع انگلیسی:
1. Gerbner, George : Cultivation Analysis: An Overview , Mass Communication and Society , Volume 1, 1998 - Issue 3-4 , Published online: 22 Jun 2011, Pages 175-194
2. Gerbner, G., Gross, L., Morgan, M., & Signorielli, N. (1986). "Living with television: The dynamics of the cultivation process" in J. Bryant & D. Zillman (Eds.), Perspectives on media effects.
3. Gerbner, G., Gross, L., Jackson-Beeck, M., Jeffries-Fox, S. & Signorielli, N. (1978). "Cultural indicators violence profile no. 9". Journal of Communication, 28(3), 176-207
4. West, Richard & Turner, Lynn (2010).Introducing Communication Theory: Analysis and Application. (Fourth Edition). McGraw Hill.
5. Bryant, J.; Mirion, D. (2004). "Theory and research in mass communication". Journal of Communication. 54: 662–704. doi:10.1093/joc/54.4.662.
سایت های اینترنت:
6. http://en.wikipedia.org/wiki/Lifestyle 12 November 2012
http://www.britannica.com
