مسئله روش در خوانش آثار افلاطون
الموضوعات :
عبدالرسول حسنی‌فر
1
(ادبیات و علوم انسانی )
الکلمات المفتاحية: افلاطون پوليس‌محوري تمثيل مواجهه هرمنوتيكي گادامر,
ملخص المقالة :
برخلاف سقراط که در طول عمرش هيچ ننوشت و به تعاليم شفاهي بسنده کرد، افلاطون با نگارش مجموعه آثاري با موضوعات مختلف، جزء بزرگ‌ترین نويسندگان و اديبان به شمار مي رود. افلاطون در طول حيات خود پيوسته در حال نوشتن بود و تنها مرگ، قلم از دست او گرفت. حاصل اين دوران دراز نويسندگي، مجموعه آثاري است با موضوعات و عناوين مختلف از تعريف فضايل اخلاقي چون دین‌داری و شجاعت و خويشتن داري گرفته تا بحث‌های فلسفي دربارۀ عالم و نفس و ايده و دیدگاه‌های سياسي دربارۀ شهر، قانون و حکومت. دربارۀ هر يک از اين موضوعات نيز افلاطون در طول حيات خود چندين اثر را با عناوين مختلف نوشته است که زمان نگارش و ترتيب آنها نيز به طور دقيق مشخص نيست. به طور نمونه او دربارۀ سياست و ادارۀ شهر هم «جمهور» و هم «سياست مدار» و «قوانين» را نوشته است. مجموعه اين آثار متنوع با موضوعات مختلف، خوانش و فهم آنها را از جهاتي با مشكلات و دشواری‌هایی روبه رو ساخته است كه همين دشواري منجر به سوءبرداشت‌هایی از تفكر افلاطون شده است. راه پرهيز از چنين سوءفهم هايي در گرو دانستن چگونگي مواجهه با اين متون كلاسيك و ملزومات خوانش آن است. با توجه به تفاوتي كه در روش خوانش و مواجهه با متن و موضوع در دوره کلاسيک با موضوعات و مسائل امروزی وجود دارد، اين مقاله تلاش می‌نماید تا پیش از بحث در انديشه و تفكر افلاطون، مسئلۀ چگونگي مواجهه و خوانش آثار او را مورد توجه قرار دهد، تا از اين دريچه با بررسي سبك و شيوۀ نويسندگي افلاطون، پيچيدگي و چندسويگي متن او، فضاي نمايشي شهرهاي يونان، كاربرد اسطوره و تمثيل و تأثیر فضاي سياسي - اجتماعي، راهي بر خوانش آثار او ارائه نمايد. ملزومات چنين خوانشي نشان مي دهد که در فهم آثار افلاطون بيش از آنكه پنهان‌نگاري اشتراوس قابل استفاده باشد، می‌تواند مواجهه پرسشگرانه و هرمنوتيكي با متن به كار آيد.
اسپريگنز، توماس (1370) فهم نظريه سياسي، ترجمه فرهنگ رجايي، تهران، آگه.#
پاتوچکا، يان (1387) سقراط، آگاهي از جهل، ترجمه محمود عباديان، تهران، هرمس.#
پالمر، ريچارد (1387) علم هرمنوتيک؛ نظريه تأويل در فلسفه¬هاي شلايرماخر، ديلتاي، هايدگر، گادامر، ترجمه محمدسعيد حنايي کاشاني، چاپ چهارم، تهران، هرمس.#
سوفکلس (1334) آنتيگون، ترجمه شاهرخ مسکوب، تهران، نيل.#
فيبل من (1383) افلاطون و ارسطو از نگاهي ديگر، ترجمه محمد بقايي (ماکان) تهران، اقبال.#
کرسون، آندره (بي¬تا) فلاسفه بزرگ، افلاطون، ترجمۀ کاظم عمادي، چاپ دوم، تهران، بنگاه مطبوعاتي صفي عليشاه.#
کويره، الکساندر (1360) سياست از نظر افلاطون، ترجمه امیرحسین جهانبگلو، تهران، خوارزمي.#
کيتو، اچ.# ادي.# اف (1370) يونانيان، ترجمه سيامک عاقلي، تهران، گفتار.#
گاتري، دبليو.# کي.# سي (1377) تاريخ فلسفه يونان، افلاطون، جمهور، جلد 15، ترجمه حسن فتحي، تهران، فکر روز.#
گادامر، هانس - گئورگ (1387) آغاز فلسفه، ترجمه عزت¬الله فولادوند، تهران، هرمس.#
گمپرتس، تئودور (1375) متفکران يوناني، ترجمه محمد حسن لطفي، تهران، خوارزمي.#
لائرتيوس، ديوگنس (1387) فيلسوفان يونان، ترجمه بهراد رحماني، تهران، مرکز.#
واينسهايمر، جوئل (1381) هرمنوتيک فلسفي و نظريه ادبي، مروري بر آراي گادامر در گستره هرمنوتيک، ترجمه مسعود عليا، تهران، ققنوس.#
ويلامويتس (بي¬تا) زندگي افلاطون و آثار او، ترجمه حسن لطفي، تهران، بنگاه مطبوعاتي صفی علیشاه.#
هوي، ديويد کوزنز (1371) حلقه انتقادي، ترجمه مراد فرهادپور، تهران، گيل با همکاري روشنگران.#
يگر، ورنر (1376) پايديا، ترجمه محمدحسن لطفي، تهران، خوارزمي.#
يونسي، مصطفي (1387) نسبت فلسفه سياسي و فلسفه زبان افلاطون، تهران، فرهنگ صبا.#
------------- (1385) «طرح برشي از عدالت در افلاطون و راولز»، پژوهش علوم سياسي، شماره 2، صص 47-68.#
Barker, Ernest (1964) Greek Political Theory, Plato and His Predecessors; New York and London, Paperbacks.#
Chroust A.#H (1998) The Organization of the corpus platonicum in antiquity, Plato critical assessment, vol 1, London and New York, Routledge.#
Friedlender, Paul (1969) Plato 1, An Introduction, Translated from German by Hans Meyerhoff, Princeton, Princeton university press, second edition.#
Gadamer, Hans Georg (1980) dialogue and dialectic, eight hermeneatical studies in Plato, translated and with an intruduction by P.#Christapher Smith, New Haven and London,Yale university press.#
---------------------------- (1994) Truth and Method, second revised edition, translation revised by joel Weinsheimer and Donald G.# Marshall, New York, The continuum publishing.#
Kahn, Charles H (1995) The Place of statesman in Plato’s later work, Reading the statesman, proceeding of III symposium Platonicum, edited by Christopher J.# Row, Academia verlag and sankt.#
Pangle, Thomas (1980) The Laws of Plato, Thomas Pangle, Chicago, University Chicago press.#
Plato (1961) The Collected Dialogues of Plato, Edited by Edith Hamilton and Huntington Cairns, Princeton, Princeton university press.#
Smith, Nicholas D (1998) (ed), Plato critical assessments, vol 1, London and New York, Routledge.#
Szlezak, Thomas.# A (1999) Reading Plato, translated by G.# Zanker, Routledge.#
