نسبت میان حقیقت و سیاست: خوانشی نئوپراگماتیستی
الموضوعات :
مسعود اخوان کاظمی
1
(دانشگاه رازی )
محمد کریم محمدی
2
(دانشگاه رازی)
الکلمات المفتاحية: حقيقت متافيزيكال شالوده¬شكني حقيقت رورتی حقيقت پراگماتيكي و امید اجتماعی,
ملخص المقالة :
حقيقت پراگماتيكي در انديشه «ريچارد رورتي»، بديلي است براي جست وجوي حقيقت به اسلوبي كه سنت فكري و فلسفي غرب تاكنون بدان پرداخته است. در بررسي مفهوم حقيقت، رويكرد عمل‌گرایانه رورتي به تقابل با دو روايت مطرح در انديشه فلسفي غرب برمی‌خیزد: از یکسو با روايت افلاطوني - دکارتی، كه در آن حقيقت به مثابه امري متافيزيكال تعبير می‌شود و از سوي ديگر با روايت فراتجدد كه معتقد به شالوده شكني حقيقت است و حكم به نسبي بودن آن می‌کند. نویسندگان در پاسخ به این پرسش که: نسبت برقرارشده میان حقیقت و سیاست، چه پیامدهایی در حوزۀ اندیشه سیاسی رورتی دارد، به صورت‌بندی این فرضیه پرداخته‌اند که «نسبت برقرارشده میان حقیقت و سیاست در اندیشه رورتی، منجر به ابداع سیاست متکی به امید اجتماعی بر مبنای تز اولویت دمکراسی بر فلسفه شده است». بر این اساس تلاش شده است با واکاوی الگوي حقيقت پراگماتیکی‌ای كه رورتي پيش می‌نهد، نشان داده شود که این الگو، ادامه همان مفهوم حقيقت در سنت پراگماتيستي «ويليام جيمز» و «جان ديويي» در قالب چرخش زباني است. همچنين شاخصه آن تأکید بر همبستگي است در مقابل آنچه رورتي خواست عينيت می‌نامد. این روایت در عين حال كه قادر است بدون داشتن هرگونه ادعای عینیت از درافتادن در دام نسبی‌گرایی بپرهیزد، مفهومی را مدنظر دارد که به شیوه‌ای عملی در راه برآورده ساختن مقاصد و حل معضلات سیاسی، مفید فایده واقع شود.
بشیریه، حسین (1381) اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم (لیبرالیسم و محافظه‌کاری)، جلد دوم، چاپ چهارم، تهران، نی.
تاجیک، محمدرضا (1388) «مطلق خاص در اندیشه رورتی»، فصلنامه علمی- پژوهشی سیاست نظری، دوره جدید، شماره 7، صص 51-69.
تیلور، چارلز (1380) آرای فوکو در باب آزادی وحقیقت، در: فوکو در بوته نقد، نوشته دیوید کوزنزهوی، ترجمه پیام یزدانجو، تهران، مرکز.
جیمز، ویلیام (1378) پراگماتیسم، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران، مرکز.
دریفوس، هیوبرت و پل رابینو (1376) میشل فوکو فراسوی ساخت¬گرایی و هرمنوتیک، ترجمه حسین بشیریه، تهران، نی.
دیویدسون، آرنولد (1380) دیرینه‌شناسی، تبارشناسی اخلاق در فوکو در بوته نقد، ترجمه پیام یزدانجو، تهران، مرکز.
رورتی، ریچارد (1381) همبستگی یا عینیت، در: کهون، لارنس، از مدرنیسم تا پست مدرنیسم، متن هایی برگزیده، ویراستار فارسی عبدالکریم رشیدیان، تهران، نی.
رورتی، ریچارد (1385الف) پیشامد، بازی و همبستگی، ترجمه پیام یزدانجو، تهران، مرکز.
----------- (1385ب) اولویت فلسفه بر دمکراسی، ترجمه خشایار دیهیمی، تهران، طرح نو.
----------- (1385پ) «اظهاراتی درباره واسازی و عمل¬گرایی»، در: دکانستراکشن و پراگماتیسم، شانتال موفه، ترجمه شیوا رویگریان، تهران، گام نو.
----------- (1384الف) فلسفه و امید اجتماعی، ترجمه عبدالحسین آذرنگ و نگار نادری، تهران، نی.
----------- (1384ب) کشور شدن کشور، اندیشه چپ‌گرا در آمریکای سده بیستم، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران، نی.
----------- (1380) «فوکو و شناخت‌شناسی»، در: فوکو در بوته نقد، نوشته دیوید کوزنزهوی، ترجمه پیام یزدانجو، تهران، مرکز.
شفلر، اسرائیل (1381) چهار پراگماتیست، ترجمه محسن حکیمی، تهران، مرکز.
فرهادپور، مراد (1378) عقل افسرده، تأملاتی در باب تفکر مدرن، تهران، طرح نو.
----------- (1384) «فرایند حقیقت آلن بدیو»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شماره 4، صص 31-42.
کریچلی، سایمون (1385) واسازی و عمل‌گرایی، دریدا رندی در حوزه خصوصی، یا لیبرالی در حوزه عمومی، در: دیکانستراکشن و پراگماتیسم، موفه، شانتال، ترجمه شیوا رویگریان، تهران، گام نو.
کلی، مایکل (1385) نقد و قدرت، بازآفرینی مناظره فوکو و هابرماس، ترجمه فروزان سجودی، تهران، اختران.
ملکیان، مصطفی (1385) «اولویت فلسفه بر دمکراسی، نقدی بر اولویت دمکراسی بر فلسفه ریچارد رورتی»، فصلنامه ناقد، سال اول، شماره سوم، صص 164-192.
موفه، شانتال (1384) «واسازی و عمل¬گرایی و سیاست دمکراتیک»، در: دکانستراکشن و پراگماتیسم، ترجمه شیوا رویگریان، تهران، گام‌نو.
معینی، جهانگیر (1390) روش‌شناسی نظریه‌های جدید در سیاست، تهران، دانشگاه تهران.
میسون، ریچارد (1382) «ریچارد رورتی»، در: صد فیلسوف قرن بیستم، استوارت براون، ترجمه عبدالرضا سالار بهزادی، تهران، ققنوس.
نجفی، صالح (1385) یادداشت ویراستار، در دیکانستراکشن و پراگماتیسم، موفه، شانتال، ترجمه شیوا رویگریان، تهران، گام نو.
های، کالین (1385) درآمدی انتقادی بر تحلیل سیاسی، ترجمه احمد گل¬محمدی، تهران، نی.
Guignon, charles & Hilley, Dived, R (2003) Richard Rorty, Cambridge University Press.
Habermas,Yorgen (2000) Richard Rortys pragmatic turn, (Rorty and his critics), Edited by , Robret .b. Brandom. black well publishers.
Hall, David (1994) Richard Rorty: prohet and poet of the new pragmatism. Albany: State University of NewYork Press.
Rorty, Richard (2000) Response to Habermas, (Rorty and his critics), Edited by Robert.B.Brandom. black well publishers.
------------------ (1991) Objectivity,Relativism and Truth, philosophical papers, voluml. Cambridge university press.
----------------- (1998) Truth and Progress, Cambridge University Press.
Read, Rupert (2016) Rorty, Richard and How postmodernism helped elect Trump, Availability.
Senior, Jnennifer (2016) Richard rortys 1998 book sugested election 2016 was coming. Availability: http: // www. Nytimes .com /2016/11/21 /books/ richard- rorty/html.
