تحلیل هنجارگریزی و آشنایی‌زدایی سبکی در شعر قیصر امین‌پور
الموضوعات :
سیدمهدی رحیمی
1
(دانشگاه بیرجند)
زهرا دهقانی
2
(دانشگاه بیرجند)
الکلمات المفتاحية: آشنایی‌زدایی هنجارگریزی لیچ قیصر امین‌پور,
ملخص المقالة :
آشنایی‌زدایی، به عنوان محوری‌ترین عنصر ادبیّت Literariness در نظرگاه شکل‌گرایان در نقد ادبی به کار رفته است. بعدها مورد توجه منتقدان دیگر مانند یاکوبسن و تینیانوف و... قرار گرفت. آشنایی‌زدایی و هنجارگریزی از شگردهایی است که قیصر امین پور در اشعار خود از آن بهره برده است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، به تحلیل گونه‌های متعدد هنجارگریزی در سبک شعری قیصر امین‌پور عمدتاً بر مبنای نظر و روش لیچ پرداخته شده است و به استناد شواهد متن، روشن می‌شود که استفاده از آشنایی‌زدایی در اشعار قیصر هم از جهت سبکی و زبانی به قوت شعر وی مدد رسانیده و هم به زیبایی و غنای بیشتر شعر او در کنار رسانندگی و ایصال، منجر شده است. بیشترین جلوه های هنجارگریزی در اشعار قیصر امین پور را در آرایه‌های معنوی و هنجارگریزی نحوی می‌توان دید.
احمدی، بابک (1380) ساختار و تأویل متن، چاپ پنجم، تهران، مرکز.
اخوان ثالث، مهدی (1379) در حیاط کوچک پاییز، تهران، زمستان.
امین¬پور، قیصر (1387الف) گزینه اشعار، چاپ سیزدهم، تهران، مروارید.
------------ (1387ب) گل‌ها همه آفتابگردانند، چاپ دهم، تهران، مروارید.
------------ (1388) آینه¬های ناگهان، چاپ پانزدهم، تهران، افق، ------------ (1389) دستور زبان عشق، تهران، مروارید.
حسینی مؤخر، سید محسن (1382) «ماهیت شعر از دیدگاه منتقدان ادبی اروپا»، فصلنامه¬ پژوهش‌های ادبی، شماره 2 پاییز و زمستان.
حقوقی، محمد (1375) شعر زمان ما 2، چاپ دوم، تهران، نگاه.
خلیلی جهانتیغ، مریم (1380) سیب باغ جان، جستاری در ترفندها و تمهیدات هنری غزل مولانا، تهران، سخن.
خواجات، بهزاد (1387) «عوامل ایجاد ابهام در شعر معاصر»، مجله زبان و ادبیات فارسی، شماره 11.
شفیعی کدکنی، محمد رضا (1385) موسیقی شعر، چاپ نهم، تهران، آگاه.
صفوی، کوروش (1390) از زبان‌شناسی به ادبیات . ج. اول. چاپ سوم، تهران، سوره مهر.
گرین، ویلفرد و دیگران (1376) مبانی نقد ادبی، ترجمه فرزانه طاهری، تهران، نیلوفر.
میرصادقی، میمنت (1373) واژه نامه هنر شاعری، تهران، کتاب مهناز.
