تحلیل دیدگاه‌های سیاسی و دینی بیهقی
الموضوعات :
1 - دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی
الکلمات المفتاحية: تاریخ بیهقی راوی مبانی سیاسی و دینی گفتمان قدرت یزدان سالاری,
ملخص المقالة :
ابوالفضل بیهقی کاتب و نویسندۀ دربار غزنویان (محمود و مسعود) و متن تاریخ او تبیین کننده و گاه توجیه گر عملکردهای نادرست غزنویان است. در این مقاله دیدگاه های سیاسی و دینی بیهقی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. مهم ترین دیدگاه های بیهقی که در این پژوهش بررسی شده یزدان سالاری و تقدیرگرایی، تثبیت گفتمان قدرت برتر، نهادینه کردن ساختار حکومتی، ارزیابی های مؤیدانه همراه با تسامح ،سرکوبی مخالفان و تعصبات دینی است. ابوالفضل بیهقی در نوشته خود نشان داده است که مبانی و زیرساخت های دولت و حکومت غزنوی بر اساس مبانی سیاستنامه ها و سیرۀ پیامبر و خلفای اسلامی تنظیم شده است.
اشپولر، برتولد (1375) تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ترجمۀ جواد فلاطوری، تهران، علمی و فرهنگی.#
افتخارزاده، محمود (1375) شعوبیه، تهران، نشر دفتر معارف.#
انصاف¬پور، غلامرضا (1356) دین و دولت در ایران (از اسلام تا یورش مغول)، تهران، امیرکبیر.#
باسورث، كليفورد ادموند (1378) تاريخ غزنويان، ترجمۀ حسن انوشه، چاپ دوم، تهران، اميركيبر.#
بهار، محمدتقی (1369) سبک‌شناسی، ج2، چاپ پنجم، تهران، امیرکبیر.#
بیهقی، ابوالفضل (1384) تاریخ بیهقی، تصحیح علی‌اکبر فیاض، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.#
پاینده، حسین (1385) نقد ادبی و دموکراسی، تهران، نیلوفر.#
پناهی فردین، حسین (1390) «بررسي تقابل حقيقت و واقعيت در تاريخ بيهقي بر مبناي تحليل گفتمان» جستارهاي ادبي، دورۀ 44، شماره 2 (مسلسل 173)، صص 99-122.#
دهخدا، علی‌اکبر (1339) لغت‌نامه، ج 27، تهران، مؤسسه دهخدا.#
راوندي، مرتضي (1374) تاريخ اجتماعي ايران، ج 4، تهران، نگاه.#
رضایی‌راد، محمد (1382) خرد مزدایی، تهران، طرح نو.#
رضی، احمد (1387) بیهقی¬پژوهی در ایران، رشت، حق‌شناس.#
رضی، هاشم (1379) حکمت خسروانی، تهران، بهجت.#
روزنتال، فرانس (1387) مفهوم آزادی از دیدگاه مسلمانان، ترجمۀ منصور میراحمدی، چاپ دوم، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی.#
زرقانی، سید مهدی (1388) تاریخ ادبی ایران و قلمرو زبان فارسی، تطور و دگردیسی ژانرها تا میانۀ سدۀ پنجم، تهران، سخن.#
زرین‌کوب، عبدالحسین (1375) از گذشتۀ ادبی ایران، تهران، بین‌المللی هدی.#
سجادی، سید صادق و هادی عالم¬زاده (1386) تاریخ‌نگاری در اسلام، چاپ نهم، تهران، سمت.#
شمیسا، سیروس (1376) سبک شناسی نثر، تهران، نشر میترا.#
صادقی، مریم (1392) بررسی مهم¬ترین اندیشه¬های سیاسی در متون منظوم و منثور ادب فارسی در ایران تا قرن هفتم، طرح پژوهشی، تهران، دانشگاه آزاد تهران مرکزی.#
صادقی، مریم و بهاره پرهیزکاری (1389) «تدابیر حکومتی غزنویان در تاریخ بیهقی»، فصلنامۀ پژوهش ادبی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، شمارۀ 21، صص 11 -43.#
صفا، ذبیح‌الله (2536) تاریخ ادبیات در ایران، ج2، چاپ پنجم، تهران، امیرکبیر.#
طباطبايي، سيد جواد (1378) زوال انديشۀ سياسي، چاپ دوم، تهران، كوير.#
----------------- (1389) درآمدی بر تاریخ اندیشۀ سیاسی در ایران، تهران، دفتر مطالعات سیاسی بین‌الملل.#
طوسی، نظام¬الملک (1364) سیاستنامه، به کوشش هیوبرت دارک، تهران، علمی و فرهنگی.#
عطاردي، سميه و مهدخت پورخالقي چترودي (1392) «تحليل جنبه‌های ادبي تاريخ بيهقي بر اساس نظريۀ والتر بنيامين»، پژوهش زبان و ادبيات فارسي، شماره 31، صص 109-130.#
غزالی، امام محمد (1389) نصیحه الملوک، به کوشش قوام¬الدین طه، تهران، جامی.#
فیرحی، داوود (1378) قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، چاپ یازدهم، تهران، نی.#
کالینگوود، رابین جرج (1389) مفهوم کلی تاریخ، ترجمۀ علی‌اکبر مهدیان، چاپ دوم، تهران، آمه.#
کسایی، نورالله (1374) مدارس نظامیه و تأثیرات علمی و اجتماعی آن، چاپ سوم، تهران، امیرکبیر.#
کلیما، اوتاکر (1371) تاریخچۀ مکتب مزدک، ترجمۀ جهانگیر فکری ارشاد، تهران، توس.#
لیکاف، جرج و دیگران (1383) استعاره، تهران، سورۀ مهر.#
مکالا، سی.# بین (1387) بنیادهای علم تاریخ (چیستی و اعتبار شناخت تاریخی)، ترجمۀ احمد گل محمدی، چاپ دوم، تهران، نی.#
منشی، نصرالله (1387) کلیله و دمنه، تهران، جامی.#
میلانی، عباس (1387) تجدد و تجددستیزی در ایران، تهران، اختران.#
والدمن، مريلين (1375) زمانه، زندگي و كارنامۀ بيهقي، ترجمۀ منصوره اتحاديه، تهران، تاريخ ايران.#
یاحقی محمدجعفر و مهدی سیدی (1390) دیبای دیداری (شرح و تصحیح تاریخ بیهقی)، تهران، سخن.#
یاحقی محمدجعفر و مهدی سیدی (1389) تاریخ بیهقی: مقدمه تصحیح و توضیح: ج2، تهران، سخن
ياوري، حورا (1384) زندگي در آينه، تهران، نيلوفر.#
