تحلیل دگردیسی گفتمان قدرت قدسی در ادبیات ایران از اوستا تا متون عرفانی
الموضوعات :هادی قلیزاده 1 , فیروز فاضلی 2 , محمدکاظم یوسف‌پور 3
1 -
2 -
3 -
الکلمات المفتاحية: فرّۀ ایزدی رویکردهای گفتمانی دگردیسی اوستا شاهنامه,
ملخص المقالة :
بررسی صورتبندیهایِ گفتمان فرّۀ ایزدی در متون دوره‌های مختلف، با تمرکز بر اوستا و شاهنامۀ فردوسی، نشان میدهد که صورتبندیِ عناصر این گفتمان با دگرديسي‌هاي متعدّد همراه بوده است. در این آثار از میان انبوه معانی و گزاره‌های موجود، برخورداری پادشاهان ایرانی از موهبت فرّۀ ایزدی، واسطۀ فیض الهی بودن و حقّ الهی آنان برای حکومت بر مردم، به عنوان دال‌های خاص در شبکه‌ای از عناصر مرتبط و به‌هم‌پیوسته، مفصل‌بندی، برجسته‌سازی و دارای قطعيت معنا شد و معاني ديگر گفتمان فرّۀ ایزدی، به سبب منظم و هماهنگ شدن دیگر نشانهها حول این نقطة مركزي و تقليل و انسداد معنای آنها، به حاشیه رانده شد. اين بررسي نشان مي‌دهد که گفتمان فرّۀ ایزدی با استفاده از راهبرد‌های زبانی مانند تكرار گزاره‌های سازگار، غیریت‌سازی، قطعيت گزاره‌های گفتمان خودی، تقليل‌گرایی، تخلية معنايي نشانه‌هاي گفتمان رقيب و حاشيه‌راني بسياري از نشانهها، برساخته شده و به عنوان حقیقتی بدیهی و طبیعی‌شده تثبیت شده است.
