تحليل گفتمان حكايت جدال سعدي و مدعي با نظر به مؤلفه‌هاي گفت وگو*
الموضوعات :
مصطفی گرجی
1
( دانشگاه پیام نور)
الکلمات المفتاحية: جدال سعدي با مدعي ساختار داستاني سعدي فرهنگ گفت وگو,
ملخص المقالة :
يكي از پنج سخنگوي فرهنگ و ادب ايراني و يكي از سه پيامبر شعر فارسي و بي‌شك يكي از مردمي‌ترين شاعران جهان شيخ اجل سعدي شيرازي است. او در مجموعه آثار خويش به تبيين مسائل و آموزه‌هايي مي‌پردازد كه در صورت تحقق آن، طرح مدينه فاضله و انسان كاملي متصور خواهد بود كه جميع صفات فاضله اخلاقي ـ انساني اعم از تسامح، تواضع، فروتني، تقوا و خويشتن‌داري، استدلال و روحيه پرسشگري، خرد و دانش محوري و از همه مهم‌تر توجه به همنوع و بني‌آدم بر اساس گفت‌وگو بر آن حاكم مي‌شود. اين مقاله ضمن بيان تناقض سعدي در حوزة تئوري و زندگي عملي در جريان گفت وگو، نوع نگاه او را به پديده گفت وگو و مؤلفه‌هاي آن تحليل مي‌كند. به نظر نگارنده سعدي در يك نگاه اهل گفت وگو ـ به معناي منطقي و ارسطويي ـ نبوده و حكايت جدال سعدي با مدعي نمونه جامع و كامل اين باور است، اگر چه از نظر نگاه به مؤلفه‌هاي گفت وگو و تبيين آن گفت وگوگرا است. البته اين مسئله نه به شخص سعدي، كه به فرهنگ و هنجار غالب جوامع گذشته برمي‌گردد كه بر اساس سلطان و رعيت و شبان و رمه طبقه‌بندي مي‌شده و گفت وگو را برنمي‌تابيده است. اين مقاله ضمن تبيين اهميت گلستان با توجه به اصل گفت وگو و مؤلفه‌هاي آن در حوزه تئوري‌پردازي، سعي مي‌كند بزرگ‌ترين حكايت اين اثر (حكايت جدال سعدي با مدعي) را با توجه به نگاه ساختارگرايانه و التزام او به اصول گفت وگو تجزيه و تحليل كند.
