تحلیل مفهوم هبوط در نوبۀ سوم تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار میبدی
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 -
2 -
کلید واژه: تحلیل هبوط کشف‌الاسرار النوبه الثالثه میبدی,
چکیده مقاله :
«میبدی» در نوبت سوم کشف الاسرار به تأویل آیات قرانی پرداخته است و با توجه به مذاق عرفانی خویش، دریافت هایی را از آیات قرآن، مفاهیم و موضوعات آن عرضه کرده است؛ البته تأویلات وی دربارۀ همه آیات نیست، بلکه مفسر با توجه به زمینه های مختلف متنی و فرامتنی اغلب به آیاتی پرداخت که چنین تأویلاتی را پذیرا باشند. یکی از موضوعاتی که در این بخش، دیدگاهی تأویلی را به خود معطوف کرده داستان «هبوط» آدم و حواست. به نظر می رسد از نظر میبدی هبوط، تنزّل مرتبت والای وجود است که به صورت تجلی و تجافی تحقق و بروز می یابد و اساس آن دربارۀ انسان و خلافت او بر روی زمین مطرح است. در این پژوهش ضمن تبیین معانی واژۀ هبوط در فرهنگ ها، معانی و مصادیق هبوط، سیر هبوط وگونه گونی آن، اغراض و اهداف هبوط، تفاوت هبوط کریمانه با لعینانه و نفی جنسیّت، چگونگی هبوط آدم، شیطان و تمتّع شیطان از آن و... بر اساس تفسیر کشف‌الاسرار بررسی شده است. حاصل پژوهش نشان می‌دهد هبوط از نظر میبدی برای امتحان انسان بوده که هم به صورت تجلی و هم تجافی روی داده، جنسیت در آن نقش نداشته و هدف آن رسیدن آدم به مقام خلیفة الهی بوده است.
Meybudi interpreted Quranic verses in the Third Section of Kashf-al Asrar and proposes some understandings from Quranic verses, concepts and issues based on his mystical taste; however, his interpretations are not about all Quranic verses, and the interpreter, Meybudi, dealt with Verses which are open to these kinds of interpretations based on different textual and extra-textual contexts. One of the issues that attracted interpretive views to itself is story of “the Fall” of Adam and Eve. In Meybudi’s view, it seems that “the Fall” is a degradation of sublime status of existence which is realized and occurred in form of manifestation and non-manifestation and its base is about human and his caliphate on earth. In this study, along with explanation of different meanings of Adam and Eve Fall in different cultures, these issues are reviewed based on Kashf-al Asrar: meanings and examples of Adam and Eve Fall, evolution of Adam and Eve Fall and its variants, aims and purposes of Adam and Eve Fall, difference between cursed and generous Adam and Eve Fall, and refusal of gender, how of Adam Fall, evil and enjoyment of evil from the Fall, and so on. Results show that Adam and Eve Fall in Meybudi’s view was designed to test human which was occurred in form of manifestation and non-manifestation, gender had no role in it and its purpose was to help human reach God’s caliphate on earth.
