ژئوشيمي توده كوارتزديوريتي سلفچگان
محورهای موضوعی :محبوبه نظري 1 , شهریار کشتگر 2 , علي كنعانيان 3 , محمد بومری 4
1 - دانشگاه سیستان و بلوچستان
2 - دانشگاه جامع علمی کاربردی، واحد استان سیستان و بلوچستان
3 - دانشگاه تهران
4 -
کلید واژه:
چکیده مقاله :
توده كوارتزديوريتي سلفچگان (کوه آلِ)، واقع در 45 كيلومتري جنوب غرب قم، به‌صورت يك توده ساب‌ولكانيك كوچك به درون ماسه‌سنگ‌ها و آهك‌هاي ماسه‌اي سازند قرمز فوقاني نفوذ نموده است. الگوي تغييرات زيگزاگ در فراواني عناصر اصلي و كمياب كوارتزديوريت‌ها، از حاشيه به سمت مركز توده، مي‌تواند نشانه تغذيه مكرر مخزن ماگماي سازنده اين سنگ‌ها باشد. سنگ‌هاي مورد مطالعه از لحاظ ژئوشيميايي مشخصات سنگ‌هاي گرانيتوئيدي كالكوآلكالن، متاآلومين نوع I را نشان مي‌دهند. اين سنگ‌ها از عناصر LILE و LREE غني و از HREE فقير شده‌اند. علاوه بر اين داراي آنومالي منفي Nb و Ti، نسبت Ce/Pb كم، نسبت‌هاي Ba/La و Ba/Th زياد و مقادير Al زياد هستند. ضمناً بافت‌هاي نامتعادل در پلاژيوكلازهاي زونه و حضور درشت‌بلورهای هورنبلند با حاشيه واکنشي در سنگ‌هاي پورفيري توده از ديگر مشخصات نمونه‌‌ها محسوب مي‌شود. با توجه به شواهد پتروگرافي و ژئوشيميايي ياد شده به نظر مي‌رسد كه سنگ‌هاي مورد مطالعه در قوس‌هاي ماگمايي مرتبط با فرورانش تشكيل شده باشند.
The Salafchegan quartz diorite pluton which is located at 45 km southwest of Qom, has intruded sandstone and sandy limestone of the Upper Red Formation as small subvolcanic intrusion. A zigzag pattern of major and trace elements variations in these intrusive rocks, from margin to the center of the pluton, may indicate periodical magma chamber refreshments. These subvolcanic rocks show geochemical calc-alkaline affinity and in the case of aluminum saturation index, they could be classified as meta-aluminous rocks, similar to I type granitoids. These rocks are enriched in LILE, and LREE but depleted in HREE. In addition, they show negative anomalies of Nb and Ti, low Ce/Pb, high Ba/La and Ba/Th ratios associated with high Al content. They illustrate porphyritic texture accompanied by inequilibrium phenocrysts such as zoned plagioclase or reaction rims surrounding hornblende crystals. Based on petrographical studies and geochemical analysis, it could be suggested that the parent magma of these subvolcanic rocks was related to a subduction zone and has emplaced in a magmatic arc.
