دلالتهای کیفی تربیتی نهج البلاغه بر شاخصهای کار و فعالیت مؤثر در سبک زندگی اسلامی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامینرگس میرزاده 1 , نادر میرزاده کوهشاهی 2
1 - دانشآموخته دکتری علوم قرآن و حدیث، مدرس دانشگاه فرهنگیان هرمزگان، بندرعباس، ایران
2 - دانشیارگروه حقوق عمومی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کلید واژه: نهج البلاغه, کار و فعالیت مؤثر, دلالتهای کیفی کار, دلالتهای تربیتی کار, کار در سبک زندگی اسلامی.,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر شناسایی دلالتهای کیفی تربیتی نهج البلاغه بر شاخصهای کار و فعالیت مؤثر در سبک زندگی اسلامی است. این پژوهش به روش کیفی از نوع تحلیلی- تفسیری و به شیوهی اسنادی انجام شده است. جامعه پژوهشی نهج البلاغه و روایات و نمونه پژوهش آن دسته از خطبهها، نامهها ، حکمتها و روایاتی است که مستقیم یا غیرمستقیم به آنها اشاره شده است. از جمله شاخصههای کار و فعالیت مؤثر میتوان به الگوی رفتاری ؛ تخصص و آگاهی لازم برای کار ؛ قدرت و توانایی انتقال مهارتهای حرفهای به دیگران؛ نیت خالص ؛ تفکر و اندیشه قبل از انجام کار؛ لزوم آخرت گرایی ؛ بسترسازی برای کار مؤثر، غنیمت شمردن فرصتها، نظم و انسجام در مراحل انجام کار، توجه به عنصر زمان در انجام کار، مدارای با مردم، تناسب كار با روحيات افراد، تلاش و کوشش ، لزوم رعایت نظم و ترتیب در کارها اشاره کرد. یافتهها نشان میدهد، گفتار و عملکرد آن حضرت بیانگر الگوی عملی و رفتاری و در بردارنده یک نظام آموزشی عملی میباشد و توانایی سنجش کمّی و کیفی نظام کار و فعالیت مؤثر را دارد. که منتج به طراحی الگوی مستنبط از نهج البلاغه در حوزه کار و فعالیت مؤثر میشود.
The aim of the current research is to identify the educational implications of Nahj al-Balagha on the indicators of effective work and activity in the Islamic lifestyle. This research has been done with a qualitative analytical-interpretive method and in a documentary way. The research community of Nahj al-Balagha and hadiths and the sample of research is those sermons, letters, wisdoms and hadiths that are mentioned directly or indirectly. Among the indicators of effective work and activity can be the behavioral model; Expertise and knowledge necessary for work; The power and ability to transfer professional skills to others; pure intention; thinking before doing work; the necessity of the hereafter; He mentioned laying the groundwork for effective work, taking advantage of opportunities, order and coherence in the stages of work, paying attention to the element of time in doing work, tolerance with people, compatibility of work with people's spirits, effort and diligence, the need to observe order and order in work. . The findings show that His Holiness' speech and performance express a practical and behavioral pattern and contain a practical educational system and have the ability to measure the quality and quantity of the effective work and activity system. which results in the design of a model derived from Nahj al-Balagheh in the field of work and effective activity..
قرآن
نهج البلاغه
ابن بابويه، محمد بن على، (1367)، ترجمه من لا يحضره الفقيه ، تهران، ترجمه من لا يحضره الفقيه ؛ ج4 ، چاپ اول.
تميمى آمدى، عبد الواحد بن محمد،(1410) ، غرر الحكم و درر الكلم ، قم، چاپ دوم.
تميمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، (1366)،تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ، ايران ، قم.
جرداق، جر،(1376)، امام علی علیه السلام صدای عدالت انسانی، ج 1، ترجمه ی سیدهادی خسرو شاهی، قم، نشر خرم، چاپ سوم.
جعفری، محمدتقی ، (1362)، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، ج 13، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
حرانی، ابن شعبه،(1404)، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم.
شريف الرضي، محمد بن حسين، (1379)، نهج البلاغة / ترجمه دشتى ، ايران ؛ قم.
دلشاد تهرانی، مصطفی،(1395)، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی در دانشگاهها (سمت)، تهران.
طباطبايى، محمدحسين،(1374) ، ترجمه تفسير الميزان، جامعه مدرسين حوزه علميه قم، دفتر انتشارات اسلامى، ايران، قم، چاپ 5.
طبرسی، حسن بن فضل،(1412)، مکارم الاخلاق، قم، چاپ چهارم
طبرسى، فضل بن حسن،(1372)، مجمع البيان في تفسير القرآن، 10جلد، ناصر خسرو، ايران، تهران، چاپ: 3.
طریقهدار، ابوالفضل،(1396)، مؤلفههای رونق کسب و کار از منظر قرآن و حدیث، نشره پاسسدار اسلام، شماره 425، صفحات 65 تا 67.
عیاشی، محمد بن مسعود،(1380)، التفسیر، ج 1، تهران، المطبعة العلمیة.
فیاضی،محمدعلی، (1391)، جایگاه کار در قرآن و سنت، نشریه سفیر نور، شماره 22 ، صفحات 39 تا 64.
کلینی، محمد بن یعقوب، (1407)، الکافی، ج 5، ص 85، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم.
مجلسی، محمد باقر،(1403)، بحار الانوار، ج 63، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم)
مجیدی، حسن؛ مقری، فاطمه، (1393)، نشریه پژوهشنامه علوی، سال پنجم، شماره2 ، صفحات100 تا 121.
مرزبان راد، علی، (1375)، کار از دیدگاه قرآن مجید واژهای کارساز، نشریه درسهایی از مکتب اسلام، سال36، شماره 5، صفحات 65 تا 69.
مغنیه،محمدجواد،(1425)،فی ضلال نهجالبلاغه، ج6، دارالکتب الإسلامی،چاپ اول.
مکارم شیرازی، ناصر،(1374)، تفسیر نمونه، ج 10، ص 5، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
منسوب به جعفر بن محمد،(1360)، مصباح الشريعة ، ترجمه مصطفوى ، تهران، چاپ: اول.
نظری، حسن، (1380)، کار اشتغال و تولید در آیینه نهج البلاغه، نشریه نامه مفید، شماره27،صفحات3 تا 30.
نرم افزار جامع التفاسیر
نرم افزار جامع الأحادیث.
309 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 331- 309
دلالتهای کیفی تربیتی نهج البلاغه
بر شاخصهای کار و فعالیت مؤثر در سبک زندگی اسلامی
نرگس میرزاده 1
نادر میرزاده کوهشاهی 2
چکیده
هدف از پژوهش حاضر شناسایی دلالتهای کیفی تربیتی نهج البلاغه بر شاخصهای کار و فعالیت مؤثر در سبک زندگی اسلامی است. این پژوهش به روش کیفی از نوع تحلیلی- تفسیری و به شیوهی اسنادی انجام شده است. جامعه پژوهشی نهج البلاغه و روایات و نمونه پژوهش آن دسته از خطبهها، نامهها ، حکمتها و روایاتی است که مستقیم یا غیرمستقیم به آنها اشاره شده است. از جمله شاخصههای کار و فعالیت مؤثر میتوان به الگوی رفتاری ؛ تخصص و آگاهی لازم برای کار ؛ قدرت و توانایی انتقال مهارتهای حرفهای به دیگران؛ نیت خالص ؛ تفکر و اندیشه قبل از انجام کار؛ لزوم آخرت گرایی ؛ بسترسازی برای کار مؤثر، غنیمت شمردن فرصتها، نظم و انسجام در مراحل انجام کار، توجه به عنصر زمان در انجام کار، مدارای با مردم، تناسب كار با روحيات افراد، تلاش و کوشش ، لزوم رعایت نظم و ترتیب در کارها اشاره کرد. یافتهها نشان میدهد، گفتار و عملکرد آن حضرت بیانگر الگوی عملی و رفتاری و در بردارنده یک نظام آموزشی عملی میباشد و توانایی سنجش کمّی و کیفی نظام کار و فعالیت مؤثر را دارد. که منتج به طراحی الگوی مستنبط از نهج البلاغه در حوزه کار و فعالیت مؤثر میشود.
واژگان کلیدی
نهج البلاغه، کار و فعالیت مؤثر، دلالتهای کیفی کار، دلالتهای تربیتی کار، کار در سبک زندگی اسلامی.
[1] . دانشآموخته دکتری علوم قرآن و حدیث، مدرس دانشگاه فرهنگیان هرمزگان، بندرعباس، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: nargesmirzadeh93@gmail.com
[2] . .دانشیارگروه حقوق عمومی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
Email: mirzadeh@ut.ac.ir
تاریخ دریافت: 3/9/1402 پذیرش نهایی: 30/11/1402
