تحلیل محتواي کتاب هاي فارسی نیمه دوم دوره ابتدایی (پایه هاي ششم) براساس فعالیت های خوانداری
محورهای موضوعی : علوم برنامه ریزی
ایوب سعادت مهر
1
(دانشگاه فرهنگیان شیراز)
زکیه دستمرد
2
(دانشگاه یاسوج)
کلید واژه: تحلیل محتوا, کتاب فارسی, پایه ابتدایی, عوامل خلاقیت گیلفورد, حافظه شناختی,
چکیده مقاله :
هدف اصلی از پژوهش حاضر تحلیل محتواي کتاب هاي فارسی نیمه دوم دوره ابتدایی (پایه ششم) براساس عوامل خلاقیت گیلفورد بوده است. براساس جامعه آماري کتاب فارسی تعیین گردیده است و ابزار اندازهگیري، محتواي دو کتاب فارسی یعنی کتاب خوانداري و نوشتاري (در پایه ششم) و فرم محقق ساخته میباشد. به منظور تحلیل محتوا از روش واحد ثبت در زمینه استفاده شده است و با استفاده از جداول، فراوانی و درصد به توصیف و تحلیل دادهها پرداخته شده است. روایی ابزار اندازهگیري از طریق فرمول در پایه ششم توافق و پایایی ابزار براساس روش ضریب توافق زمانی طی سه ماه متوالی با انجام پذیرفت. تحلیل و تفسیر داده ها براساس spss استفاده از فرمول همبستگی پیرسون و نرم افزار شاخص هاي آمار توصیفی و از فرمول آزمون تفاوت فراوانی با اتکا بر فرمول کاي اسکوئر (خی دو) تک متغیر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که: بیشتر محتوا و تصاویر کتاب هاي فارسی (خوانداري و نوشتاري) هر سه پایه در سطح حافظه شناختی قرار دارند و به سطح تفکر واگرا و ارزشیاب کمتر توجه شده است. در پایه ششم سطح تفکر همگرا، حافظه شناختی و تفکر واگرا از تعادل نسبتاً خوبی برخوردار میباشد لازم به ذکر است در مورد عناصر واگرا: پایه پنجم در فعالیتهاي خوانداري و تمرینات نوشتاري بیشتر در سطح اصالت و محتوا در سطح روانی؛ و محتوا، فعالیتها و تمرینات و تصاویر خوانداري و نوشتاري ششم بیشتر در سطح روانی طراحی شده است.
The main goal of the current research was to analyze the content of Persian books in the second half of the elementary school (sixth grade) based on Guilford's creativity factors. Based on the statistical society, the Persian book has been determined and the measurement tool is the content of two Persian books, i.e. reading and writing books (in the sixth grade) and the researcher-made form. In order to analyze the content, the single registration method has been used in the field, and the data has been described and analyzed using tables, frequency and percentage. The validity of the measurement tool was accepted through the formula in the sixth grade of agreement and the reliability of the tool was accepted based on the time agreement coefficient method during three consecutive months. Analysis and interpretation of data based on spss using Pearson's correlation formula and descriptive statistics index software and frequency difference test formula was analyzed by relying on chi-square (chi-square) single variable formula. The results of this research showed that: Most of the content and images of Persian books (reading and writing) of all three grades are at the level of cognitive memory, and less attention has been paid to the level of divergent and evaluative thinking. In the sixth grade, the level of convergent thinking, cognitive memory, and divergent thinking has a relatively good balance. It should be mentioned about the divergent elements: the fifth grade has more reading activities and writing exercises at the level of originality and content at the psychological level; And the sixth reading and writing content, activities, exercises and images are designed more at the psychological level.
• حسینی، افضل السادات (1387)، خلاقیت چیست و چگونه می‌توان کلاس درس خلاق داشت؟ تهران، انتشارات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزي آموزشی وزارت آموزش و پرورش.
• حسینی، افضل السادات (1388)، ماهیت خلاقیت و شیوه‌هاي پرورش آن. مشهد، انتشارات آستان قدس رضوي.
• حسینی، افضل السادات و روح الامینی، جمیله السادات (1385)، سیر تحول برنامه‌هاي درسی دوره ابتدایی و راهنمایی تحصیلی در ایران، تهران، انتشارات نورالثقلین.
• خورشیدي، عباس و میرکمالی، سید محمد (1387)، روش‌هاي پرورش خلاقیت در نظام دانشگاه تهران، آموزشی، تهران، انتشارات یسطرون.
• دلاور، علی (1387)، مبانی نظري و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران، انتشارات رشد.
• راهنماي برنامه درسی زبان فارسی آموزش ابتدایی (1380) تهران، انتشارات مدرسه.
• راهنماي برنامه درسی فارسی دوره ابتدایی و دفتر برنامه‌ریزي و تألیف کتب درسی مصوب سال1378، تهران، انتشارات کتب درسی.
• زندي، بهمن (1378)، روش تدریس زبان فارسی در دوره ابتدایی، تهران، انتشارات سمت.
• شعبانی، حسن (1382)، روش تدریس پیشرفته، تهران، انتشارات سمت.
• کریمی، حسین (1387) بررسی تحلیل محتواي کتابهاي شکوفه‌ي 1و2و3 ویژه نوآموزان دوره آمادگی استان کردستان، براساس عوامل خلاقیت گیلفورد، پایان نامه کارشناسی ارشد.
• ملکی، حسن و همکاران (1380)، کتاب معلم (راهنماي تدریس) آموزش و پرورش در دوره ابتدایی، تهران، انتشارات کتاب هاي درسی ایران.
• ملکی، حسن (1387) کتاب درسی (طراحی و تألیف)، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. -ملکی، حسن (1381)، برنامه درسی و پرورش تفکر، تهران، انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
• میرزابیگی، علی (1389)، برنامه ریزي درسی در طرح درس، انتشارات سیطرون.
• نوریان، محمد (1381)، بررسی ارتباط برخی عناصر برنامه درسی فارسی پایه‌هاي اول، دوم، سوم و چهارم ابتدایی سال 1380، پایان نامه دکترا دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران
